لبخند ژوکوند اثر استثنایی نقاش ایتالیایی لئوناردو داوینچی، بیگمان یکی از رازهای نهفته در دل تاریخ هنر است. اما در تازهترین پژوهش دانشگاههای بریتانیا روی دو اثر دیگر این نقاش چیرهدست «لابِلا» و «باکرۀ صخرهنشین»، کارشناسان کشف کرده اند که تکنیکی که داوینچی روی این دو اثر به کار برده، دقیقاً با لبخند مونالیزا همخوانی دارد.
این دو اثر را داوینچی، پیش از لبخند ژوکوند آفریده بود و این مسأله سرنخ مناسبی برای پژوهش برای کشف راز لبخند مونالیزا به شمار میرفت.
داوینچی با آمیزهیی هنرمندانه، رنگها را طوری به اطراف لبهای مونالیزا پخش کرده که به خطای چشم میانجامد. اگر بیننده در نگاه نخست، از فاصلهیی نزدیک به اطراف لبهای مونالیزا خیره شود، هیچ نشانی از لبخند نمیبیند. اما همین که از تابلو فاصله بگیرد، خطای چشم باعث میشود که بیننده گمان کند که مونالیزا به او لبخند میزند. داوینچی همین شگرد را در دو تابلوی لابلا و باکرۀ صخرهنشین نیز به کار برده است.
خلاقیت شگفتانگیز داوینچی در ترکیب رنگها، بیننده را برای قرنها ماتومبهوت کرده بود. الکساندرو سورانزو و میشل نوبری، دو تن از پژوهشگران دانشگاه شفیلد هالم بریتانیا، با جابهجایی موقعیت مخاطب، موفق شده اند راز لبخند ژوکوند را کشف کنند.
تابلوی مشهور لبخند ژوکوند، به دلیل لبخند بسیار مرموز مونالیزا و همچنین سبک نوین نقاشی لئوناردو داوینچی در آن زمان، به شهرت جهانی رسید. گفته شده است که داوینچی سفارش نقاشی این اثر را میان سالهای ۱۵۰۳ تا ۱۵۰۶ دریافت کرد، اما آن را به موقع تحویل نداد و چندینبار طرحش را عوض کرد. تا این که پس از سه سال موفق شد این اثر استثنایی را بیافریند.