با این که ناباروری از نگرانیهای جدی برای بسیاری از زنان در تخار است؛ اما آگاهینداشتن، فشارهای خانوادگی و باورهای سنتی، سبب شده است که شماری از زنان نزد پزشک مراجعه نکنند و در عوض، به روشهای نادرست و غیرعلمی مانند گرفتن ناف، استفادهی داروهای گیاهی و دیگر راهها برای بارورشدن رو بیاورند؛ روشهایی که نه تنها مؤثر نیستند، بل در بسیاری موارد سبب آسیبهای جسمی و روانی نیز شده است.
مهسا یوسفی، باشندهی روستای «آقمسجد» در تخار که شش سال از ازدواجش میگذرد و تا کنون فرزندی ندارد، میگوید که خانوادهی همسرش تأکید دارد که از روشهای غیرعلمی برای باورشدن استفاده کند.
او، میافزاید: «حدود شش سال از ازدواجم میگذرد؛ اما صاحب فرزند نشدهام. خانوادهی همسرم از آغاز مرا مجبور به مراجعه به ملا و فالگیرها کردند و به حرف داکتر/پزشک باور نداشتند. با وجودی که داکتر گفته بود تخمدانهایم ضعیف است، مجبور شدم به راههای غیرعلمی رو بیاورم؛ دواهای غیرصحی باعث شد وضعیت رحمم خراب شود و یک هفته هم بستری شدم. حالا داکتران میگویند امکان باردارشدنم بسیار کم است. تنها آرزویم داشتن یک فرزند بود؛ آن هم ازم گرفته شد.»
سلاموطندار را در تلگرام دنبال کنید
شکیلا احمدی، باشندهی شهر تالقان، مرکز تخار که ۳۰ سال دارد، از تجربهی تلخ درمانهای سنتی برای بارورشدنش چنین میگوید: «پنج سال میشود که ازدواج کردهام؛ اما هنوز اولاددار نشدهام. مادر شوهرم اصرار کرد که تداوی خانگی کنم؛ مرا پیش یک کمپیر برد که نافگیری کند. میگفت زنهای قدیم همین کارها را میکردند و طفلدار میشدند. چند بار نافم را گرفت، چند بار چلپک داغ ساخت و روی نافم گذاشت؛ اما نه تنها فایده نکرد، بل سر نافم سوخت و وضعیتم بدتر شد. بالاخره مجبور شدم نزد داکتر بروم، داکتر گفت مشکل هورمونی داری و بلندرفتن سنت هم تأثیر دارد. حالا زیر درمان داکتر هستم؛ اما احساس میکنم به مشکل روحی-روانی دچار شدهام.»
ستایش واحدی، باشندهی روستای «پوستخور» در تخار که با گذشت هشت سال از ازدواجش تا کنون مادر نشده است، میگوید که استفاده از روشهای سنتی برای بارورشدن، منجر به ایجاد چالشهای مختلف صحی در بدن او شده است.
او، میافزاید: «بار اول که نزد داکتر رفتم، گفت مشکل چربی رحم دارم؛ ولی فامیل خودم و خسرانم به داکتر باور نداشتند. مرا بردند پیش یک زن ملا؛ چند رقم گیاه خشک داد و یک دوای خانگی، گفت که باید داخل رحم بگذارم. چند ماه ادامه دادم؛ اما رحمم زخم شد و معدهام هم خراب. نه تنها فایده نداشت، بل بیشتر ضرر کرد. حالا خیلی پشیمان استم که چرا از اول به درمان علمی مراجعه نکردم.»
با این حال، نودا ظاهری، پزشک متخصص نسایی-ولادی در تخار، میگوید که استفاده از روشهای سنتی مانند گرفتن ناف و داروهای گیاهی ناشناخته، پیامدهای منفی جدی دارد و حتا میتواند شانس باردارشدن را نیز از بین ببرد. «متأسفانه برخی خانمها به جای مراجعه به مرکزهای صحی، از روشهای نادرست مثل نافگیری، استعمال دواهای گیاهی ناشناخته یا گذاشتن خمیرهای غیرصحی بر ناف استفاده میکنند که نه تنها مؤثر نیست، بل که پیامدهای جدی دارد. این کارها میتواند باعث عفونت رحم، مسدودشدن لولهها یا اختلالات شدید هورمونی شود و حتا شانس بارداری را برای همیشه از بین ببرد. توصیهی من به همه خانمها این است که به شایعات گوش ندهند و به مرکزهای رسمی و داکتران متخصص مراجعه کنند. سلامت جسم زن بسیار باارزش است و نباید با خرافات به بازی گرفته شود.»
از سویی هم، الهه محمدی، یکی دیگر از پزشکان متخصص نسایی-ولادی در تخار، نیز تأکید میکند که بسیاری از مشکلات ناباروری با مراجعهی به موقع به مرکزهای صحی قابل درمان است.
سلاموطندار را در اکس دنبال کنید
او، در بارهی عاملهای ناباروری و راههای درمان آن چنین میگوید: «رایجترین عوامل ناباروری در زنان شامل اختلالهای هورمونی، تنبلی تخمدان، عفونتهای رحمی و افزایش سن است. بیشتر بیماران میان ۳۰ تا ۳۵ سال اند؛ اما در سنین پایینتر هم دیده میشوند. روشهای علمی و مؤثر شامل دارودرمانی، تلقیح داخل رحم و لقاح خارج از رحم است؛ اما مراجعه به دعاخوانها، مصرف گیاهان نامناسب و دواهای خودسر از جمله روشهای بیاثر و گاه خطرناک است. برخی بیماران که به روشهای غیرعلمی رو میآورند، دلیلش ناآگاهی خانوادهها، باورهای سنتی، هزینهی پایین و ترس از درمان علمی باعث میشود به این روشها رو بیاورند.»
در همین حال، عبدالقدوس تالقانی، عالم دین، میگوید که تلاش برای داشتن فرزند از راههای طبی مجاز است؛ به شرط آن که حرمت زن، حجاب و اصول شرعی رعایت شود. «در اسلام تلاش برای بارورشدن از راههای طبی مشروع و مجاز است؛ به شرطی که حجاب، حریم بدن و حرمت زن حفظ شود. استفاده از دارو، پیچکاری و مراجعه به داکتر مشکلی ندارد. همچنین دعا، نماز حاجت و نیایش با خداوند راههای مشروع دیگر است؛ اما مراجعه به فالگیران، جادوگران و استفاده از تعویذهایی که با خرافات همراه است، ناروا و برخلاف آموزههای دین است. بهترین راه برای فرزنددارشدن استفاده از راه علمی و دعا است.»
ادامهی استفاده از روشهای غیرعلمی برای درمان ناباروری، نه تنها سلامت زنان را به خطر میاندازد، بل روند درمان را نیز پیچیدهتر میکند. با افزایش آگاهی، پشتیبانی خانوادهها و ترویج مراجعه به مرکزهای صحی، میتوان استفاده از راههای علمی برای بارورشدن را ترویج داد.
