اخيراً وزارت امور خارجۀ کشور، بخش خدمات کنسولى را به شرکت خصوصى و خدماتی روان خدمت «GTR» واگذار کرد. روان خدمات اسنادى چون شناسنامه، نکاحخط و اسناد تحصيلى را جمعآورى کرده و پس از تأييد وزارت خارجه دوباره به صاحباناش میرساند.
یادم میآید در گذشته شماری از دوستانم هنگامی که برای تأیید اسناد تحصیلی و شناسنامههایشان به وزارت خارجه رجوع میکردند، کارشان روزها به درازا میکشید.
اما اکنون که یک سال از کار شرکت خصوصی روان خدمات میگذرد، میخواهم برای این پرسش که آیا خصوصیسازی ارایۀ تصدیقات سبب کاهش کاغذبازی شده است یا خیر، پاسخی بیابم. به همین دلیل به بخش مرکزی شرکت روان خدمات در چهارراهی سابقۀ تایمنی رفتم.
هنگامی که به دفتر مرکزی روان خدمات رسیدم دختر خانم جوانی را دیدم که چند برگۀ سفید در دست داشت. هنگامی که از پلهها پایین شد، خودم را معرفی کردم. گفت ناماش فرشته احدی است و برای تایید شناسنامهاش به این مرکز آمده است.
فرشته میگوید که از فعالیتها و نحوۀ پاسخگویی این شرکت به متقاضیان بسیار راضی است. این شرکت سبب شده تا وقتاش ضایع نشده و در پی مدارکاش به این وزارت و آن اداره سرگردان نشود.
فرشته برای تأیید شناسنامهاش مبلغ 500 افغانی پرداخت کرده است.
به منزل سوم ساختمان روان خدمات رفتم؛ به دیدار محمد اسلمخان رییس این اداره که با لبخند از من استقبال کرد. از فعالیتهای شرکت پرسیدم. محمد اسلمخان میگوید که در حال حاضر شرکت خدماتی GTR 24 نوع سند مختلف مانند شناسنامه، نکاحخط، اسناد تحصیلی و غیره را جمعآورى و پس از تأييد وزارت امور خارجه به صاحبان آن بازمیگرداند.
از بهای اسناد از رییس شرکت پرسیدم و آقای اسلمخان در جواب گفت که وزارت خارجه براى اجراى اسناد از متقاضیان يکصد تا دوهزار افغانى اخذ مىکرد؛ اما اکنون شرکت روان خدمات از هر نوع سند فقط 300 افغانی پول اخذ میکند.
رییس شرکت خصوصی روان خدمات میگوید که این شرکت در دو ساختمان با 160 کارمند فعالیت دارد و در حال حاضر دو بخش در این شرکت وجود دارد: بخش عاجل که طی مراحل اسناد را در ظرف 12 ساعت انجام میدهد و بخش معمولی که شهروندان میتوانند بعد از دو روز اسناد تایید شدۀشان را تحویل بگیرند.
رییس این شرکت در پاسخ به تشکیلات قومی شرکت نیز گفت که تنوع قومی در ساختار این شرکت در نظر گرفته شده و هیچ قومی اکثریت را تشکیل نمیدهد.
به گفتۀ رییس شرکت روان خدمات، این شرکت در چهار کشور کوریای جنوبی، مالیزیا، امارات متحدۀ عربی و اردن نیز فعال است و در آینده تلاش میکند تا خدماتاش را به سایر وزارتخانههای کشور نیز گسترش دهد.
پس از گفتوگو با رییس شرکت به دهلیز بزرگ اداره آمدم. مرد میانسالی را دیدم که با پروندهیی زیر بغل، در گوشهیی نشسته بود. نعمتالله حمیدی برای تایید نکاحخط و شناسنامههای کودکاناش به روان خدمات آمده است. او نیز از خدمات این شرکت خرسند است و میگوید، دو روز را دربر میگیرد که مدارکاش تأیید شوند.
وزارت امور خارجه نیز می گويد که بر بنياد قانون مشارکت بخش خصوصی و بخش عامه، پس از حکم کابينه وزارت امور خارجه تصميم گرفت که جمعآوری و توزيع اسناد را به يک شرکت خصوصی واگذار کند.
شکیب مستغنی سخنگوی وزارت خارجه میگوید که هدف از سپردن بخشی از کارهای کنسولی به شرکت خصوصی، برقراری نظم و رفع تهديدات امنيتی بوده است. آقای مستغنی میگوید که شرکت روان خدمات برای همکاری با وزارت امور خارجه، تمامی مراحل قانونی را طی کرده است.
طی مراحل اسناد شامل پذيرش افراد و جمعآوری اسناد آنان، تحویل تعرفۀ بانکی، پرداخت هزينۀ مالی، چک و بررسی اسناد و اطمينان از صحت آنها، ثبت ديتابيس، مهر و امضا و سرانجام تسليمدهی اسناد میباشد.
سخنگوی وزارت خارجه میگوید که حق نظارت برای رياست امور کنسولی محفوظ بوده و در روشنايی قانون و مقررات، مطابق طرزالعمل امور کنسولی، شرکت راهنمايی و هدايت میشود. شکايات شهروندان و متقاضیان نیز کتباً به اطلاع شرکت رسانيده شده و شرکت موظف است به تکتک این شکایات رسیدهگی کند.