سونگی کون‌لرده افغانستان‌نینگ شمالی ولایت‌لریده اوزبیک تیلی‌ده دکان‌لر، تجارت مرکزلری، دولت همده نا دولت اداره‌لری لوحه‌لرینی یازیش کمپاینی باشله تیلگن. اجتماعی ترماقلر اینیقسه فیس بوک‌ده بو باره‌ده کینک کولم‌ده عکس‌العمل بیلدیریلدی. اوزبیک‌لر اوشبو کمپاین‌نی خوش قرشیلب، اوز حمایت‌لرینی اعلان ایتدی‌لر. اوزبیک‌لر حیات کیچیره دیگن منطقه‌لرده جای‌لر آتی‌نی اوزبیک تیلی‌ده یازیلیشی توغریسی‌ده بیر نیچه جهت‌دن بحث ایتیش ممکن.
بیرینچی دن اوشبو حرکت اوزبیک تیلی‌نینگ رواجلنیشی‌گه خذمت قیله دی. کوچه بازارلرده اوزبیک خلقی اوز آنه تیل‌لریده اونلب لوحه‌لرنی کوریب اوقیش‌لری آدم‌لرنینگ اوزبیکچه سوادینی چیقریش‌گه یاردم بیره‌دی. عین حالده خلق‌نی اینیقسه یاشلرگه اوز آنه تیل‌لریده سواد چیقریش ضرورتی اوچون تورتکی بوله‌دی.
آلدین‌لری بیزده هم ایریم مرکزلر، دکان لر، دولت اداره‌لری تعلیم و تحصیل آلیش مرکزلری لوحه‌لری اساساً فارس تیلی‌ده بولگنی شونینگ‌دیک اوزبیک‌لر بیرینچی‌دن فارس تیلی‌ده سواد چیقرگن لیک‌لری باعث ایندی اوزبیکچه لوحه‌لرنی فارس تیلی‌دن ترجمه قیلیش‌گه اوزلرینی مجبور حس ایتماقده لر.
لوحه‌لر نی اوزبیک تیلی‌ده هر ییرده هر خیل ترجمه ایتیله یاتگنی قاله بیرسه اوزبیک ادبی تیلی معیارلریگه ماس طرزده یازیلمس لیگی هم طبیعی بیر حال البته. هر حالده باشلنیش‌ده بونده‌ی خطالرگه یول قوییلیشی‌نی طبیعی دیب توشینیش ممکن. اما وقت‌نی بای بیرمس‌دن اوشبو مشکل‌نی برطرف ایتیش اوچون ضروری چاره‌لر کوریش لیککه احتیاج سیزیله‌دی. لوحه‌لر تیلی‌نی معیارگه سالیش مهم.
بونی فقط اوزبیک تیل شناس‌لری همکارلیگی‌ده حل ایتیش ممکن. اوزبیک تیلشناس‌لرنی بو توغریده هماهنگ و فعالیت آلیب باریشلری ضرور. همه دن مهم راغی افغانستانده اوزبیک تیلی معما‌لرینی برطرف ایتیش همده تیل رواجی اوچون اوزبیک تیلی مرکزینی تاسیس ایتیلیشی کیره‌ک. لوحه‌لرگه تیگیشلی مساله‌لر شونینگ‌دیک اوزبیک تیلی و ادبیاتی‌گه قره‌شلی مساله‌لرنی انه شو مرکز آرقلی حل ایتیش معقول راق بوله‌دی.
اوشبو مرکزنی اوزبیک‌لرنینگ تیل شناس استاذلریدن تشکیل ایتیلیشی تکلیف ایتیله‌دی. حاضرگی کونده تیل مرکزیگه اعضا استاذلرنی هر دایم بیر ییرده بولیشلریگه هم جدی احتیاج سیزیلمه‌یدی. اولر هر قنده‌ی مساله اوستیده اجتماعی ترماقلر، تیلفون و انترنیت آرقلی بحث لشیب اوزارا کیلیشیب، سونگی قرارلرنی قبول قیلیش‌لری ممکن. بونده‌ی بیر مرکز وقت‌نی بای بیرمس‌دن تیز آره ده تشکیل ایتیلیشی تیل ساحه‌سی‌ده وجودگه کیله دیگن معمالر‌نینگ آلدینی آلیش‌گه کومک قیله‌دی.
لوحه‌لر اولچمی، کورینیشی‌نی ستندردلشتیریش هم مهم. بو نرسه روحی جهت‌دن اوزیگه خاص اهمیت کسب ایته‌دی. شونینگ‌دیک شهرلر و تجارت مرکزلری تشقی کورینیشی‌نی گوزه‌ل لشتیره‌دی. مملکت نینگ اتنیک اوزبیک‌لر یشه یدیگن منطقه‌لریده جای آت‌لری، سودا مرکزلری، تعلیم و تحصیل موسسه‌لری همده دولت اداره‌لری لوحه‌لرینی اوزبیک تیلی‌ده یازیش اوچون بوندن بیر نیچه ییل آلدین حرکت‌لر باشلنیشی کیره‌ک ایدی. ایریم عامل‌لر سبب بو نرسه بوکونگه چه کیچیتی. "بلیق‌نی هر قچان سوودن آلسنگ تازه" دیگن‌لری دیک، لوحه‌لر مساله‌سی‌گه هر بیر جهت‌دن بی فرق یاندشمس‌لیک ضرور.
بو حرکت برابری‌ده ایریم ییرلر ده سلبی (منفی) عکس‌العمل‌لر کورستیلیشی هم ممکن. بیلدیریله دیگن هر قنده‌ی قرشی عکس‌العمل هم اوزبیک‌لر فایده‌سی گه بوله‌دی. نیگه دیگنده، تیل مساله‌سی‌گه کیلسک، دولت بو توغریده اوزی نینگ افغانستان اساسی قانونی‌ده قید ایتیلگن اساسی وظیفه‌لرینی بجرمه‌گن. اساسی قانونی‌میز نینگ 16 – ماده‌سی‌ده اوزبیک تیلی هم پشتو و دری تیل‌لر قطاری کوپچیلیک اتنیک اوزبیک‌لر یشه یدیگن منطقه‌لر ده دولت نینگ اوچینچی تیلی اوله‌راق تن آلینگن.
اوشبو ماده دوامی‌ده اوچینچی تیل‌لرنی عمل‌ده تطبیق ایتیلیشی باره‌سی‌ده مملکت پارلمانی لازم چاره لر کوره‌دی دییلگن. افسوس‌که، بو کونگه قدر ملی مجلس نا معلوم سبب‌لرگه کوره بو توغریده بیران بیر قرار قبول قیلمه‌گن. بو آره ده اوتگن اون ایکّی ییل دوامی‌ده اوزبیک‌لر دن رای آلیب پارلمان‌گه اعضا بولگن وکیل‌لر هم بو خصوص‌ده اویلب هم کورمه‌گن‌لر.
افغانستان اوزبیک‌لری اوز آنه تیل‌لرینی اوزلری حیات کیچیره دیگن حدودلر ده، قاله بیرسه مملکت سویه‌سیده عمل‌ده قوللش لیککه اوزلرینی مجبور حس ایتماقده‌لر. اوزبیک تیلی‌ده تورلی خصوصی مرکزلر آت‌لرینی یازیش کمپاینی باشله‌تیلیشی هم انه شو مجبوریت‌دن کیلیب چیققن.
اوزبیک‌لرنی اوزبیک تیلی‌ده لوحه‌لرنی یازیش لیککه قیلگن جسارت‌لرینی مدنی بیر جسارت دیب بهالش ممکن. هر حالده شمال ولایت‌لریده اوشبو مدنی حرکت مملکت اوزبیک‌لرینی اوزلری‌نینگ هلی‌گه چه ایریشه آلمه‌گن هر قنده‌ی اجتماعی، مدنی، سیاسی و اقتصادی حق‌لرینی قولگه کیریتیش‌لری اوچون باشله‌تیلگن اورینلی حرکت سنه‌له‌دی. کیله‌جکده بونده‌ی حرکت‌لر نی دوام ایتدیریش لازم.
