ریاست معارف ولایت پروان، نزدیکترین ولایت به پایتخت افغانستان غرق در فساد است. بر بنیاد مدارکی که سلاموطندار به آن دست یافته، سوءاستفاده از صلاحیتهای وظیفهیی، حیفومیل داراییهای آموزشوپرورش و پرداخت پول غیرقانونی در این ریاست بیداد میکند.
این مدارک در نخست نشان میدهد که حدود «1385000» افغانی به صورت غیرقانونی از طریق شماری از کارمندان ریاست معارف به بیرون از این ریاست رفته است. در کنار این مورد، حدود «1475000» افغانی نیز از بودجۀ قراردادهای کوچک به صورت غیرقانونی از حساب این ریاست به بیرون منتقل شده است.
ریاست معارف ولایت پروان همچنان نتوانسته بودجۀ مصرفیاش که «3300000» افغانی میشود را به مصرف برساند. این مبلغ قرار بوده در بخشهای حفظومراقبت تأسیسات معارف و اجرای پروژهها هزینه شود، اما نسبت تعلل ریاست معارف، این پول دوباره به دوران افتاده است.
ریاست تفتیش داخلی وزارت معارف در گزارش مفصلی همچنان از امتیازهای بیشازحد شماری از کارمندان ریاست معارف پروان پرده برداشته است. در بخشی از این گزارش آمده است که لطفالرحمان قاریزاده، آمر آموزشهای اسلامی ریاست معارف با این که هیچ مدرکی مبنی بر تحصیلات کادری ندارد، 500 هزار افغانی پولی را دریافت کرده که برای کارمندان کادری معارف اختصاص داده میشود.
در مورد دیگر، 19 مورد جنس داخل انبارهای آمریت آموزشهای اسلامی ناپدیده شده و آقای قاریزاده برای جبران این موارد به پرداخت 133 هزار افغانی ملزم شناخته شده است.
همچنان لطفالرحمان قاریزاده به خاطر حیفومیل داراییهای عامه از جمله مواد خوراکی نهادهای آموزشی اسلامی مربوط ریاست معارف (دارالعلومها، دارالحفاظها و مدرسههای دینی) به پرداخت «407000» افغانی به حساب دولت ملزم شده است.
با این حال لطفالرحمان قاریزاده این اتهامها را نمیپذیرد و مشخصاً دربارۀ مدارک کدری خود میگوید که «وجود و عدم وجود این مدارک به کسی مربوط نیست.»
در قسمت دیگری از مدارک به دستآمده دیده میشود که زلمی شهید، رئیس پیشین معارف پروان به خاطر دریافت حقوق ماهانۀ 50 هزار افغانی مستحق دریافت پول اضافهکاری نمیشده، اما وی 174 هزار افغانی را به خاطر اضافهکاری به جیب زده است. جالبتر این که آقای شهید پیش از رسیدن به ریاست معارف پروان 109 هزار افغانی به عنوان امتیاز ویژه دریافت کرده است.
همچنان مدارک نشان میدهد که زلمی شهید، رئیس کنونی تربیه معلم ولایت پروان چهار تن از کارمندان موقت را در بستهای آموزگاری استخدام کرده است؛ استخدام این افراد در کنار پولی که به عنوان حقوق به آنان پرداخت میشده، سبب شده تا مبلغی در حدود 70 هزار افغانی به صورت غیرقانونی از ریاست معارف خارج شود.
زلمی شهید، اما این بررسیها و اتهامها را نمیپذیرد و گزارش ریاست تفتیش را «غیرعادلانه، غیرقانونی و ظالمانه» میداند. او میگوید، در پیوند به تمام عملکردهایش مدرک دارد. آقای شهید اما میگوید که با چنین وضعیت به هر حال باید کنار بیاید و حاضر است تمام مبلغهایی که در این گزارش گفته شده را به حساب دولت واریز کند.
رئیس تربیه معلم پروان میگوید، با این که با نمرۀ بالا موفق شده کرسی ریاست معارف پروان را به دست آورد، اما به گونۀ غیرقانونی عبدالظهور حکیم به این کرسی دست یافته و وزارت معارف به خاطر جلوگیری از واکنشش، او را به عنوان رئیس تربیه معلم این ولایت گماشته است. با این حال عبدالظهور حکیم، رئیس معارف پروان میگوید، در آزمونی که وی برای رسیدن به کرسی ریاست معارف سپری کرده بود، زلمی شهید حضور نداشته است.
در ادامۀ مدارک، میخوانیم که حیفومیل گستردهیی در مواد خوراکی و اعاشۀ نهادهای آموزشی پروان انجام شده است و این نهادها مکلف به پرداخت 576 هزار افغانی به حساب دولت شدهاند.
این مدارک همچنان نشان میدهد که آمریتِ انستیتوتِ زراعت و وترنری مرکز پروان مبلغ 359 هزار افغانی را به گونۀ غیرقانونی برای 64 تن از دانشجویان غیرواجد شرایط به عنوانِ بدلِ اعاشه پرداخت کرده است و روشنا خالد، آمرِ این انستیتوت را ملزم دانسته تا مبلغِ ذکرشده را دوباره تحویل بانک دهد.
اما روشنا خالد، آمر انستیتوت زراعت و وترنری ولایت پروان تأکید میکند که این مبلغ را در تبانی با مسئولانِ ریاست معارف، موجودیتِ اسناد قانونی و در روشنایی مادۀ ششم قانون خوابگاهها پرداخت کرده است. او میگوید، هرگاه قرار باشد مبلغ یادشده را دوباره به خزانۀ دولت واریز کند، یا 359 هزار افغانی را از دانشجویان دوباره گردآوری میکند و یا این که در پرداخت آن این آمریت، آمریتِ تعلیمات تخنیکی و مسلکی ریاستِ معارف و بخشهای مربوط مستوفیتِ ولایت پروان نیز سهم بگیرند.
در گزارش ریاست تفتیش داخلی وزارت معارف با این که یک هفته برای برگرداندن پولهای یادشده مهلت داده شده، اما اکنون با گذشت یک ماه آب از آب تکان نخورده و یک افغانی هم به حساب دولت واریز نشده است.
عبدالظهور حکیم، رئیس معارفِ ولایت پروان در گفتوگو با سلاموطندار میگوید، عملکردهای سلیقهیی، نادیدهگرفتن قانون و اصول اداری عامل فساد گسترده در ریاست معارف پروان است.
در پای مکتوب دیگری همچنان امضای رئیس پیشین و کنونی ریاست معارف پروان دیده میشود که دو آموزگار را در یک بست استخدام کردهاند و هر دو عملاً شامل وظیفهاند. اما عبدالظهور حکیم این مکتوب را نمیپذیرد و میگوید، این مکتوب را مورد بررسی قرار میدهند.
مدارک رسیده ضعف در بخشهای کنترل داخلی، نظارت، مالی و حسابی، نادیدهگیری قوانین و اصولهای پذیرفتهشده، سوءاستفاده از موقف و صلاحیتها و اجراآت سلیقهیی را از دلایل بروز این مشکلات در سکتورِ معارفِ پروان عنوان میکند که سبب شده تا نزدیک به سه ملیون افغانی در یک سال به گونۀ غیرقانونی از حسابهای ریاست معارف بیرون کشیده شده و به کیسۀ افراد غیرمسئول واریز شود.
از عملکردهای غیر قانونی بخشهای مختلف ریاست معارف در حالی پرده برداشته میشود که اتهامات بسیاری از جمله توزیع غیرشفاف زمینهای شهرک معلمین و خریدوفروش بستهای آموزگاری در ریاست معارفِ پروان نیز وجود دارد.
در همین زمینه