تنباکو حقیدهگی ایلک معلوماتلر قدیمگی یونان تاریخچیلری اثریده اوچریدی. منبعلرده افریقا قطعهسیده یشاووچی آدملر اوشه دورده معلوم بیر اوسیملیک برگلرینی توتهتیب، شو توتوننی هیدلشنی عادت قیلیشگن قید قیلینگن.
اما بو اوسیملیک 17عصرده کالومب اکسپیزیتسیزگه خذمت قیلگن کیمهده اورپاگه کیلتیریلگندن کیین عامهلهشیب کیتیب و اونینگ وطنی جونبی امریکه دیب اعتراف ایتیلدی.
دست اول تنباکونی هیدلش، چینش بولگن. کیینچهلیک ایسه او میدهلهنیب، چکیلهدیگن بولدی. معلومکی، تنباکو ترکیبیدهگی نیکاتین همده هر خیل زهرلی مادهلردن عبارت توتون اورگانیزم اوچون جوده خطرلیدیر.
او قاندهگی اساسی مادهلرنی کمیتیریب یوبارهدی، حجرهلر شیلیق پردهسیگه تاثیر کورسهتهدی. تنباکو چکیچولر عایلهسیدن نیمجان، نقصانلی فرزندلر توغیلیشی هم فنده اوز اثباتی نی تاپگن. مثلن، کسللیکلر آرهسیده اولیمگه آلیب کیلیووچی اینگ کته کورستگیچ بو یورک قان تامیری و آنکالاگییه کسللیکلری حسابلنهدی.
اولرنی کیلتیریب چیقرهدیگن عامللردن بیری شبهه سیز تنباکو دیر. چیکیش نتیجهسیده جگر، اوپکهکبی نازوک اعضالری شکستلهنیب، آشقزان – ایچک، اوپکه، نفس آلیش اورگانلرینینگ ییللیغلهنیشی کبی جدی کسللیکلر کیلیب چیقهدی. بوگونگی کونده دنیا مقیاسیده چیکیشگه بیر میلیارد 100 میلیون کیشی رجوع قویگن بولسه، ییلیگه 8 میلیون کیشیدن اوندن کیلیب چیقه دیگن کسللیکلردن وفات قیلهدی.
بیمارلر سانی ییلدن – ییلگه کمیشی اورینیگه آرتیب بارهیاتگنینی ایسه جوده تشویشلهنرلی حال دیر. اینگ یامانی، بعضی عالی طایفهلی خانهدانلرنینگ اوزیلری هم بو زهرلی عادتدن چیتده ایمسلر.
توغری، بعضیلر قتیق عصبیلهنیشدن، بیرار قیغوگه اورهلیشیب قالگندن چیکه باشلیدیلر. لیکن انسانلر یخشی کوننی هم، یامان کوننی هم بوندهی زهرلی عادت بیلن شیریکلیکده اوتکزیشی شرطمی؟ کیشی چیکیشدن بوتکُل خلاص بولیشی اوچون عصبیلشگنده برداشلی بولیشی اینگ توغری یولدیر.
شو باعثدن کوپگینه مملکتلرده بو زهرلی عادتگه قرشی قتّیق کورهشیش آلیب باریلهدی. مثلان، انچه ییللر آلدین بیرینچی بولیب ایرلند حکومتی جماعت جایلرده تنباکو چیکیشنی منع قیلووچی قانون چیقرگن ایدی. 2003- ییلی فرانسهده چکیوچیلر سانینی قیسقرتیریش اوچون تنباکو محصولاتلرینینگ نرخی 20 فایزگه کوتاریلگن.
نارویده ایسه 30 ییلدیرکه، تنباکو محصولاتلری مطلقا ریکالمه قیلینمیدی همده رستوانت و قهوه خانهلردن اونی تدقیقلنگن. کالفورنیا ایالتی قانونچیلیگیگه کوره، فقرالر جماعت بنالرینینگ ایچیده همده اولرگه آلتی متر یقین جایده هم سیگریت چیکیشی ممکن ایمس.
همالیا تاغلریده جایلیشگن بوتون قراللیگده ایسه تنباکو نه فقط ریکالمه قیلیش بلکه اونی چکیش هم بوتونلی تدقیقلنگن.