حیات معجزه ایمس، بلکه بیر طبیعی پدیده و هر بیر سیاره‌ده یوز بیریشی ممکن، اساسی گپ بونده که بیز استقامت قیله‌دیگن ییر شرایطی میسر بولسه. بو ایسه حیاتده بیزگه ییریک اهمیت قایل بولگن کوپچیلیک شیمی و فزیک بیلیمدان‌لری‌نینگ سوزی دیر.
بشر فضایی موجودات‌لرنی قدیریش‌گه باشلش بیلن هنوزگچه نیچه مینگ یولدوزنی کشف قیلگن و بو سیاره‌لر حیات شکلله‌نیشی اوچون بیر- بیراوی نینگ تیوره‌گیده منتظم روش‌ده اورنشگن.
حاضرگی کونده یولدوز شناس‌لرنینگ تخمینی‌گه کوره، تیریکچیلیک منطقه‌سیده سامان یولی یولدوزلری و میلیاردلب سیاره موجود. بو سیاره‌لر ایسه بشریت حیاتی شکلله‌نیشی اوچون لازم شرایط یره‌تیب بیرگن.
کاینات‌ده موجود فضایی سیزووچیلرنی محاسبه قیله دیگن معادله دریک ناملی فرمول بار و بو سیاره‌لرده تیریکچیلیک قیلیش امکانیت‌لرینی تاپیش اوچون سعی وحرکت قیله دیگن اینگ اساسی دقیق اولچم‌لردن (Earth Similarity Index-ESI) اوشبو میزان ایسه نیچه عامل جمله‌دن شعاع، چگالی، مرکزدن قاچیشق کوچی و بیر سیاره سطحی‌ده بولگن ایسیق‌لیکنی نظرده توته‌دی.
عین حالده بو اسکونه ایسه بیز حیات کیچیره دیگن ییر بیلن قمر و یا سیاره‌لر اورته سیده‌گی فزیکی خصوصیت‌لرنی تیکشریش‌گه سعی و حرکت قیله‌دی. انیق و معین صورت‌ده ایریم یولدوزلرنینگ ییر بیلن همگونلیگی جوده یوقاری دیر. مثال کپلر یولدوزی 438 – دارای شاخص همگونی یا ESI چمه‌سی 0.89 دن 1.00 و گلیس یولدوزی‌نینگ اوخشش‌لیک شاخصی 667- سی سی و ییر بیلن 0.84 دیر.
اوشبو ایکی یولدوزنینگ ییر بیلن بولگن اوخشش‌لیگیگه قره‌می، اما یوزلب نوری ییل بیزدن اوزاق دیر و بوگون که فنی معیارلرگه مذکور یولدوزگه سفر قیلیش ممکن ایمس.
بو حسابات بیلن، حاضرگی کونده بیزنینگ تشقی یولدوزلرگه علاقه قوریشی‌میز ممکن ایمس. شونده‌ی ایکن کیلینگ منظومه شمسی ایچی‌گه بیر نظر تشلی‌لیک. اخیرگی ییل‌لرده بیزنینگ قویاش‌ده اوچ نامزد مطرح بولگن‌لر که ییردن تشقری حیات اوچون مناسب جایگاه بولگن. اروپا و گانیمد، سیاره و مشتری دن عبارت ایکی قمر و انسلادوس زحل یولدوزی.
ناسا تیکشیروو مرکزی نینگ اوتگن آی اعلان قیلیشیچه، اروپاگه بولگن کشفی ماموریت اوچون 225 میلیون دار دولت‌دن یاردم سوره‌گن. لیکن ییرنینگ همگون‌لیک شاخصی بنیادی‌گه کوره مذکور اوچ قمردن هیچ بیری 0.3 درجه ییر بیلن اوخشش‌لیگی بولمه‌گن.
پس اگر شونده‌ی ایکن تیریکچیلیک اوچون مذکور قمرلرده شرایط باالقو باره‌سیده نیمه اوچون اویلش کیره‌ک؟ اوشبو سوال گه جواب بیریش اوچون مذکور قمرلر قطعه‌سی‌گه باش اوریشمیزگه توغری کیله‌دی.
اروپا
سیاره‌لر سطحی‌ده حیات‌نی شکللنتیریش اوچون اینگ مهم و لازم عامل‌لردن بیری سوو مساله‌سی، سوو تیریکچلیک اوچون هر دایم اینگ اساسی رولنی اوینب کیلگن. کوپچیلیک مریخ سطحی‌ده سوو کشف ایتیلگن لیگی خاطره‌لریده بار و بو ایسه قیزیل سیاره سطحی‌ده اوتگن پیت‌لرده حیات بارلیگی حرفی‌نی اثباتلیدی.
ایریم نظریه‌لرگه قرهگنده، کیمیایی – یشش مثال متان گاز دریاچه لری تیتان – زحل نینگ اینگ بویوک یولدوزیدن بولیب، یشیدیگن موجودات‌لر شکلله‌نیشی اوچون لازم هایدروکاربن‌لرنی حاضر ییرده‌گی هایدروکاربن کبی موجود بولگن.
ینگی تیکشیروولرده، اروپا موز آستیده مایع سوو قطعه‌سی موجود، مشتری گرانشی کشیشی اثریده – اروپا و باشقه مشتری قمرلری ایسیق بوله‌دی. اورپانینگ کیچیک بیر قمر بولیشی‌گه قره‌می، لیکن گالیله فضاسی سفینه‌سی‌نینگ همکارلیگی بیلن ناسانینگ یازیب آلگن فتو صورت‌لریده کورینیشیچه، اوشبو موزلنگن دنیاده‌گی سوو میزانی ییر سطحی‌ده‌گی سوو میزانی دن اوچ برابر آرتیق دیر.
اروپاده سوو میزانی‌نی تقاسلش اوچون هنری تصویر و ییرده‌گی سوو میزانی
بیزنینگ بیلیم‌گه اساساً، اروپاده قطعه‌لر اینگ مهم و مناسب محیط‌‌لردن سنه‌له‌دی و اونینگ چقورلیگی 100 کیلومتر دیر. ییرده حتی دینگیزلر چقورلیگی‌ده هرگز قویاش‌نینگ نوری تیگمیدی و تیریک موجودلرهم یوق. بیزنینگ تصوریمیزگه قرشی فوتوسنتیزلر عملی تیرک موجودلر حیاتی اوچون قویاش‌نینگ نوری جوده کیره‌ک‌لی دیر، بیلیمدان‌لرنینگ ایتیشیچه، دینگیزلر قعریده‌گی میکروب‌لر کیمیاوی دودکش‌لر ایسیق‌لیگی‌ده حیات کیچیره‌دی.
موجود خطرلرگه قره‌می، ناسا «تندرو اروپا» فضایی ماموریتنی 2020- بجریشنی نظرده توتگن. مذکور ماموریت نقشه بردارلیک، موزنینگ قَلین‌لیگینی تیکشیریش و حیات دوامی اوچون اقیانوس‌لر شرایطی‌نی اورگهنیشدن عبارت.
ناسا فضایی سیتسمی نینگ برچه باسقیچ‌لری اوتکزیلگن‌دن سونگ اروپا تنرو فضایی سفینه‌سی 3ییل‌گه مشتری اطرافی‌گه ییتیب باره‌دی، حال بوکه بونده‌ی ماموریت‌نینگ زمانی 8 ییلده عمل‌گه آشیریله‌دی.
مذکور ماموریت جریانی‌ده سوو ترکیبی‌ده بولگن نمونه‌لرنی اروپا سوولری تیکشیریلیشی نتیجه‌سیده اورگه‌نیش ممکن. اروپا سطحی‌ده بعضن سوو فواره شکلده 200 کیلومترگچه یوقاری چیقیب ییرنینگ اتمسفیری ایکی برابرگه آشه‌دی.
اروپا تندور سفینه‌سی اروپانینگ جنوبی قطبی آرقه‌لی کیریش‌گه موفق بولسه سوو تولقین‌لری ایچیدن توغری اوتیب مذکور موزلر ایچی‌که اوتیب باریشی آسیان بوله‌دی.
انسلادوس
زحل‌نینگ آلتینچی قمری دیر سونگی وقت‌لرده بیلیمدان‌لر کاسینی فضایی سفینه‌سی کومکی بیلن مذکور موزلی قمر قویاش‌ده حیات کیچیریش اوچون اساسی سیاره بولیشی ممکن لیگی اورگه‌نیلگن حتی مذکور سیاره ده‌گی حیات اروپا اقیانوسیده‌گی تیریکچی‌لیکدن یخشی راق بولیش احتمالی موجود.
ناسا کاسینی فضایی سفینه‌سی 2005- ییلده انسلادوس جنوبی قطعه‌سیده سوو بخاری‌نینگ فواره‌لری 200 کیلو متر یوقارلیک‌ده کوتاریلگن لیگی‌گه گواه بولگن. 2014-ییلده انسلادوس موزلی سطحی آستیده ایسیق سوو بولگن‌لیگ‌گه متوجه بولگن و اونینگ چقورلیگی اون کیلو متر بولگن.
حاضرایسه 2015-ییلده کاسینی فضایی سفینه ماموریتی فزیکدان‌لرنینگ اعلان قیلیشیچه، انسلادوس آقیانوس فعالیتی ییر قعریده ایسیق‌لیک موجودلیگی کوزه‌تیلگن. متخصصلر انسلادوس نی توغریدن – توغری اورگهنیشدن علاوه زحل اطرافی‌ده بولگن گرد و غبارنی جمع قیلیش بیلن اوشبو نتیجه‌گه ایریشگن‌لر.
تیریک‌لیک اوچون کیمیاویی ترکیبات‌لر زنجره‌سیده کاربن، هایدروجن، نایتروجن، اکسیجن، فاسفور و سلفر حیات اوچون اساسی نقش اوینیدی. تیکشیروولرگه قرهگنده مذکور عناصرلردن کوپینچه‌سی نایتروجن قوشیمچه کاربن دایاکساید و متان انسلادوس اقیانوسی‌ده موجود.
بنابراین، انسلادوس ده کیچیک میکروب‌لر وحتی بعضی وقت‌لرده کیچیک حیوان‌لرنینگ حیات کیچیریش ممکن‌لیگی موجود.
گانیمند
گانیمد سطحی سوو آستیده دینگیزلر کشف ایتیلیشی بیلن بیزنینگ منظومه شمسی خیس و سووگه توله بیر دنیاگه اوخشیدی. اما گانمید – قمر مشتری آستیده‌گی اقیانوس‌لر قطبی شفق‌لر آرقه‌لی تیکشیریلیب ییرنینگ شمالی قطعه‌سیده تورلی بویاقلی نورگه اوخشه‌گن نرسه‌لر موجود.
متخصصلر گانیمد شفق‌لری مقناطیسی اوزگریش‌لری تیکشیریلگن‌دن سونگ مذکور پدیده شور سوو موجودلیگی باعث گانیمد اقانوسی یوز بیرگن. بیلیمدان‌لرگه کوره، گانیمد سطحی سوو آستی آقیانوسی چقورلیگی اروپا کبی 100 کیلومتر دیر. بیرینچی مرته ناسا گالیله کاوشگری 2002- ییلده گانیمد سوو آستیده مایع سوولر بارلیگینی کشف قیلگن، اما اوشه زمانده گالیله سفینه‌سی معلومات‌لری تولیق بولمه‌گن.
معنای حیات
مذکور پروژه‌لر اونلب ییل زمانی آلیشی ممکن. اما ییردن تشقریده حیات کیچیریش اوچون شرایط تاپیش اهمیتی‌نی کمسیتمس‌لیگیز شرط. شبهه سیز، ییر سیاره‌سیدن تشقریده تیریک موجودنی کشف قیلیش بشریت تاریخی اوچون ییریک انقلاب سنه‌له‌دی. بیلیم نطقه نظردن هم بیزگه ییردن تشقری سیاره‌لر باره‌سیده تیکشروو آلیب باریش اوچون فرصت بیریلگن.
موجودات یا – ده حیات نوعیتی‌گه قره‌گندده ییرده بیز اوچون ناتانیش قالگن و ینه کیمیایی – محیطی شرایط نی درک قیلیش اوچون ییر کره‌سیده فرصت بیریلگن. حاضرگچه بیلیمدان‌لرنینگ تصوری ییرنینگ همگونلیگی یالغوز حیات شکلله‌نیشی و تکامل‌گه ایریشیشی اوچون بوتون کیهانده موجود.
بو توغریده بیزنینگ سیاسی و دینی نظریه میز بوکه بیز مذکور توبسیز فضاده یالغوز می. شمسی منظومه ایچیده بیگانه موجودات‌لر فلسفه و بیزنینگ ایشانچیمیزنی تیریکچیلیک اوچون باشقه‌چه قیلیب قویه‌دی. شونده‌ی ایکن اوشه زمان‌گه قدر کوتیش لازم احتمال یقین کیله‌جک‌ده حتی 2020-ییل‌دن آلدین فضایی کاوشگرلر آتیلمس‌دن آلدین بو توغریده مجازی دنیاده خبرلر نشر ایتیلیشی ممکن.
