د روغتیا نړیوال سازمان وايي، چې په اټکلي توګه په افغانستان کې هر کار د سرطان ۲۰ زره ناروغۍ تشخیصېږي، چې له جملې يې یواځې ۷ زره د سینې د سرطان ناروغۍ دي.
په افغانستان کې د دغه سازمان مسولین وايي، چې دغه شمېرې کره نه دي او امکان لري، چې له دې هم زیاتې وي.
په افغانستان کې د روغتیا نړیوال سازمان استازي ډاکټر ریچارډ پیپر نن چهار شنبې د (اوکټوربر په ۲۱مه) په کابل کې (د سینې د سرطان نه د مخنیوي او کنټرول) په نامه یوې جوړې شوې غونډې ته وویل، چې په وروستیو دوو لسیزو کې د سینې د سرطان ناروغۍ دوه برابره زیاتې شوې دي.
د افغانستان د روغتیا وزیر فیروز الدین فیروز وايي، چې په افغانستان کې پر وخت د سینو سرطان د ناروغۍ په اړه د عامه پوهاوي نه رسول، د دې لامل شوي، چې زیات شمېر ښځې د همدې ناروغۍ له امله مړې شوې دي.
فیرزو وايي، چې د روغتیا وزارت د سینې سرطان ناروغۍ د مخنیوي له پاره دوه پروګرامه په پام کې لري، د سینې سرطان د ناروغۍ په اړه ټولیز او عامه پوهاوی او په دې برخه کې د شته ظرفیتونو لوړول او د ناروغیو پېژندل.
په ورته وخت کې غونډې ته راغلو ګډونوالو د دې ناروغۍ له پاره د ځانګړو روغتونونو پر جوړولو د تاکيد تر څنګ وویل، چې په هېواد کې د دې ناروغۍ د درملنې له پاره د روغتونونو نه موجودیت د دې لامل شوي، چې خلک د درملنې له پاره بهر هېوادونو ته لاړ شي.
فاطمه بختیاري چې له یو کال راهیسې د سینې د سرطان پر ناروغۍ اخته ده؛ وايي، چې په افغانستان کې یې ډاکټرانو درملنه ونه شوه کړای؛ ځکه اړ شوه، چې د خپلې ناروغۍ د درمنلې له پاره بهر ته لاړه شي.
بختیاري د عامې روغتیا له وزارت نه غواړي، چې د رسنیو او روغتیايي مرکزونو له لارې ښځو ته د دغې ناروغۍ په اړه معلومات ورکړی. هغې همدارنګه له ښځو وغوښتل، چې د دې ناروغۍ د نښو د پیداکېدلو پر وخت، ډاکټر ته مراجعه وکړي.
د روغتیا د نړیوال سازمان د شمېرو له مخې په ۲۰۱۲زېږديز کال کې په ټوله نړۍ کې ۳ ميلیونه وګړي د سرطان پر ناروغۍ اخته وو، چې له جملې یې یو میلیون یواځې د سینو سرطان ناروغانې وې.
د سینې سرطان په ښځو کې یوه تر ټولو خطرناکه ناروغي ده او تر ډېره پرې د ۴۵ کالو نه د زیات عمر لرونکې ښځې اخته کېږي. د دې ناروغۍ عمده نښې، د سینو د سر یا زېربغل ضخيمېدل، په بالغې ښځې کې د سینو د اندازې تغیر، د سینو له څوکو د یو ډول مایع راوتل او د سینو د سر د رنګ تغیرېدل، دي.
