در برنامه‌ای که از سوی «خانه‌ی ملی خبرنگاران افغانستان»، به منظور تقدیر از کارکرد خبرنگاران امروز (شنبه، ۱۹ قوس) در کابل برگزار شده بود، شماری از خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها، از محدودیت دست‌رسی به اطلاعات شکایت کردند.
پس از بازگشت امارت اسلامی به قدرت، خبرنگاران در افغانستان برای دست‌رسی به اطلاعات با مشکل روبه‌رو اند و در بیش‌تر موردها نمی‌توانند اطلاعات مورد نیاز شان از اداره‌های دولتی را به دست بیاورند.
پس از به‌قدرت‌رسیدن امارت اسلامی در اسد سال گذشته، شماری از افراد از جمله خبرنگاران که در افغانستان احساس امنیت نمی‌کردند، تلاش برای خروج از کشور را آغاز کردند.
شماری از خبرنگاران با شکایت از دست‌رسی‌نداشتن به اطلاعات، میگویند؛ با این که امارت اسلامی بارها به دادن اطلاعات به خبرنگاران تعهد سپرده است، اما آن‌ها، هنوز هم در زمینه‌ی دست‌رسی به اطلاعات، با مشکل روبه‌رو اند.
سیدعلی‌اصغر اکبرزاده، عضو رهبری فدراسیون ژورنالیستان و نهادهای رسانه‌ای افغانستان، می‌گوید که بیش‌تر از ۵۰۰ خبرنگار و ۱۳ نهاد پشتیبان رسانه‌ها از ۳۴ ولایت این اعتراض‌نامه را امضا کرده اند که این فدراسیون امروز آن را همگانی کرد و بعد با مسئولان حکومت سرپرست امارت اسلامی شریک می‌کند.
آزادی بیان و رسانه‌ها در افغانستان هم‌واره یکی از دستاوردهای مهم ۲۰ سال پسین به‌شمار می‌رفت؛ اما تحولات پسین در کشور بخش رسانه‌ها را دست‌خوش ناملایمات گسترده‌یی کرده است. حجت‌الله مجددی، رئیس اتحادیۀ ژورنالیستان آزاد افغانستان، به سلام‌وطندار می‌گوید که در یک سال گذشته از میان ۵۴۴ رسانهٔ فعال در کشور، ۲۱۹ رسانه از فعالیت بازمانده‌اند.
به ادامۀ این انتقادها، شماری از افرادی که خود را خبرنگار معرفی می‌کنند، ادعا دارند که در کنار سوءاستفاده‌های مالی و بیرون‌سازی از کشور، شماری از نهادها با راه‌اندازی برنامه‌های آموزشی کوتاه‌مدت، سند خبرنگاری نیز توزیع می‌کنند.
گردهمایی بزرگ علمای افغانستان امروز (پنج‌شنبه، نهم سرطان)، از سوی امارت اسلامی بدون حضور رسانه‌های غیردولتی آغاز شد. شماری از خبرنگاران با انتقاد از این اقدام امارت اسلامی، میگویند که به آنان اجازۀ پوشش داده نشده است.
شماری از خبرنگاران در کابل میگویند که در زمینۀ دست‌رسی به اطلاعات هنوز با مشکلات بسیاری روبه‌رو اند. آنان می‌افزایند که مسئولان امارت اسلامی، اطلاعات را به موقع به دست‌رس آنان قرار نمی‌دهند.
کمیتۀ دادخواهی خبرنگاران افغانستان از ادامۀ سوءاستفاده‌ها از نام خبرنگاران نگرانی می‌کند. شماری از خبرنگاران امروز با برگزاری یک نشست خبری در کابل ادعا دارند که نهادهای پشتیبان رسانه‌ها با استفادۀ سوء از نام خبرنگاران پول هنگفت به‌دست آورده‌اند، اما این پول به خبرنگاران آسیب‌پذیر که در وضعیت بد اقتصادی قرار دارند، توزیع نشده است.
ادامۀ بازداشت خبرنگاران نگرانی نهادهای حامی رسانه‌ها و خبرنگاران را در پی داشته است. نیروهای امارت اسلامی میرزا حسنی، مدیرمسئول رادیوی خصوصی «آفتاب» در دایکندی و فعال جامعۀ مدنی را هفت روز پیش از ولایت هرات بازداشت کردند. عزت توانا، برادر میرزا حسنی، به سلام‌وطندار می‌گوید که پس از گذشت حدود هفت روز برادرش هنوز در بند امارت اسلامی‌ست.
نزدیک به هفت ماه از رویکارآمدن امارت اسلامی افغانستان می‌گذرد، رسانه‌ها و خبرنگاران در این مدت با چالش‌های گونه‌گون روبه‌رو شده‌اند. شماری از رسانه‌ها به‌دلیل نبود منابع مالی و مشکلات اقتصادی به نشرات‌شان نقطۀ پایان گذاشته و بسیاری از خبرنگاران نیز وظیفه‌های‌شان را از دست داده‌اند.
ناظم قاسمی و باعث حکیمی، دو خبرنگار محلی در بدخشان، یک کارگاه خیاطی ویژۀ زنان را با هزینۀ شخصی‌شان در شهر فیض‌آباد، مرکز این ولایت ایجاد کرده‌اند. این دو خبرنگار هر دو مرد اند و مسئولیت داخلی این کارگاه را به زنان داده‌اند تا آن‌ها بتوانند بی‌هیچ ممانعتی به کارشان ادامه دهند.
مسئولان نهاد رسانه‌یی افغانستان امروز در یک نشست خبری در کابل با پخش یافته‌های یک گزارش تحقیقی این نهاد میگویند که در نظام گذشته وضعیت اقتصادی بیش‌تر از سه درصد خبرنگاران و کارمندان رسانه‌های افغانستان وخیم بود؛ اما پس از رویکارآمدن نظام جدید وضعیت اقتصادی بیش‌تر از ۶۷ درصد خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها با وخامت روبه‌روست.
سازمان گزارش‌گران بدون مرز، با پخش گزارش سالانه‌اش اعلام کرده که افغانستان دومین کشور مرگ‌بار به خبرنگاران در سال ۲۰۲۱ میلادی بوده است. این سازمان گفته که افغانستان با ثبت شش روی‌داد قتل خبرنگاران در سال روان میلادی، در میان تمام کشورها در جای‌گاه دوم بعد از مکسیکو با ثبت هفت روی‌داد قرار گرفته است.
مسئولان انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان امروز در برنامۀ «کنفرانس ملی خبرنگاران افغان» در کابل میگویند که پس از تحولات پسین در کشور، ۷۰ درصد خبرنگاران بی‌کار شده‌اند.
