دهها تن از اعضای خانوادههای قربانیان جنگ 40 سالۀ افغانستان امروز با دیدن تصاویر عزیزانشان بر دیوارها و تابلوها یک بار دیگر گریه کردند و اشک ریختند.
فردا 30مین سالروز خروج نیروهای روس از افغانستان است و این روزها هم افغانستان در آستانۀ رسیدن به صلح. در چنین زمانی موسسۀ حقوق بشر و دموکراسی افغانستان موزۀ خاطرات قربانیان چهل سال جنگ افغانستان را زیر نام مرکز خاطره و گفتوگوی افغانستان ایجاد کرده است؛ این موزه نیز شامل این مرکز میشود.
در موزۀ خاطرات و گفتوگوی افغانستان تصاویر، وسایل و لباس قربانیان جنگ گردآوری و به نمایش گذاشته شده است. گردآوری این وسایل و تصاویر هشت سال را در برگرفته است.
در سکویی حتا کفش و کیف دانشجویی دیده میشود که در یک حملۀ انتحاری جانش را از دست داده است.
هادی معرفت، رئیس موسسۀ حقوق بشر و دموکراسی افغانستان میگوید که این وسایل، تصاویر و لباسها مربوط سالهای 1357 به اینسو میشود. آقای معرفت هدف از ایجاد این موزه را یادآوری قربانیان جنگ و رسیدن به آیندهیی صلحآمیز میخواند. او میافزاید، نابودی انسان و انسانیت هیچ توجهی ندارد و آنان صرفنظر از هر گونه تعلقی، آنچه از چهل سال جنگ بر جامانده را به نمایش گذاشتهاند.
آقای معرفت میگوید، چهل سال جنگ در افغانستان فرصت چهل سال زندگی از بازماندگان قربانیان و شهروندان افغانستان گرفته و این جنگها آینده افغانستان را ویران کرده است. به گفتۀ معرفت، در این سالها هیچ راهبرد و برنامهیی برای رسیدگی به قربانیان و التیام زخمهایشان وجود نداشته و حتا گاهی عمداً برای فراموشی جنایات و قربانیان تلاش شده است.
سیما سمر، رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر با استقبال از گشایش این موزه میگوید، تلاش برای فراموشی قربانیان سبب بازتولید خشونت میشود. او میافزاید، یادآوری قربانیان، کمکی برای تأمین عدالت است. به گفتۀ بانو سمر، این موزه برای عاملان این رویدادهای خونین سبب رنج خواهد شد و برای آیندگان مایۀ عبرت. او میگوید، تا زمانی که به زخمهای گذشته مرحم گذاشته نشود، تصور آیندۀ آرام و صلحآمیز دشوار است.
خانوادههای قربانیان نیز از گشایش این موزه استقبال میکنند و میگویند، این مرکز و موزه یاد قربانیان را برای همیشه جاوید میسازد.
مسئولان موسسۀ حقوق بشر و دموکراسی افغانستان میگویند، این موزه به روی همۀ شهروندان کشور باز است و آنان تلاش دارند تا شاخههایی از این مرکز را در دیگر ولایتها و حتا کشورها باز کنند.