کافی است در کابل مضطرب شوید و خواسته باشید خود را راحت کنید؛ در یگانه پایتخت جهان که هنوز از کمبود تشنابهای عمومی رنج میبرد، باید تمامی کوچهپسکوچههای شهر را برای فرونشاندن اضطراب خود درنوردید.
اما به محض آن که تشنابی را مییابید و با عجله خود را به آن میرسانید، در فضای داخلی تشناب عمومی با دنیای دیگری روبهرو خواهید شد. تصور عموم این است که تشناب جای خلوتی است برای تفکر و دروننگری؛ اما در تشنابهای عمومی این تصور فروخواهد ریخت. انبوهی از دشنامها، پیامها، شعارها و شمارهها شما را محصور میکنند.
انگار تشناب مکان عقدهگشاییها است؛ جای امنی برای فوران هر آنچه در پستوی ذهن پنهان مانده و از ترس جامعه «واپس زده» شده است. اما این عقدهها و خواستها در خوابها و رؤیاها و چرتزدنها دوباره خود را به نمایش میگذارند و هنجارشکنی میکنند.
برای این که دقیقاً بفهمیم دیوارنوشتههای تشنابهای عمومی واقعاً چه چیزی را انتقال میدهند، باید آنها را از نزدیک ببینیم. به ندرت در داخل راهروی تشناب با دیوارنوشته روبهرو خواهیم شد؛ زیرا راهرو محل عبورومرور و مکان حاکمیت هنجارهای اجتماعی است. اما داخل هر دستشویی ـ جایی که فضای بسته و محرم مهیا است ـ ذهن به یکباره خلاق میشود؛ دست به بازآفرینی هر آن چیزی میزند که در پس پشت پنهان مانده است.
بازاریابی جنسی محتوای اصلی اکثر پیامها است. چه برای شوخی و چه برای جلب توجه، شما با انبوهی از شمارههای درج شده بر روی دیوارهای تشناب مواجه خواهید شد. اما پیامهای جنسی و درج شمارۀ اشخاصی که میل شدیدی به رابطۀ جنسی دارند، صرفاً بخشی از دیوارنوشتههای تشنابهای عمومی است. شعارها و پیامهای سیاسی نیز در همهجا دیده میشود؛ شعارهایی در تقبیح سیاستهای حکومت، نظامیگری آمریکا و آیساف و همچنین دشنامهایی به سیاستبازیهای برخی از گروهها و احزاب.
شماری از پیامها نیز حالتی موعظهوار دارند و دربارۀ بدحجابی زنان، نابودی ارزشهای اخلاقی و این که «نظافت جز ایمان است» میباشند.
محمد فواد مسؤول حفظ و مراقبت یکی از تشنابهای عمومی در پایتخت میگوید که تلاشهای مکرر آنها برای تماس گرفتن با شمارههایی که بر روی دیوارهای تشناب درج شده، بیفایده بوده است. محمد فواد، نبود فرهنگ استفادۀ درست از تشنابهای عمومی را یکی از دلایل عمدۀ ترویج این پدیده میداند.
به نظر میرسد که کمبود تشنابهای شهری نیز خود یکی از این دلایل باشد. نثاراحمد حبیبی غوری رییس تنظیف شهرداری کابل میگوید که در حال حاضر تنها ۳۵ تشناب شهری مردانه و زنانه در پایتخت وجود دارد که این تعداد نظر به جمعیت و تراکم نفوس شهر بسیار کم است.
آقای غوری میگوید که کابل دستکم به ۳۰۰ تشناب شهری نیازمند است تا این که دیگر کسی در هوای آزاد دستشویی نکند و این فرهنگ زشت به کلی از چهرۀ شهر پاک شود.
گفته میشود که شهرداری کابل قرار است تا با الگوگیری از تشنابهای عمومی در غرب، تعدادی از تشنابهای تکنفره را در جایجای پایتخت نصب کند. تا آن زمان باید حال و هوا و دیوارنوشتههای تشنابهای عمومی را تحمل کرد و بر کسی خرده نگرفت.