خلق ارا بحران گروهی‌نینگ معلوم قیلیشیچه، افغانستان چیگره‌سی یقینده چین اوز حربی کوچلری‌نینگ سانینی آشیرگن.
خلق ارا بحران گروهی چین حکومتی‌نی تاجیکستان‌نینگ افغانستان و چین حدودی بیلن توتش چیگره منطقه‌سیده بیر قطار حربیلرینی جایلشتیرگنی باره‌سیده خبر بیرگن.
اوشبو گروه تامانیدن ترقه‌تیلگن گزارشده چین نی مذکور حدود ده ترورچیلیک‌که قرشی کوره‌ش بوییچه ینگی بیر مرکز تأسیس ایتگنی هم قید ایتیلگن.
گزارشده یازیلیشیچه، رسمی پیکینگ افغانستان آرقه‌لی ترورچی گروه‌لرنینگ چین غربی گه نفوذ قیلیشی‌نینگ آلدینی آلیش اوچون افغانستان، چین و تاجیکستان چیگره منطقه‌سیده اوز حربیلرینی ییرلشتیرگن.
چین دولتی بار بار چین‌نینگ غربیده جایلشگن اویغورستان مسلمانلریدن ایریملرینی مملکت تشقریسیده قوپارووچی گروهلر جمله‌دن اویغور ترورچیلریدن تشکیل ایتیلگن تورکستان اسلامی حرکتی صفلری گه کیرگنی باره‌سیده تشویشده ایکنینی بیلدیریب کیلگن.
اساساً اویغور جنگریلریدن توزیلگن تورکستان اسلامی حرکتی فعاللری مرکزی سوریه و افغانستانده جایلشگنی تاکیدلنه‌دی. مذکور گروه القاعده و طالبلر بیلن یقین علاقه‌ده ایکنی ایتیله‌دی.
بوندن آلدین افغانستان‌نینگ چین بیلن چیگره داش ولایتی بدخشان‌نینگ ایریم حدودلری جمله‌دن وردوج تومنیده چیت ایللیک جنگریلر و اولرنینگ عایله‌لری جایلشیب آلگن لیکلری خبر بیریلگن ایدی. مذکور چیت ایللیک ترورچیلر آره سیده چین وطنداشلری سنلگن اویغور قوپارووچیلری بارلیگی هم تخمین ایتیله‌دی.
یقینده امریکا حربی کوچلری بیر نیچه مرته بدخشان ولایتی‌نینگ وردوج تومنیده خارجلیک ترورچیلر قرارگاهلرینی هوادن نشانگه آلگنی باره‌سیده خبرلر نشر ایتیلگن ایدی.
ائتلاف کوچلری افغانستانده‌گی ترورچیلر چین گه اوتیشی‌نینگ آلدینی آلیش اوچون مذکور گروه‌لرنینگ مرکزلریگه ضربه‌لر بیرگنینی بیلدیریش اوچون اوشبو عملیاتلرنی یولگه قویگن بولیشی تخمین ایتیله‌دی.
رسمی پیکینگ یقینده شانگهای تشکیلاتی گه اعضا بولگن مرکزی آسیا دولتلریدن منطقه مسئله‌لریگه مهم رول اوینشلرینی سوره‌گن.
افغانستان و چین ارا ترورچیلیک‌که قرشی کوره‌ش بوییچه همکارلیکلر یولگه قوییلگنی هیچ کیم گه سِر بولمسه کیره‌ک. بوندن انچه آلدین افغانستان دولتی مملکت قماقخانه‌لریده بولگن بیر قطار اویغور ترورچیلرنی چین تامانیگه تاپشیرگنی باره‌سیده‌گی معلوماتلر مطبوعات گه رخنه قیلگن ایدی.
شونینگ‌دیک، افغانستان و چین ارا امضاءلنگن استراتیژیکی همکارلیکلر بوییچه شرطنامه اساسیده رسمی پیکینگ افغان حربیلرینی چین ده حربی تیارگرلیک‌دن اوتکزیش همده افغان حربی کوچلریگه معین اندازه ده حربی تخنیک و امکانلر ییتکزیب بیره‌دی.
بوندن تخمیناً بیر آی آلدین مطبوعات‌ده افغانستان دولتی چین یاردمی اساسیده بدخشان ولایتی‌نینگ واخان منطقه‌سیده بیر حربی لوا تشکیل ایتیشی باره‌سیده خبر بیریلگن ایدی. بو خصوصده ایکی تامان اورته‌سیده‌گی مذاکره‌لر نتیجه‌سی فاش ایتیلمه‌گن.
چین و افغانستان مناسبت‌لری
چین بیلن افغانستان اوزاق مدتلی تاریخی مناسبتگه ایگه. تامانلر ارا مناسبت‌لر باشلنیشی میلادی ییتینچی عصرگه باریب تاقیله‌دی. معلوماتلرگه قره‌گنده چین‌نینگ مانک‌لری رهبری بولمیش سونگ ژنگ، میلادی ییتینچی عصرده افغانستان گه سفر قیلیب، بامیان ولایتیده‌گی بودا هیکل‌لرینی یقیندن زیارت قیلگن.
افغانستان و چین ارا رسمی مناسبت‌لر 1955 ییلده تیکلنگن. مذکور سنه‌ده افغانستان و چین‌نینگ مائو تسه دونگ رهبرلیگیده‌گی کمونیست تیزیمی رسماً تن آلگن ایدی.
چین یاردمی اساسیده افغانستانده ایریم اقتصادی پروژه‌لر جمله‌دن سوو توغانلری همده گزلمه‌لر ایشلب چیقریش فابریکه‌لری قوریلگن.
افغانستان و چین اورته‌سیده‌گی دوستانه علاقه‌لر طالبان حاکمیتی قوله‌تیلیشی‌دن سونگ ینگی بیر پاغانه گه کوتریلدی. کیینگی ییللرده افغانستان‌نینگ ایریم حدودلریده چین‌نینگ قوریلیش شرکت‌لری همکارلیگیده یوزلب کیلومتر یوللر اسفالت قیلیندی. شونینگ‌دیک، چین شرکت‌لری آمودریا نفتی همده لوگر ولایتیده ییرلشگن عینک مِس کانینی قازیب چیقریش ده سرمایه یاتقیزگن ایدی. گرچند مذکور پروژه‌لرده عملی ایشلر جریانی ایریم سبب‌لرگه کوره توختب قالگن. شونینگ‌دیک، بو پروژه‌لرده چین شرکت‌لرینی قیته ایش باشلب باشله‌مس‌لیگی هلی نامعلوم.
افغانستان، چین محصولاتی اوچون مهم بیر بازار حسابلنه‌دی. حاضرگی کونده افغانستان بازارلری چین ده ایشلب چیقریلگن خیلمه خیل تجاری توارلر و محصولاتلرگه لیق توله. شونینگ‌دیک، تامانلر ارا فرهنگی علاقه‌لر رواجلنیب بارماقده. هر ییلی بیر قطار افغانستانلیک یاشلر تورلی سویه‌لرده تحصیل آلیش و ملکه آشیریش اوچون چین‌نینگ معتبر عالی اوقوو یورتلریگه قبول ایتیله‌دیلر.
سونگی آیلرده مرکزی آسیا آرقه‌لی افغانستان و چین اورته‌سیده تیمیر یول علاقه‌سی تأمین‌لندی. حاضرگی کونده افغانستان و چین اورته‌سیده تیمیر یول آرقه‌لی تجاری توارلر تشیلماقده. عین حالده، چین دولتی افغانستان‌نینگ تاغلی بدخشان ولایتی آرقه‌لی ایکی مملکت اورته‌سیده ینگی یول تأسیس ایتیشنی ریجه‌له‌ماقده. اوشبو پروژه عملی ایتیلگن تقدیرده بدخشان ولایتی بیلن چین‌نینگ تاشقورغان تومنی آره‌لیغیده 495 کیلومتر مسافه‌ده ینگی یول قوریله‌دی. اوشبو یول بدخشان‌نینگ سوو سطحی دن بلندلیگی بیش مینگ کیلومتر بولگن پامیر تاغلری آره‌سیدن اوته‌دی.
چین دولتی افغانستانده کیچیک پروژه‌لرگه سرمایه یاتقیزیش گه قیزیقه‌دی. اما افغانستان دولتی اوزی‌نینگ آست قورمه‌لرینی چین حکومتی یاردمیده قوریش نی ایسته‌یدی. افغانستان‌نی رواجلنتیریش اوچون چین‌نینگ اقتصادی امکانلریدن استفاده قیلیش یخشی، اما بونده‌ی بیر آرزو قنده‌ی عملگه آشیشی ممکن.
معلوم که چین هلی گچه افغانستان گه پاکستان‌نینگ کوز عینکی آرتیدن باقماقده. طبیعی که پاکستان، چین‌نی افغانستان بیلن کوپراق یقینلشیشی و افغانستان دولتی‌دن حمایه ایتیشی‌نی خواهله‌مه‌یدی. بو آره‌ده افغانستان‌نینگ دیپلوماتیک فعالیت‌لری اوته مهم.
افغان دیپلومات‌لری چین‌نینگ بلند مرتبه‌لی رسمیلرینی افغانستان گه چین‌نینگ اوز کوزی بیلن قره‌شلیک‌که راضی ایتیش‌لری ضرور. انه‌شونده‌ی رسمی کابل، چین بیلن متقابل همکارلیکلر و ایکی تامانلمه منفعت‌لر اصوللری اساسیده، اوزاق مدتلی همکارلیک‌لرنی عملگه آشیریشی ممکن بوله‌دی.
