.jpg)
7-8 ثور افغانستان تاریخی‌ده یاقیمسیز واقعه بولدی. اوتیز ییل‌دن بیری اهالی هر زمان قربانلیک بیره‌دی. ییتینچی ثور "نان، اوی، تینگ‌لیک، یخشی حیات شرایطی" شعاری بیلن باشله‌نیب، مملکت دیوارلرینی رنگلی قیلدی، دیمک بو سیناو موفقیت کیلتیرمه‌دی.
باشقه تاماندن، ایرکین‌لیک، اسلام، وطن، تینگ‌لیک و ایناغه‌چیلیک شعاری بیلن جهادیلرنینگ هم نیتی اوی، بایلیک و فرزندلریگه یخشی حیات یره‌تیب بیریشگه ایلندی. بو ایکّی اوروش‌نینگ نتیجه‌سی ایسه بدرغه‌لیک، قاچقین‌لیک، منافق‌لیک و مملکت‌نی بوزیش‌دن بولک نرسه بولمه‌دی. ایکّی سیاسی جریان هم قدرت‌نی قول‌گه کیریتیش اوچون سعی و حرکت آلیب باردیلر. اوشبو یازووگه مذکور ایکّی حادثه هیچ قنده‌ی طرف‌سیزلیک بیلن تحلیل ایتیله‌دی.
1953- ییلده سردار محمد داووخان مملکت سیاسی قدرتی‌نی قول‌گه آلگن‌ده، امریکه دنیانینگ ایکینچی اوروشی‌ده موفق بولگن ایدی. در حقیقت امریکه بو اوروش‌نی بوتونلی یوتگن ایدی. چونکه بو اوروش‌ده اقش ناکازاکی و هیروشیما اتم قورالی‌نی ایش‌گه سالگن ایدی. نتیجه‌ده اوزیگه بولگن اتفاقچی مملکت‌لرنی تیز چوکتیردی. سونگ امریکه دنیا بویلب خلق ارا مقیاسده قدرتلی بیر دولت صفتیده تن آلیندی. بو مساله سبب امریکه قطار مملکت‌لرنی اتفاقچی‌لری صفتیده اوز یانیگه آلیش‌گه موفق بولدی.
باشقه تاماندن سابق شوروی هم دنیا اوروش میدانی‌دن اوزینی موفق چیققن حس قیلردی. لیکن، امریکه‌دن بیر آز کیینراق اتم قورالی‌گه قول تاپدی. اوروش اوز پایانی‌گه ییتیشیشی بیلن ینگی قاعده و تیزیم شکللندی. بو سنه ده امریکه اوز مخصوص تیزیمی‌نی خلق ارا علاقه‌لرگه حاکم قیلیش‌نی ایلگری سورگن بولسه – ده روسیه هم بو مساله‌گه ایریشیش‌نی فکریدن چیت‌ده قالدیرمه‌گن. اوشبو ایکّی مملکت‌نینگ توزیلیش اویینی دنیانی شرق بلوکی و غرب بلوکی‌گه تقسیم‌لش‌گه مجبور قیلدی. امریکه کاپیتالیسیم مفکور بیلن بیر بلوک و شوروی ایسه کمونیسم مفکوره‌سی بیلن باشقه بیر بلوک‌ده توردی.
اویین اختلاف‌لریده داوودخان بیردن‌گه چب‌دن اوزیلیب راست گه مایل بولدی. علاقه‌سی ایران، مصر، لیبی و پاکستان بیلن یقینلشدی و امریکه بیلن هم دوست‌لیک علاقه‌سی‌نی مستحکم‌لش اوچون کم سعی و حرکت آلیب بارمه‌گن. داوودخان‌نینگ بو قیلیمشی سابق شوروی‌نی تشویشی گه باعث بولدی. شونینگ‌دیک امریکه افغانستان بیلن یقین بولیش‌دن شوروی جدی خواطرده بولیب، سولچی‌لرنی افغانستان ایچکریسی‌ده کوچلنتیریب، حکومت‌نی تونتریش اوچون اولرنی موفقیت‌لی بیر حرکت‌گه اونده‌ی دی.
داوودخان قدرت ایگریدن توشیشی اونی دایمی ییرگه اوردی. او زمانده ییتینچی ثور انقلابی جمعیت‌نی بنیاددن اوزگریشی؛ رواجله‌نیش، سیاسی عقلانیت، سیاسی حمایت گه اوتیشی کوتیلردی. تاسف بیلن بونده‌ی بولمی قدرت هیچ بیر زمان سیاسی عقلانیت تاوانی‌گه ایلنمه‌دی.
.jpg)
بو حکومت سیاسی قدرت‌گه قول تاپیشی بیلن ترور و اولدیریش‌نی دولت‌نینگ ایش ترتیب‌گه آلدی. جمعی قماققه آلیش‌لر باشلنب قرالی خانه‌دانلر قوشیمچه، سیاستچیلر، مائویستلر، خمینیستلر، اسلامی جنبشلر و مملکت‌نینگ بیر قنچه اهالی‌سی تورلی بهانه‌لر بیلن قماققه آلینه‌دیلر. کمونیستی حکومت مخالف‌لری‌نینگ آوازی بو مملکت‌نینگ هر بیر حدودیده دایمی اوچه‌دی.
قماققه آلیش و اولدیریش سیاستی شددتله‌نیشی بیلن اسلامی جنبشلر مقاومتی شکللنه‌دی. سابق شوروی و امریکه اورته‌سیده‌گی ضدیت سبب، اوشبو جنبشلر امریکه، سعودیه عربستانی، ایران و پاکستان تامانیدن حمایت قیلینردی. امریکه پاکستان و سعودیه عربستان‌نی وسیله قیلیب مقاومتچی‌لر اوروشی‌نی دینی لحاضدن قانونی اساس بیرردی. آخرگه کیلیب، مجاهدلر شوروی حمایتی‌ده بولگن حکومت‌نی شکست بیریب، سونگ بایلیک ییغیش‌گه اولگورگن‌لر. دولت بنالرینی اوتگه یاندریب بیت المال نی تاراج تالان قیلگنلر. ایرلی خاتینل‌رنی تورموش اورتاغی کمونیست بولگن لیگی‌گه عیبلب قیته‌دن ایرگه بیرگن‌لر.
خداوند (ج) سوزینی اعلان قیلیب تاغلردن یونیب اوروش قیلگن بو مجاهدلر اوز دستورلری اساسیده کمونستی تیزیم گه ماس برنامه‌لری بولمه‌گن لیگی باعث، فقط کمونستی حکومت نی سقوط بیرگن‌لر و خلاص. دولت رسمیلری‌نینگ موجود بحران حل ایتیلیشی اوچون معین برنامه‌سی بولمه‌گن لیگی اوزاققه بارمی حکمت‌نینگ باشی بیریک کوچه‌گه کیریب قالدی.
8- ثوردن بویان اوشبو آقیم‌نینگ حمایتچی‌لری بیرم آلیب خوش‌لیک قیلیب کیله دیلر. رهبرلرینی توصیف و مدح قیلیش اوچون قلقله قیلیب اوز لرینی پاک کورسه‌تیش اوچون سعی وحرکت قیله دیلر. قاره کیریلیک یامان ایش‌لرنی باشقه‌لر بوینی‌گه تشلش‌گه سعی و حرکت قیله دیلر.
مجاهدلر دوره‌سی‌دن کیین اوچ جریان ییتینچی و سکیزینچی ثورنینگ محوریگه اوچ جریان شکللندی. بیر قسمی خلق حزبی‌نینگ بیر قطار اعضالریدن عبارت بیرینچی جریان غربده تعلیم کورگن تکنوکراتلر، بو حرکت هم اوشبو حزب‌نی تیکشیریش و نقد قیلیش اوچون جرئت بیرمی اوزلرینی کمونیستی مفکوره‌دن چیقارگن‌لر.
سکیزنچی ثورده رول اوینه‌گن‌لر باشقه بیر جریان. شونینگ‌دیک بولر هم هنوزگچه جهادی مفکورده دن چیقیب جریانلرینی نقد ترازوسی‌گه قوییش‌گه ایاق قویمه‌گن‌لر.
اوچینچی جریان ایسه، اوشبو ایکّی آقیم اوروشی دوامی‌ده مملکت‌نی تَرک قیلیب چیت ایل‌گه چیققن‌لردن عبارت. بولر قویاش سکسنینچی ییلده وطن‌گه قیلتگن‌لر. تاسف بیلن بولرهم مملکت معاصر تاریخی جریانیده‌گی هنوزگچه واقعیت‌لرگه ماس تحیلیل بیرمه‌گن‌لر. بو جریان هم سکیزنچی و ییتینچی ثورگه مخالفت بیلدیریب بیرق کوتارگن‌لر. بو گروه هم مذکور جریان‌لرنینگ سیاستچی‌لری و فعال‌لرینی مملکت ییریک سیاستی قرارلری اوچون زمینه یره تیش‌گه سعی و حرکت قیلیمی انه شو باعث هر دایم اوزلرینی قانونی بیلیب کیلگن‌لر.
