په افغانستان کې د نږدې ۴ لسیزو جګړو د ژوند لومړنیو اړتیاوو ته د افغانانو لاسرسی محدود کړی چې ماشومان ترې ډېر زیانمن شوي دي.
افغان ماشومان روغتیايي خدمتونو، خوړو او د زدهکړو سرچینو ته د لاسرسي له اړخه د نړۍ د ماشومانو په پرتله ډېر محروم دي، خو اوس په کابل کې ځینو خپرندویه مرکزونو پتېیلې چې د ماشومانو ځینې ښوونیزې اړتیاوې پوره کړي.
کابل کې د یوې خپروندویه ټولې مسوول سهراب عمر چې له ۸ کلونو راهیسې د نورو کتابونو ترڅنګ، د ماشومانو لهپاره هم ځانګړي کتابونه خپروي وايي، د ماشومانو لهپاره د زدهکړو سرچینې ډېرې کمې دي او دوی هڅه کوي چې یاده تشه تر یوې کچې ډکه کړي.
د عمر په وینا، د ترکیي ځینو بنسټونو په مرسته یې د ماشومانو لهپاره څه باندې ۵۰ ټوکه کتابونه خپاره کړي چې د ماشومانو او کورنیو له لوري یې تود هرکلی هم شوی دی.
عمر زیاتوي، اوس یې د ماشومانو لهپاره ۱۵ ټوکه کتباونه خپاره کړي او ډېر ژر به د ملا نصرالدین د کیسو ټولګه هم خپره کړي.
په همدې حال کې د یوه خصوصي ښوونځي ښوونکی او د صنفي اصولو چمتو کوونکی محمدرازق دانشور وايي، د ماشومانو لهپاره ښوونیزې سرچینې او وسایل ډېر محدود دي او شته سرچینې هم له نورو کاپي شوي چې تر ډېره د افغانستان له فرهنګ سره په ټکر کې دي.
د دانشور په وینا، د یادې تشې ډکولو په موخه خصوصي خپرندویه بنسټونه او دولت کولی شي دغه برخې ته بودیجه ځانګړې او ډېر کار وکړي.
موږ وغوښتل چې پهدې اړه د اطلاعاتو او کلتور او پوهنې وزارتونو نظر هم واخلو، خو له هڅو سره سره بریالي نه شولو.
که څه هم د اطلاعاتو او کلتور او پوهنې وزارتونو څو ځله ژمنه کړې چې د ماشومانو لهپاره به کار کوي، خو د کتونکو په اند تر اوسه یادو وزارتونو پهدې برخه کې د پام وړ عملي کار کړی نهدی.