ځينې افغان لیکوالان او ژبپوهان وايي، چې په افغانستان کې د ژباړې چارې ډېر پڅ پر مخ ځي او پهدغه لاره پراته خنډونه اوس هم پرځای پاتې دي.
دوی د افغان لیکوال د ژبو او ژباړې فن « ژباړه د نړیوال کلي » علمي کنفرانس کې زیاته کړه، چې پښتو ژبې ته د حکومت نهپاملرنې له امله پر دې ژبې فني ژباړه هیره شوې ده.
دغه کنفرانس چې د افغان لیکوال د ژبو او ژباړې انستیتیوت په نوښت جوړ شوی و په ترڅ کې یې په افغانستان کې د ژباړې کار ستونزې وڅیړل شوې.
کنفرانس ته ددغه بنسټ اجرایوي رییس رحمت الله جمالزي وویل، چې د معیاري ژباړې بنسټیز کیدو ته د حکومت نهپاملرنه، په تحصیلي نصاب کې د ژباړې فن نشتوالی او د نورو هیوادونو د ژباړې پیښې، هغه لاملونه دي چې په هیواد کې یې د ژباړې کار له ستونزو سره مخ کړی دی.
د ولسمشر مطبوعاتي سلاکار ډاکتر محمد نبي مصداق د فرهنګ په پراختیا او د نړۍ تجربو راوړلو لهپاره د ژباړونکو رول مهم بولي او وايي، چې ژباړن باید د نړۍ فرهنګ او تجربه په ساده ژبه مخاطبانو ته ورسوي.
د مصداق پر وینا، ژباړونکي هغه مسلې باید وژباړي چې پرې تسلط لري.
د ښې ژباړې لهپاره د قانون وضع کول، په دې برخه کې د علمي مرکز جوړول او ژباړونکو ته د بورسیې برابرول هغه وړاندیزونه دي، چې د افغان لیکوال د ژبې او ژباړې انستیتیوت په هیواد کې د ژباړې ښه والي له پاره حکومت ته وړاندیز کړی دی.