مسئولان نهاد رسانه‌یی افغانستان امروز در یک نشست خبری در کابل با پخش یافته‌های یک گزارش تحقیقی این نهاد میگویند که در نظام گذشته وضعیت اقتصادی بیش‌تر از سه درصد خبرنگاران و کارمندان رسانه‌های افغانستان وخیم بود؛ اما پس از رویکارآمدن نظام جدید وضعیت اقتصادی بیش‌تر از ۶۷ درصد خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها با وخامت روبه‌روست.
سازمان گزارشگران بدون مرز، با پخش گزارش سالانه‌اش اعلام کرده که افغانستان دومین کشور مرگ‌بار به خبرنگاران در سال ۲۰۲۱ میلادی بوده است. این سازمان گفته که افغانستان با ثبت شش روی‌داد قتل خبرنگاران در سال روان میلادی، در میان تمام کشورها در جای‌گاه دوم بعد از مکسیکو با ثبت هفت روی‌داد قرار گرفته است.
مسئولان انجمن ژورنالیستان آزاد افغانستان امروز در برنامۀ «کنفرانس ملی خبرنگاران افغان» در کابل میگویند که پس از تحولات پسین در کشور، ۷۰ درصد خبرنگاران بی‌کار شده‌اند.
کمیتۀ مصونیت خبرنگاران افغانستان امروز با پخش اعلامیه‌یی گفته که از افزایش خشونت علیه خبرنگاران در هفته‌های پسین سخت نگران است. در اعلامیۀ این کمیته آمده که در یک هفتۀ گذشته چندین مورد خشونت در برابر خبرنگاران ثبت شده است.
پس از اظهارات و نگرانی‌های خبرنگاران مبنی بر محدودشدن دسترسی به اطلاعات، مسئولان شورای سرتاسری ژورنالیستان افغانستان از امارت اسلامی می‌خواهند که اطلاعات را باید به‌طور دقیق در اختیار خبرنگاران قرار دهد.
شماری از خبرنگاران به سلام‌وطندار میگویند که پس از تسلط امارت اسلامی بر افغانستان، در وضعیت نگران‌کننده به‌سر می‌برند و برای ادامۀ کارشان با سرنوشت ناروشن روبه‌رو اند. آنان می‌افزایند که به وضعیت‌شان توجهی نمی‌شود و اگر از آنان پشتی‌بانی نشود، ناگزیر به ترک مسلک‌شان خواهند شد.
مسئولان رادیوی محلی «سرحد» در غور اعلام کرده‌اند که نشرات این رادیو به‌دلیل نبود برق و مشکلات مالی و تغییر شغل خبرنگاران و کارکنان آنان، متوقف شده است. سیدمعروف سعیدی، مدیرمسئول رادیو سرحد غور به سلام‌وطندار می‌گوید که با متوقف‌شدن نشرات این رادیو بخش بزرگی از باشنده‌گان این ولایت از دسترسی به اطلاعات محروم شده‌اند.
شماری از خبرنگاران در کشور از دست‌رسی‌نداشتن به اطلاعات انتقاد می‌کنند و میگویند که با رویکارآمدن امارت اسلامی، دسترسی آنان به اطلاعات کم‌تر شده است. فرخنده محبی، خبرنگار در کابل می‌گوید، با آن‌که در حکومت پیشین نیز در زمینۀ دسترسی به اطلاعات مشکلاتی وجود داشت؛ اما با رویکارآمدن امارت اسلامی مشکلات خبرنگاران دو برابر شده است.
بر بنیاد نتیجۀ یک نظرسنجی که از سوی اتحادیۀ ملی ژورنالیستان افغانستان دربارۀ وضعیت کنونی خبرنگاران انجام شده است، با رویکارآمدن دولت امارت اسلامی ۷۰ درصد از رسانه‌ها در سراسر کشور از فعالیت بازمانده‌اند و تنها ۳۰ درصد رسانه‌ها با درنظرداشت محدودیت‌های پیش‌آمده به فعالیت‌های‌شان ادامه می‌دهند. نتیجۀ نظرسنجی اتحادیۀ ملی ژورنالیستان افغانستان نشان می‌دهد که ۳۳ درصد خبرنگاران در کشور سرگرم کار هستند.
مجمع روزنامه‌های افغانستان امروز با پخش اعلامیه‌یی نسبت به بازداشت خبرنگاران از سوی نیروهای طالبان ابراز نگرانی کرده و خواستار رهایی فوری آن‌ها شده است.
پس از فراخوان احمد مسعود، رهبر جبهۀ مقاومت ملی برای «قیام عمومی» علیه طالبان، صدها زن و مرد امروز در شهرهای مختلف از جمله کابل، هرات، مزارشریف و فیروزکوه به خیابان‌ها آمدند و شعار «آزادی، آزادی» سر دادند.
عبدالحمید، یکی از ۱۵خبرنگار غوری است که هم‌زمان با تسلط طالبان بر کشور راهی دیار غربت شد و از مسیر قاچاقی خود را به یکی از کشورهای خارجی رسانده است. او می‌گوید، آنان برای حفاظت از جان‌شان مجبور شده‌اند کشور را ترک کنند و از سرنوشت شماری از خبرنگاران همراهش اطلاعی در دست نیست.
شماری از خبرنگاران از نقص قانون دسترسی به اطلاعات در کشور انتقاد می‌کنند و میگویند که با تغییر حکومت رسانه‌ها زیر نظر قرار گرفته‌اند. یکی از خبرنگاران بغلان با نام مستعار نجیب، می‌گوید که طالبان در اولین نشست‌شان با مسئولان رسانه‌ها فیصله کردند که نشرات رسانه‌ها باید در چارچوب امارت اسلامی باشد.
پس از تسلط طالبان بر کشور و پخش گزارش‌هایی مبنی بر ایجاد محدودیت‌ها از سوی این گروه، شماری از خبرنگاران و فعالان مدنی امروز در یک گردهمایی اعتراضی در کابل از بدترشدن وضعیت و ادامۀ فعالیت‌های‌شان نگرانی کردند. خبرنگاران میگویند که پس از تصرف کشور توسط طالبان، شماری از خبرنگاران از سوی افراد این گروه لت‌وکوب شده.
گزارش‌ها می‌رساند که در پی تسلط طالبان بر کشور، شماری از خبرنگاران از سوی این گروه مورد آزار و اذیت قرار گرفته‌اند. بر اساس این گزارش‌ها، شماری از خبرنگاران هنگام تهیۀ گزارش توسط گروه طالبان لت وکوب شده و به شماری از خبرنگاران زن هم اجازۀ کار داده نشده است.
سازمان گزارشگران بدون مرز با نشر بیانیه‌یی گفته است که این سازمان ده‌ها درخواست برای خروج خبرنگاران آسیب‌پذیر افغانستان دریافت کرده است. این سازمان از جو بایدن رئیس‌جمهور آمریکا خواسته است تا برای خروج خبرنگاران آسیب‌پذیر افغانستان طرح ویژه‌یی تهیه کرده و زمینه را برای خروج این افراد فراهم کند.
