صفهای بلند بازگشتکنندگان در برابر ریاست مهاجران و بازگشتکنندگان غزنی، تصویر دردناکی از آوارگی و رنج خانوادههاییست که در هفتهها و ماههای پسین از ایران بازگشت داده شده اند. دهها خانواده زیر آفتاب سوزان در برابر عریضهنویسان صف کشیده اند تا آوارگی و بیپناهی شان را روی کاغذ بریزند و به مقامهای محلی تسلیم بدهند؛ تا شاید امارت اسلامی و نهادهای امدادرسان چارهای برای حل مشکلات شان بسنجند.
یکی از مشکلات مهم بازگشتکنندگان در غزنی، دسترسینداشتن به خانهای با کرایه مناسب است. زکریا که اخیراً با خانوادهاش از ایران به غزنی بازگشته، میگوید که از زمان بازگشت به وطن در خانهی برادرش زندگی میکند و تا حالا نتوانسته خانهای با کرایهی مناسب برای خودش بیابد. «فعلاً در خانه برادرم استیم. دنبال خانه گشتیم؛ خانه خیلی سخت گیر میآید، بعدش هم خیلی قیمت است.»
محمد نبی، بازگشتکنندهی دیگری از ایران نیز، روایت همسانی دارد. او اکنون در خانهی یکی از بستگانش شبوروز میگذراند و با روزها سرگردانی برای یافتن خانه، هنوز نتوانسته خانهای پیدا کند که از پس کرایهی آن برآید. «فعلا خانه فامیلها استیم؛ سرپناهی نداریم، خیلی مشکلات است. یک هفته هر روز میرویم دنبال خانه، خانه نیست، اگر باشه هم خیلی قیمت میگویند.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
در سوی دیگر، ماندن پول پیشپرداخت یا گروی بازگشتکنندگان روی صاحبخانههای شان در ایران، سبب شده که آنها با جیبهای خالیتری به وطن بیایند و این جا به مشکل مالی بخورند. محمد نبی در این باره میگوید: «ما در ایران بودیم؛ کل سرمایه ما همون جا ماند پول پیش خانه ما را نداد. فقط همون قدر شد که کرایه راه ما شد.»
عبدالحکیم ۶۰ساله، دیگر باشندهی غزنی که یک ماه پیش با خانوادهی پنجنفرهاش از ایران بازگشته، میگوید: «صاحبخانه را گفتم که پول ما را بده، گفت پول نیست مستأجر پیدا کنید که به جای شما بشینه. پول ما حدود ۱۲۰ هزار افغانی میشد؛ او پول را نداد. مجبور شدیم رفتیم کلانتری، کلانتری گفت که مربوط ما نمیشه.»
بلندرفتن کرایه خانه در غزنی، به چالشی جدی در برابر بازگشتکنندگان بدل شده؛ شهروندانی که برای فرار از ناداری به ایران رفته بودند تا آن جا بتوانند نانی برای خوردن و سقفی برای آرامش بیابند.
یدالله که به تازگی با خانوادهاش از ایران به غزنی آمده، با شکایت از بلندبودن کرایه خانه، میگوید: «مردم افغانستان، زمانی که مهاجر نبود، خانه را به قیمت خیلی اندک به کرایه میداد؛ زمانی که مهاجران به مردم و دولت نیاز داره، به جای این که مردم را کمک کنه، هنوزم کرایه را بالا برده.»
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
بر اساس آمار ریاست مهاجران و بازگشتکنندگان غزنی، در سه ماه نخست سال روان میلادی، پنج هزار و ۵۰۰ تن از ایران و پاکستان به این ولایت بازگشته اند؛ آماری که هر روز در حال افزایش است.
درمحمد کاکر، مدیر عمومی ادغام مجدد ریاست مهاجران و بازگشتکنندگان غزنی، میگوید که برای رسیدگی به نیاز سرپناه بازگشتکنندگان، در آینده به آنها زمین توزیع خواهد شد.
آقای کاکر اما از شهروندان میخواهد که در شرایط بحرانی کنونی، با بازگشتکنندگان همکاری کرده و از بلندبردن کرایه خانه خودداری کنند.
در هفتههای پسین روند بازگشت مهاجران افغان از ایران شدت گرفته و بر اساس آمار کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان روزانه بیش از ۵۰ هزار تن به افغانستان بازمیگردند؛ وضعیتی که پذیرایی از این شهروندان را برای جامعه دشوار کرده است.
