نقیب صدیقی هستم، دانشآموختهی روزنامهنگاری. اکنون به عنوان «گرافیکدیزاینر» کار میکنم. آشنایی من با هوش مصنوعی به گسترش آن در شبکههای اجتماعی و حس کنجکاویام برمیگردد. آن گاه که همه از ظهور پدیدهی جدیدی میگفتند و سهولتهایی که برای انسانها در عصر فنآوری ایجاد کرده است؛ پدیدهای به نام هوش مصنوعی. با این که روایتها از آشنایی و کار با هوش مصنوعی از سوی کاربران متفاوت بود؛ اما برای من، ظهور این پدیده، یک شگفتی محض بود. در آغاز، ورود این پدیده در فضای رسانهای افغانستان آشنایی و کاربرد هوش مصنوعی فراگیر نبود، جوانان و کاربران کمتری با هوش مصنوعی کار میکردند. پس از معرفی این پدیده از سوی کمپنی فنآوری امریکایی، برای من هیجانآور بود. به دلیل کارایی و قدرت پردازش اطلاعات از سوی هوش مصنوعی، در پیشینهی علوم فنآوری بیسابقه بود. در روزهای نخست ظهور هوش مصنوعی، استفاده از آن برای همه، ممکن نبود و محدودیتهایی در برابر آن قرار داشت. بایستی شما با ساختن حساب و پرداخت هزینه در کشورهایی که شرایط آن را میداشت، میتوانستید از هوش مصنوعی استفاده کنید و همین محدودیت نیز، باعث شده که در افغانستان کمتر به کار گرفته شود.
«هیجان» آشنایی
معرفی و کارایی هوش مصنوعی یا چتجیپیتی، برای من جالب بود؛ هیجانی شده بودم. پدیدهی بسیار جدید با کارایی بسیار فوقالعاده؛ چون در آغاز استفاده از آن فراگیر نبود و بایستی با گشایش حساب از یک کشور دارای شرایط کار میگرفتید، لذا پس از مدتی با تلاش، حساب باز کردم و به دنیایی از فنآوری وارد شدم. آشنایی من با هوش مصنوعی با هیجان و شگفتیهای وصفناپذیر همراه بود. در زمان بسیار کم اطلاعات بسیار فراگیر و چندلایه را در اختیار کاربران قرار میدهد. بنیانگذاران هوش مصنوعی، با ایجاد لینکهای ارتباطی، زمینهی بهکارگیری بدون پرداخت هزینه را برای بیشتر کاربران تسهیل کردند. هوش مصنوعی برای من یک دنیای دیگر بود. شما در این فضا با اطلاعات فراگیر مواجه میشوید. با استفاده از هوش مصنوعی شما دیگر نیاز به جستوجو در گوگل ندارید؛ زیرا هوش مصنوعی نیازمندیهای شما را در زمان بسیار کم و اطلاعات دستهبندیشده، برطرف میکند. زمانی که برای نخستین بار پرسشی با هوش مصنوعی مطرح کردم، متوجه شدم که با یک انقلاب فنآوری مواجه شدم. برداشت اولیهی من از هوش مصنوعی به گونهای بود که پس از آشنایی و کار با این ابزار، دگرگون شد. در اوایل فکر میکردم که هوش مصنوعی کارایی شبیه گوگل و دیگر پلتفرمها خواهد داشت؛ اما زمانی که استفاده کردم و قدرت اطلاعات و سرعت عمل آن را دیدم، باورناپذیر بود.
ضرورت و نگرانی
گسترش هوش مصنوعی در همهی ابعاد زندگی یک ضرورت انکارناپذیر است. نمیتوان جلو گسترش این پدیده را در عصر فنآوری گرفت. زندگی در این عصر، با یک سلسله نیازها و ضرورتهایی گره خورده است که هوش مصنوعی یکی از آنها است. نباید با استفادهی هوش مصنوعی و دیگر پلتفرمهای فنآوری مخالفت کنیم. این ابزارها اکنون به واقعیت و ضرورت زندگی تبدیل شده است. البته نباید فراموش کرد که نگرانیها را نیز درک کنیم و با احتیاط کامل و اطلاعات مورد نیاز در استفاده از هوش مصنوعی اقدام کنیم. نگرانی در مورد هوش مصنوعی زیاد است. کسی که کار میکند و شغلش گرافیکدیزاینر است یا رشتههای مرتبط، نگرانی همین است که ممکن است کمکم بازار کار را هوش مصنوعی بگیرد. به این سرعتی که هوش مصنوعی پیش میرود، ممکن در آینده، خیلی از شغل و حرفهها از انسان گرفته شود. البته میان تولیدات انسان و هوش مصنوعی تفاوتهایی نیز، دیده میشود. نسل جوان و کسانی که جدیداً از هوش مصنوعی استفاده میکنند، باید احتیاط و تعادل را برای بهکارگرفتن از هوش مصنوعی رعایت کنند. باید به گونهای از هوش مصنوعی استفاده کنند که از آن سود ببرند. هوش مصنوعی هم فرصت بزرگی است و هم تهدید بزرگ.
