په ننګرهار کې د ټوکرجوړولو د فابریکي مسوولان د یو لړ مشکلاتو نه په شکایت سره وايي، چې د برېښنا نه شتوالی، د حکومت پېچلی اداري سیستم، لوړه حکومتي مالیه او د مسلکي کسانو نه موجودیت یې، هغه ستونزې دي، چې د دوی د فابریکې کارونه یې له خنډ سره مخ کړي دي.
د صبور الکوزي په نوم د ټوکر جوړولو دا فابریکه په ۲۰۰۸ زېږدیز کال کې د ننګرهار په شېرزادو ولسوالۍ کې جوړه شوه؛ خو وروسته د امنیتي ستونزو له امله جلال اباد ښار ته راولېږدول شوه.
د دې فابریکې د مشر منهاج الدین پر وینا، په دې فابریکه شاوخوا ۴ سوه زره امریکايي ډالر پانګونه شوې ده. د ده په خبره، په لومړي سر کې یې څلور ماشینونه لرل، چې یوازې کتان څادرونه به په کې جوړېدل؛ خو وروسته یې د نویو ماشینونو له فعالولو سره د ښه کیفیت ټوکر تولید هم پیل کړ.
منهاج الدین ټینګار کوي، چې د ځېنو دولتي ادارو د ناغېړۍ له امله خپله راتلونکې چندان روښانه، نه ویني ځکه د دوی د کارونو پر وړاندې لا هم خنډونه شته.
دی وايي، د برېښنا نه شتوالی، ناامني او په کور دننه د مسلکي کسانو موجودیت یې ستونزې دي چې نه یوازې دولت ورحل کړي نه دي، بلکې د دې پر خلاف یې نورې ستونزې هم ورته جوړې کړې دي.
د منهاج الدین په خبره، د مسلکي کسانو نه شتوالي دې ته اړ کړي دي، چې په لوړه تنخوا او په ډېرو لګښتونو پاکستاني کارګر استخدام کړي.
د ټوکر جوړولو یادې فابریکې مشر منهاج الدین دا هم وویل، چې ټول ختیځ زون ته د اړتیا وړ ټوکر برابرولی شي؛ خو دا هغه وخت شونې ده، چې د دوی ستونزې هوارې شي.
دوی د دې هر څه د حل له پاره له حکومته د غوښتنې تر څنګ د اسانیتاوو تمه هم لري.
د دې فابریکې کارګر له خپل کاره خوښ دي؛ خو وايي، که حکومت ورته جدي پام وکړي؛ نو ډېرو کسانو ته به په کې کاري زمینه برابره شي.
د ننګرهار د والي ویاند عطاالله خوږیاڼی د برېښنا نه شتوالی ټولیزه ستونزه ګڼي او وايي، چې د دې فابریکې په شان یې د نورو تولیدي ادارو د برېښنا په اړه له لوړ پوړیو چارواکیو سره خبرې کړي او تر ډېره یوې ښې پایلې ته رسېدلي دي.
هغه وايي، صنعتکاران دې د هغو دولتي څانګو په اړه ولايتي ادارې ته معلومات ورکړي، چې له دوی ناقانونه پیسې اخلي او د اسانتیاوو پر ځای ورته ستونزې جوړوي.
بل خوا بیا د ننګرهار ولایت مستوفي محمدعالم اسحاقزی په ټینګار سره وايي، چې په سیمه ییزه کچه له صنعتکارانو سره په مالي او اړوندو برخو کې همکاري کوي.
د اسحاقزي پر وینا، دوی معیاري مالیه اخلي، چې په نړیواله کچه ډېره ټیټه ګڼل کېږي. د ده په خبره هڅه کوي، چې د اساسي قانون د ۱۰ مادې پر اساس له حصوصي پانګه اچوونکیو سره مرسته وکړي.
د افغانستان اساسي قانون په لسمه ماده کې راغلي: دولت، خصوصي پانګې اچونې او خصوصي تشبثات د بازار د اقتصاد د نظام پر بنسټ د قانون له حکمونو سره سم هڅوي، ملاتړ یې کوي او مصونیت یې تضمینوي.
په ورته وخت کې د سوداګرۍ خونې مرستیال خان جان الکوزی کارځایونو او صنعتکارانو ته د نه پام له امله پر دولت د نیوکې په توګه وايي، سوداګر لا هم له ګڼو ستونزو کړېږي، چې دا چاره به د هغوی کارونه له خنډ سره مخ کړي.
دی وايي، زورواکيو د هېواد د سوداګرۍ بهیر ننګولی، ټول هېواد کې له سوداګرو ناقانونه پیسې اخستل، لوړه مالیه، د برېښنا نه شتوالی، ناامني او ګڼې نورې ستونزې د دوی د کارونو مخه نیسي.
ننګرهار کې اوس مهال ۱۴۳ لویې او وړې صنعتي فابریکې شته، چې ډېرې هغه یې د برېښنا د نه موجودیت او د لوړې مالیې له ورکولو شکایت کوي.
د کتونکیو په اند، که حکومت د صنعت ودې ته ښه کړنلاره جوړه او پلې کړي؛ د افغانستان د خامو موادو زېرمې به دغه هېواد پر ځان بسیا او د پرمختګ لوري ته برابر کړي.
