برنامهی جهانی غذای سازمان ملل متحد (WFP)، با پخش گزارشی از چهگونگی تغذیهی شهروندان افغانستان، گفته که به دلیل دوام خشکسالی برای سومین سال پیهم و هجوم مداوم ملخها در شمال این کشور در ۲۰۲۳، پیشبینی شده که یک-چهارم محصولات گندم افغانستان، با خطر نابودی روبهرو است.
در گزارش این نهاد، آمده است: «کسر گندم ۳۰ تا ۳۵ درصد برای سال ۲۰۲۳، پس از سومین سال خشکسالی متوالی در افغانستان، پیشبینی میشود؛ در حالی که پیشبینیها حاکی از بهبود کلی در تولید گندم نسبت به سالهای گذشته است. ولایتهای غربی نیز احتمالاً برداشتهای کمتر از میانگین همهساله را خواهند داشت.»
سلاموطندار را در تویتر دنبال کنید
در همین حال، کشاورزان در ولایتهای مختلف، با نگرانی از کاهش حاصلات شان، میگویند که کمآبی و آفتهای طبیعی، به کشتزارهای گندم آسیب جدی وارد کرده است.
شاهمحمد، کشاورز در سرپل، میگوید که هر سال، ۵۰ تا ۶۰ هزار افغانی را برای کاشتن گندم هزینه میکند؛ اما دستآورد خوبی ندارد. «دو-سه سال میشود گندم کشت میکنم. ۵۰ تا ۷۰ سیر گندم چه للمی چه آبی، یک تار گندم نمیشود. مالداری و زمینداری هم صفر است.»
محمدصادق، کشاورز در تخار نیز، میگوید که در سال روان، به دلیل کمآبی نتوانسته حاصل خوبی از زمینهایش به دست بیاورد. او میافزاید: «دو جا زمین داشتیم، یکیاش ۲۰ جریب و دیگرش ۱۳ جریب بود. ما هر سال از هر زمین ۸۰ تا ۱۰۰ بوجی گندم میگرفتیم؛ اما امسال آب نبود. نگران این هستیم که فصل شالی رسید و آب درست نیست.»
آگاهان اقتصادی اما میگویند که برای مدیریت بحران ناشی از کمبود گندم، حکومت کنونی باید با استفاده از منابع دردسترس، زمینهای بدون استفاده را به کشتزار بدل کرده و در آبیاری کشتزارها نیز کوتاهی نکند.
تاجمحمد تلاش، آگاه مسائل اقتصادی، میگوید که اگر کانال قوشتپه درست مدیریت شود، زمینهای کشاورزی نُه ولایت شمالی به درستی آبیاری میشود و نیازمندی افغانستان به گندم کاهش مییابد.
او، میافزاید: «در ابتدا غلههایی مانند برنج، گندم، جو و جواری، باید بالای زمینهای لازارع، کاشت و آبیاری شود. این سبب میشود که در دو سال آینده، افغانستان به خودکفایی غلهها برسد. باید روی زمینهای خشک سرمایهگذاری شود؛ چون این به نفع سکتور زراعت و غلهها است.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
برنامهی جهانی غذا، همچنان در گزارش خود تأکید کرده که به دلیل خشکسالی و هجوم ملخها، نه تنها ولایتهای شمالی، بل ولایتهای غربی نیز، برداشت کمتر از حد میانگین گندم در سال روان را تجربه خواهند کرد.
با وجود تلاشهای دوامدار، مسئولان در وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، به پرسشهای سلاموطندار در رابطه به «راهکارها برای مهار بحران ناشی از کمبود گندم» پاسخی نداده اند.