یاش‌لر« بت سیندیرووچی» ارغم‌چیلر بیلن بلندلیکدن آسینَلیب یوقاری چیققن. پارتلاووچی ماده‌لرنی بودا نینگ یره لریگه جایلشتیرگن‌لر.
بیر آزدن سونگ شهرده آغیر بیر پارتلش‌نی آوازی ایشیتیلدی. الله اکبر، امر «امیرالمومنین» دیه بقریلدی. آسمان توزیب قاره توپراق بیلن قاپلندی. بو توپراق ایسه بامینان بت‌لریدن کوتاریلگن.
بامیان‌لیک‌لر مینگ بیر قیغو بیلن «اولیم» بودانی تماشا قیلیشگن‌لر. بو بامیانده‌گی 53 و 35 متر بولگن بت‌لرنینگ پیکری، 13ییل آلدین انه شو کونده (میلادی 2001-ییل 9- مارچ) قورال‌لی طالب‌لرنینگ افغانستان‌ده‌گی اینگ کوچلی حاکمیت زمانی.
بودا طالب‌لر رهبری ملا عمر بویروغی بیلن ویران قیلنیه‌دی. ملا عمر 2001- ییل فبروی آیی نینگ 26- سیده «رادیو شریعت) آرقه‌لی اسلامدن آلدینگی برچه تاریخی هیکل‌لر سیندیریلیب ویران ایتیلیشی‌نی صادر قیلگن ایدی.
بو آبده‌لر اسلامدن آلدین بیرینچی میلادی ییل‌لرده بامیان تاغلریدن بیری‌گه قوریلگن. طالب‌لر حرکتی‌نینگ مذکور تدبیری دنیا بویلب جدی عکس‌العمل‌لرگه روپه ره بولدی. میلادی 2001 بیرینچی ییل پایانی‌ده افغانستانده طالب‌لر تیزیمی آغدریلیشی بیلن، بامیان بت‌لریده یونسکو خلق ارا تشکیلاتی تامانیدن دنیا آبده‌لری رویخط‌گه آلیندی.
بو تدبیر آرتیدن دنیا بویلب باستان شناس‌لر مذکور آبده‌لر قیته قوریلیشی اوچون بو هیکل‌لرنی قیته قوریش اوچون بامیان کیلگن‌لر. بامیان اخبارات و مدنیت اداره سی‌نینگ رییسی کبیر داردس‌نینگ ایتیشیچه، افغانستان اخبارات ومدنیت وزیرلیگی قوشیمچه دنیا جماعه‌چیلیگی و باشقه مدنی تشکیلات‌لر بو هیکل‌لر قیته قوریلیشی اوچون اولگورگن‌لر. اما، هنوزگچه هم بو ساحه گه یاردم بیرووچی مملکت‌لرده بودا قیته قوریلیشی اوچون تیاگرلیک کورستمه گن‌لر.
بامیان اخبارات و مدنیت ریاستی‌نینگ رییسی، بامیان تاریخی آبده‌لرینی جدی تهدید قیله‌دیگن خطر اوشبو پیکرده‌گی بوشلیق‌لر بولگن‌لیگی‌نی ایتگن. بامیان ییریک بت‌لرینی سیندیریلیشی کیچیریلمیدیگن جنایت بولگنی ایتیله‌دی. هیچ بیرکیمسه مذکور حادثه عامل‌لرینی کیچیریش حقیگه ایگه ایمس.
اوروش جنایتی؟
مذکور هیکل‌لر بوزیب تشله‌نیشی بیلن خلق ارا مدیا و دنیا مملکت‌لری اوشبو واقعه اوچون جدی عکس‌العمل بیلدیریب، مساله‌نی «کیچیریب بولمیدیگن» جنایت دییه معلوم قیلگن ایدیلر. بامیان‌لیک‌لر هم مذکور آبده‌لرنی ویران ایتیلیشی «بشری جنایت» دییه تیلگه آلیب قتیق عکس‌العمل کورستگن‌لر.
بامیان مدنی جماعه چیلیک فعال‌لریدن ابراهیم تولّانینگ سلام وطندارگه ایتیشیچه، طالب‌لر مذکور مجسمه‌نی ویران قیلیش بیلن «اوروش جنایتچی»سی تنیلدی. اوشبو تاریخی آبده ویران ایتیلگن زمانده افغانستان فرهنگ و مدنیت میراث‌لرینی سقلش و حفاظت قیلیش انجمنی‌نینگ ریسی همده سیاسی تحلیل‌چی میراحمد جوینده، طالب‌لرنینگ مذکور ایشی « بشریت‌گه قرشی بیر جنایت» دییه معلوم قیلگن.
بو ایسه « افغانستان خلقی و تاریخی اوچون ییریک جفا دیر» بیلیم یورت استادی مجیب مهرداد نینگ ایتیشیچه، اوروش قانونی‌گه کوره، اوروش تامان‌لری گناه سیز خلق و تاریخی آبده‌لرگه ضرر ییتکزمسلیک‌لری لازم.
جناب مهرداد نینگ سوزلریگه کوره، بو ایش « بیر سرزمین اهالی سی‌نینگ فرهنگ، مدنیت و تاریخی‌نی یوق قیلیش دیر» اونگه کوره، بودا پیکرلری فقط تاریخی اثر صفتیده ارزش‌گه ایگه بولگن، اونینگ قندی دیر دین و آیین‌گه تیگیشلی مقدس لیگی بولمه گن.
بودا اوچون دادخواه‌لیک
جناب مهردارگه کوره، بامیان تاریخی آبده‌لرینی بوزیب تشله گن‌لر تاریخ و مردم قرشی سیده جواب بیریش‌لری لازم. اما خلق جانیدن اوتیب طالب‌لر بیلن تینچلیک مذاکره اوتکزه دیگن دولتدن توقع قیلمس‌لیک کیره‌ک. « مذکور حکومت نینگ آجنداسی‌گه تاریخی آبده‌لرنی ویران قیلگن‌لر محاکمه بولیش اوچون هیچ قنده‌ی بیر برنامه یوق» شونینگ‌دیک مهرداد بو باره‌ده داد خواه‌لیک بولیشی اوچون هیچ قنده‌ی امیدی بولمه گن‌لیگی‌نی ایتگن.
اونگه کوره، افغانستان حکومتی ایچیده طالب‌لر بیلن بیر نوع عاطفی یانده‌شیش کوزه تیله‌دی. انه شو مساله سبب هیچ بیر توغریده داد خواه‌لیک قیلیش ممکن ایمس.
میر احمد جوینده‌گه کوره، افغانستان حکومتی هیچ بیر زمان جنایتچیلر اوچون قنده‌ی دیر جدی چاره تدبیر کورمه گن، انه شو سبب هم بو مملکت‌ده هنوز هم جنایت‌چیلیک دایم یوز بیره‌دی. شونینگ‌دیک جوینده ملی بیرلیک حکومتی‌دن جنایتچیلر محاکمه ایتیلیشی‌نی سوره ماقده. بیراق ابراهیم تولّانینگ ایتیشیچه، تاریخ بو بشیریت اوچون قیلینگن جنایت‌نی کیچیرمیدی.
اوتگن 13 ییل جریانیده افغانستان دولتی‌نینگ مذکور هیکل‌لر توغریسی‌ده انیق بیر سیاستی بولمه گنی ایتیله‌دی. حاضر ایسه کوپچلیک مدنی تشکیلات‌لر افغانستان ملی بیرلیک حکومت رسمی‌لریدن بوندن بویان مملکت تاریخی آبده‌لری اینیقسه بامیان تاریخی آبده‌لری مقابلیده بی فرق قالمس لیگی‌نی سوره‌گن‌لر.
