پولیس ایدیم. دوستلریمدن بیری ینگیدن بنگیلیکنی تشلهگن ایدی. بیر مدت اونگه یاردم بیریشنی ایستهدیم. بیرکون مینگه تریاک اوزهتدی و بو ماده آلتی آی گچه انساننی کیفی بولیشگه چالینتیرمهیدی دیدی. بیراق مذکور ماده نی چیککنیمدن کیین چالینیب قالدیم. بدبخت لیگیم اوشه کوندن باشلندی.
ایتیشیچه آتی عبدالمبین و یاشی هم 27 ده. اونگه کوره، 15 ییلدن بویان بنگیوارماده سیگه چالینگن. اونینگ ایتیشیچه، هیچ قچان بنگیوارماده سیگه یوزکیلتیریشنی ایستمس ایدی. اورتاقیگه یاردم بیریشنی ایستر ایدی، بیراق اوزی دامگه توشیب قالگن.
حاضر ایسه مُبین بنگیوارماده سیگه چالینگنلرنی دارولیدیگن کسلخانهده یاتقیزیلگن. اونینگ ایتیشیچه، بیش مرته بنگیوارماده سینی ترک ایتیشگه قصد قیلگن، بیراق ایریم دلیللر سبب بو ایشگه موفق بولمهگن.
مُبین بنگیوارماده سینی ترک ایتکنیدن کیین قیته یوزکیلتیرگنی توغریسیده بوندهی دییدی: « عملنی ترک ایتدیم. چکمهدیم. سونگ تورموش قوردیم و بیرینچی فرزندیم دنیاگه کیلگن کیچه، خرسندلیگیمدن قیتهدن باریب چیکدیم. اوندن کیین قربان هییتی بولدی بنگیوارماده سینی ترک ایتدیم، لیکن نیچه مدتدن کیین قیتهدن تریاککه شوق قیلیب بنگیوارماده سیگه چالیندیم».
مُبیننینگ کوپهیتیریشیچه، بو مرته جدی قرار قویگن و بوندن کیین جدی صورتده قیتهدن بنگیوارماده سیگه چالینمسلیک اوچون سعی و حرکت قیلهدی.
25 یاشر ناصر 10 ییل بنگیوارماده سینی چیکیب یورگنیدن کیین، 9 آی بولهدی ترک ایتکن. قندهی
قیلیب ترک ایتکن ایکن؟ بوندهی دییدی: « معتادلیکدن زیریکدیم؛ چونکه کوپریک و انسانگه مناسب بولمهگن ییرلر جایم بولگنی اوچون غروریمنی قولدن بیردیم. کیچهلر یاتردیم، ایرته بولردی موزلب قالردیم و اوزیمگه بونی هیچ قچان ترک ایته آلمسلیگیمنی ایتردیم؛ چونکه بوندن آلدین ودان و جنگلگ کسلخانهسی و اویده ترک ایتدیم، لیکن قیتهدن چیکه باشلهدیم».
ناصر، بنگیوارمادهسی زیانیدن آگاه ایمس ایکن، کسلخانهنی ترک ایتیب، دوستلری بیلن روپهره بولگن چاغده، قیتهدن چیکه باشلهگن.
ناصر حاضرگی کونلرده بیر هوتلده خذمتکار دیر، اونینگ ایتیشیچه، لیلا حیدری ناملی بیر خانم اونگه یاردم بیرگن کیم بنگی وارماده نی اوشبو خانم آرقه لی بنگی وارماده سیگه چالینگن لرنی دارولش مرکزی ده ترک ایتسه، اوندن کیین اونگه ایش هم بیرگن. شونینگدیک ناصرنینگ ایتیشیچه، مصلحت و بنگی وارماده سینی ترک ایتکنیدن کیین ایش لش اونگه بنگی وارماده سینی ترک ایتیش گه یاردم بیرگن.
سوراق شو، بنگی وارماده نی ترک ایتکن کیشی لر قیته دن بنگی وارماده سی گه یوزکیلتیرمس لیگی اوچون نیمه ایشلر قیلیش کیره ک؟
روان شناس و بنگی وارماده سی نی ترک ایتکنلرگه مصلحت بیروچی شرف الدین عظیمی نینگ سلام وطندار بیلن قیلگن صحبتی ده ایتیشیچه، بنگی وارماده سینی ترک ایتیش یولی، بنگی وارماده سیگه چالینگن لر بیلن صحبت قیلیش و مصلحت بیریش دیر.
جناب عظیمی نینگ ایشانچی گه کوره، بنگی وارماده سی گه چالینگن لرنی کسل خانه ده یاتقیزیش بنگی وارماده سینی ترک ایتیشی گه یاردم بیرمه یدی، بلکیم بنگی وارماده سیگه چالینگنلرگه آلتی آی گچه مصلحت بیریب و روانی درمان آستیگه قرار بیریش لازم.
باشقه تماندن، میلادی 2005- ییل دن بویان 2 مینگ دن آرتیق بنگی وارماده سی گه چالینگنلرنی دارولگن خانم لیلا حیدری نینگ ایتیشیچه، بنگی وارماده سینی ترک ایتیش یولی بنگی وارماده سینی ترک ایتکنیدن کیین ایش زمینه سی یره تیلیشی دیر. شونینگدیک خانم حیدری نینگ ایتیشیچه، او، بنگی وارماده سینی ترک ایتکن لریگه ایش زمینه یره تیلیشی اوچون هوتل ایجاد ایتکن و حاضرگی کونلرده بو کیشی لردن بیرقطاری بو هوتل ده ایشلب کیلماقده.
عامه ساغلیک وزیرلیگی تامانیدن ترقه تیلگن ینگی رقم گه کوره، افغانستان ده 3 میلیون کیشی بنگی وارماده سیدن ایش آله دی. بو جمله دن 1.4 میلیون کیشی بنگی وارماده سی گه چالینگن و شونینگدیک 1.6 میلیون کیشی تفریحی شکلده ایش آله دی.
اوشبو وزیرلیک گه کوره، افغانستان نفوسی دن 11 فایزی بنگی وارماده سیدن ایش آله دی، هر 7 کیشی دن بیر کیشی بنگی وارماده سیگه چالینگن. اوشبو رقم گه کوره، بنگی وارماده سیدن ایش آله دیگن لر ایچیده 7 فایزی ایرکک لر، 3 فایزی عیال لر و 1 فایزی نی باله لر تشکیل بیره دی.
باشقه تاماندن، عامه ساغلیک وزیری فیروزالدین بنگی وارماده سیگه قرشی کوره شیش خلق ارا کونی دن نشانلش مراسمی ده ایتیشیچه، حاضرگی کونلرده 101 کسل خانه بنگی وارماده سیگه چالینگنلرنی دارولب کیلماقده، ییل ده اوشبو وزیرلیک 32 مینگ دن آشه راق کیشی نی دارولهیدی.
شونینگدیک جناب فیروز نینگ ایتیشیچه، بنگی وارماده سینی ترک ایتکن کسل لر، ایش سیزلیک، قشاق لیک، ناتینچ لیک لر و بنگی وارماده سی قولی صورتده تاپیلیشی باعث بو عمل گه یوزکیلتیره دی. بو عامه ساغلیک وزیرلیگی نینگ اساسی قیین چیلیک لریدن دیر.».
101 کسلخانه 3 میلیون بنگی وارماده سیگه چالینگلری اوچون؟
3 میلیون بنگی نینگ دارولش اوچون 101 کسل خانه بارمی دیگن سوراققه، عامه ساغلیک وزیرلیگی رسمی لری بونده ی دییدی، 3 میلیون ایچیدن یالغیز 25 فایزی کسل خانه ده یاتقیزیلیشی لازم.
شونده ی بیرحالده، انچه پیت آلدین بیرلشگن ملت لر تشکیلاتی تامانیدن ترقه تیلگن گزارش گه کوره، میلادی 2013- ییل افغانستان ده 209 مینگ هکتار ییرگه کوکنار ایکیلگن و بو رقم میلادی 2014- ییل 224 مینگ هکتار ییرگه ییتیشگن، بو کوکنار ایکینی 7 فایز کوپیگنینی کورسته دی. شونینگدیک افغانستان ده بنگی وارماده سی ایشلب چیقاریلیشی میلادی 2013- ییل 5500 تُن و میلادی 2014- ییل 6400 تُن ایکن، بو 17 فایز کوپیگنینی کورسته دی.
باشقه تاماندن، افغانستان جمهور رییسی اشرف غنی ینگی لیکده ایچکی ایشلر وزیرلیگی گه، بنگی وارماده سی قاچاقچیلری نینگ جدی صورتده ایزلب توتقونگه آلیش گه بویروغ بیرگن.
ایچکی ایشلر وزیرلیگی بنگی وارماده سی گه قرشی کوره شیش اورین باسری بازمحمد احمدی نینگ ایتیشیچه، بو اورین باسرلیک مملکت باشکینتی کابل و باشقه کته شهرلرده بنگی وارماده سی قاچاقچیلری نینگ توتقونگه آلیش عملیاتی نی یولگه قویگنلر. بنگی وارماده سی گه قرشی کوره شیش اورین باسری نینگ ایتیشیچه، اوشبو اورین باسرلیک اوتکن 3 ییل جریانیده 1100 تُن بنگی وارماده سینی کشف ایتکن و 9450 بنگی وارماده قاچاقچیسی نینگ توتقونگه آلگن. اونینگ ایتیشیچه: « بو ییل اوچ آی باشیده بنگی وارماده سیگه قرشی کوره شیش پولیس 740 قاچاقچی نینگ توتقونگه آلیب قانون گه تاپشیرگن و 22 مینگ تُن بنگی وارماده نی کشف ایتکن».
ایچکی ایشلر وزیرلیگی بنگی وارماده گه قرشی کوره شیش اورین باسری نینگ معلوماتی گه کوره، افغانستان نی 46 فایز بنگی وارماده سی هلمند ده ایشلب چیقاریله دی. مذکور اورین باسرلیک رسمی لریگه کوره، حاضرگی کونلرده 132 تومن ده کوکنار ایکیله دی و بو جمله دن افغانستان نی 94 فایز بنگی وارماده سی 41 تومن ده ایشلب چیقاریله دی.
جناب احمدی، کوکنار ایکینچی و بنگی وارماده سی ایشلب چیقاریلیش دلیلی نی ناتینچ لیک لر بیلیب ایتیشیچه، افغانستان بنگی وارماده سی ایشلب چیقاریشی و قاچاقی گه دنیا مملکت لری بوییچه بیرینچی درجه ده توخته گن. اونگه کوره، افغانستان ده بنگی وارماده سی ارزشی ییل ده 65 الی 70 میلیارد دالرگه ییتیشه دی. بو پول دن یالغیز 3 فایزی افغانستان گه ییتیشه دی و 97 فایزی چیت ایللیک قاچاقچیلرگه تیگه دی.