شماری از آگاهان سیاسی در پیوند به درگیریهای اخیر نیروهای مرزی افغانستان و پاکستان در تورخم، گسترش همکاریها میان کابل و دهلی، تلاش دولت برای مهار آبها و افزایش فشارهای جهانی بر پاکستان را از عواملی میدانند که به این درگیریها انجامیده است.
محمداسحاق اتمر، آگاه سیاسی به سلاموطندار میگوید که گشایش بند سلما به کمک هند، آغاز کار بند کجکی و گسترش همکاریهای کابل – دهلی خشم دولت پاکستان را برانگیخته است. به گفتۀ آقای اتمر، پاکستان در پی یافتن بهانهیی بود تا فشارها را بر دولت افغانستان بیشتر کند. وی ساخت تأسیسات مرزی در تورخم را تلاش تازۀ اسلامآباد برای رسمیسازی خط دیورند میداند و میافزاید، فشارهای پاکستان بر افغانستان تا زمانی که کابل همکاریهایش با هند را محدود نکند، ادامه خواهد یافت.
احمد سعیدی، آگاه سیاسی به این باور است که پاکستان تلاش دارد از راه تقویت روابط با حکومت وحدت ملی، در رقابتهای منطقهیی از هند پیشی بگیرد، اما این تلاشها تا کنون مؤثر واقع نشده است.
سعیدی میگوید، خلافورزی پاکستان از تعهداتی که به دولت افغانستان داده بود، سبب شد تا کابل روابطش با هند را بیشتر از گذشته تقویت کند که این اقدام اسلامآباد را خشمگین کرده است.
افزایش فشارهای جهانی بر دولت پاکستان در پیوند به پناهدادن به دهشتافگنان در خاک این کشور نیز به گفتۀ آقای سعیدی از عوامل دیگری است که عصبانیت نظامیان پاکستانی را بیشتر کرده و آنان چارۀ کار را در اعمال فشار بر افغانستان یافته اند.
5 روز پیش نیروهای مرزی پاکستان تلاش داشتند بعضی از تأسیسات مرزی را در گذرگاه تورخم بسازند که این اقدام به درگیریها میان نیروهای مرزی دو کشور منجر شد.
در حالی که مقامهای نظامی پاکستان اصرار دارند تأسیسات مرزی را در هر حالت در تورخم خواهند ساخت، دولت افغانستان میگوید، برپایۀ توافقی که با دولت پاکستان شده، این کشور حق ندارد در نزدیکی مرز دست به ایجاد تأسیسات بزند.
قرار است هیأتی به سرپرستی حکمت خلیل کرزی، معین سیاسی وزارت امور خارجه به پاکستان رفته و در مورد تنش مرزی در تورخم با مقامهای این کشور گفتوگو کند.