«کافران آمدهاند، در برابر آنان باید به پا خیزیم. اگر در این راه کشته شویم، به حوران و غلمان بهشتی و هزاران نعمت دیگر دست مییابیم.» این جملات مردیست که هر پنجشنبه جمیل و چند دوست دیگرش که مشغول آموزش دینی در مسجد بودهاند را به تشییع جنازۀ طالبان میبرده و هر بار این جملات را به آنان دیکته میکرده است.
جمیل سه هفته است که به مرکز اصلاح و تربیت کودکان در زندان کندهار منتقل شده. او پیش از این که زندانی شود، نیم روز مشغول آموزش بود و پس از چاشتها در بدل 150 افغانی در یک دکان واسکتدوزی کار میکرده است. جمیل پسر بزرگ خانواده است و سه برادر و دو خواهر دارد.
پشت دیوار مرکز اصلاح و تربیت کودکان در زندان کندهار دستکم 33 کودک قدونیمقد زندانیاند. جرمهای این کودکان فرق دارد، اما بیشترشان به خاطر طرحریزی و انجام حملات تروریستی به حبس در این زندان محکوم شدهاند.
جمیل میگوید، این حرفهای ملای مسجدشان بر او و همصنفیهایش تأثیر گذاشته بود و آنان حاضر بودند در راه خدا خود را قربانی کنند و به بهشت بروند. این کودک میگوید که از حرفهای ملای مسجد به این باور رسیده بود که کارمندان نیروهای امنیتی کافر هستند و خدمت آمریکاییها را میکنند.
اما تشویق این ملا دیر وقتی در حد گفتار نماند. جمیل میگوید که یک روز این مرد از او خواسته تا یک میل اسلحه را به چند موتورسایکلسوار برساند. به گفتۀ خودش، با استفاده از این اسلحه موتورسایکلسواران چندین تن از مأموران دولتی را به قتل رساندهاند. این افراد پس از مدتی دوباره اسلحه را به جمیل باز میگردانند و او هم از این که یک قدم به بهشت نزدیک شده است خوشحال میشود.
با این حال چند ماه از این قضیه نگذشته بود که نیروهای امنیتی وارد مدرسۀشان شده، جمیل و سه همصنفی و ملای مدرسه را دستگیر میکنند و جمیل و همصنفیهایش پس از طی مراحل عدلی و قضایی به مرکز اصلاح کودکان منتقل میشود.
جمیل میگوید، پس از آن که به این مرکز آمده، دانسته است که کارمندان دولتی مسلمان اند و با همه رفتار خوب و مناسبی دارند.
پدر جمیل معلول است و ماهانه ده هزار افغانی از دولت حقوق میگیرد. جمیل میگوید، پدرش خبر نداشت که در مدرسۀ آنها صحبت از جهاد و بهشت و حوران بهشتی بود، وگر نه هرگز به او اجازۀ رفتن به مدرسه را نمیداد.
نیکمحمد احمدی، مسؤول ریاست عدلی کندهار میگوید، یک سوم زندانیان مرکز اصلاح و تربیت کودکان این ولایت افرادی اند که ضد امنیت ملی فعالیت کردهاند. احمدی میگوید که در این مرکز پزشکان و روانشناسان خارجی برای اصلاح این کودکان حضور دارند و تلاش میکنند تا روان این کودکان هرچه زودتر به حالت عادی برگردد.
سلیمه احد، معاون بخش کودکان دفتر ساحهیی کمیسیون حقوق بشر کندهار نیز شستوشوی مغزی کودکان در این ولایت را معضل بزرگ اجتماعی و امنیتی میداند و میگوید، عدهیی از این کودکان از خانوادههای فقیرند که به خاطر پول با مخالفان همکاری میکنند.
وجود مدارس ثبتنشده در کشور خود یک معضل بزرگ برای امنیت افغانستان شمرده میشود. طالبان از طلاب این مدارس برای حمله به دولت استفاده میکنند.
مجیب مهرداد، سخنگوی وزارت معارف/آموزش و پرورش میگوید که تا کنون نزدیک به یک هزار مدرسۀ دینی در این وزارت ثبت و راجستر شده است.
سرگذشت جمیل مشت نمونۀ خروار سرنوشت دهها کودکیست که در سراسر کشور در مدارس دینی آموزش میبینند.
اما ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان چندی پیش در گفتوگویی با سلاموطندار، آمارهای ارایهشده و حضور کودکان در صفوف جنگی این گروه را به کلی رد کرده بود و موضوع بهرهگیری از کودکان در اجرای عملیاتهای انتحاری و انفجاری را تبلیغات دولتی خواند. آقای مجاهد گفت که بر بنیاد لایحۀ نظامی طالبان، هیچ کسی حق ندارد از کودکان برای پیشبرد اهداف جنگی استفاده کند.