خشکسالیهای پیدرپی در ولسوالی صیاد سرپل، زندگی صدها خانوادهی روستانشین را در آستانهی فروپاشی قرار داده است؛ خانوادههایی که سالها از راه کشاورزی و دامداری درآمد به دست میآوردند، اکنون با ادامهی خشکسالیهای پیاپی با مشکلات جدی دستوپنجه نرم میکنند.
مستوخان، باشندهی روستای «بلندغور افغانیه» در ولسوالی صیاد، در گفتوگو با سلاموطندار میگوید که خشکسالی در عمل زمینهای مردم را بیارزش کرده است. او با اشاره به کاهش چشمگیر محصولات، میافزاید: «مردم این قریه هر کدام زمین دارند؛ در گذشتهها از زمین تا ۳۰۰ سیر، ۲۰۰ سیر و کموبیش حاصل میگرفتیم؛ اما حالا هیچ چیز در زمین پیدا نمیشود. به اندازهای حاصل کم شده که حتا تخم خود را هم به دست آورده نمیتوانیم؛ ۲۰ سیر هم گرفته نمیتوانیم.»
به گفتهی او، دامداری نیز در نتیجهی خشکسالی آسیب دیده است. «مردم این جا زیاد مالداری داشتند. حالا هر کس ۱۰ یا ۱۵ رأس گوسفند یا بز دارد. زندگی به قرض و مجبوری میگذرد.»
گلمحمد، باشندهی مرکز صیاد، وضعیت زمینهای للمی را وابسته به باران توصیف میکند و میگوید که هر سال کشاورزان با هراس نباریدن باران کشت میکنند. او، میافزاید: «اگر باران شود، حاصل میگیریم؛ اگر نشود، هیچ. مردم مجبور میشوند به ولایتهای دیگر مزدوری بروند. امسال فقط توانستیم کاه بگیریم، دانهاش خوب نبود.»
سید مصطفا، باشندهی روستای «شاهتوت» صیاد، از کاهش بیپیشینهی محصولات و تهدید خالیشدن کامل روستا سخن میگوید: «خشکسالی هر سال بیشتر میشود؛ حاصلات به نصف کاهش پیدا کرده است. قیمت مواشی پایین آمده و مردم یک بوجی کاه را ۲۵۰۰ افغانی خریداری کرده اند. اگر این خشکسالی ادامه یابد، تمام قریه خالی از سکنه میشود. همین حالا نیم مردم شاهتوت کوچ کرده اند.»
در کنار کشاورزی، دامداری که منبع اصلی درآمد بسیاری از خانوادهها است، نیز در وضعیت بحرانی قرار دارد. به گفتهی باشندگان، کمبود آب و نبود علوفه، دامها را در آستانهی تلفشدن قرار داده و هزینههای نگهداری آنها از توان مردم بیرون شده است.
مسئولان محلی ولسوالی صیاد، نیز این وضعیت را تأیید میکنند و هشدار میدهند که برخی روستاها در آستانهی خالیشدن قرار گرفته اند. محمدیاسین انس، معاون ولسوال صیاد، میگوید: «از ۱۴۰۱ تا کنون کشاورزان همان بذری را که میپاشند، هم برداشت کرده نمیتوانند. خشکسالی مردم را بیش از اندازه متأثر کرده است. تنها در ۱۴۰۳ کشتوکار کمی بهتر بود؛ اما حالا زمستان رسیده و هنوز خبری از بارش برف و باران نیست. در فصلهای مختلف که آب برای زراعت و آشامیدن نبود، مردم مجبور به کوچ شدند. اکنون نیز این روند ادامه دارد.»
با توجه به ادامهی بحران خشکسالی، باشندگان صیاد خواهان اقدام فوری دولت و نهادهای امدادرسان برای مدیریت آب، پشتیبانی از کشاورزان و پیشگیری از کوچ گستردهی روستانشینان اند.
