شماری از نویسندهگان و فعالان فرهنگی از بیتوجهی حکومت به ادبیات کودک انتقاد میکنند. به باور آنان، بیمیلی دولت به کارهای فرهنگی، سبب شده تا ادبیات کودک در افغانستان به معنای واقعی کلمه وجود نداشته باشد.
عبدالغنی هیلهمن غزنوی، یکی از نویسندهگان کشور در نشستی که امروز (چهارشنبه) برای تقدیر از چند نویسنده در کابل برگزار شده بود، میگوید، ادبیات کودک همواره از سوی نهادهای آموزشی و رسانهیی کشور مورد بیتوجهی قرار گرفته و حکومت نیز تا کنون در این عرصه کار جدییی نکرده است.
به گفتۀ او، در گذشته چیزی به نام ادبیات کودک وجود داشت و آثاری زیر این نام به چاپ رسیده بود؛ اما حالا صرف نامی از این گونه ادبیات باقی مانده است.
عبدالباری جهانی، وزیر اطلاعات و فرهنگ که در این نشست شرکت کرده بود نیز میگوید که در افغانستان کار زیادی برای ادبیات نشده است. او از نهادهای دولتی و غیردولتی میخواهد که در این زمینه بیشتر توجه کنند.
آرش ننگیال، پروین پژواک و محمود مرحون، سه نویسندهیی اند که به پاس کار و تلاششان در زمینۀ ادبیات کودک از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ و صندوق حمایت از ادبیات کودک با گرفتن جوایز و تقدیرنامهها ستایش شدند.
اجمل تورمان، مسؤول خانۀ ادبیات کودک میگوید که نهادش صندوق حمایت از ادبیات کودک را به هدف بهبود فعالیتها در این زمینه ایجاد کرده است، اما آن گونه که توقع میرفت، این ابتکار از سوی حکومت و نهادهای دیگر مورد پشتیبانی مالی قرار نگرفت.
صندوق حمایت از ادبیات کودک سال گذشته ایجاد شد. هدف این صندوق، کمک به رشد و انکشاف ادبیات کودکان و نوجوانان افغانستان خوانده شده است.
کودکان و نوجوانان به علت ویژهگیهای رشدی خود آمادهگی پذیرش متنهای سنگین را ندارند. کودکان خردسال به متنهایی آهنگین و کوتاه مانند لالاییها و ترانه – متلها و ترانههای آهنگین – واکنش بیشتری نشان میدهند. هرچه گروه سنی مخاطبان بالاتر برود، آنها کمکم میتوانند داستانهایی را با واژهگان بیشتر بشنوند.
ویژهگی دیگر ادبیات کودک و نوجوان در این است که با سطح سواد کودکان پیوند دارد. کودک نوآموز تنها میتواند متنهای ساده را بخواند و بفهمد. هرچه سواد او بیشتر میشود، متنهایی با دایرۀ واژهگانی گستردهتر را درک میکند.
کودکانی که به مرز نوجوانی و پس از آن میرسند میتوانند رمانهای متناسب با نیازهای خود را مطالعه کنند. امروزه این رمانها اغلب در قالب فانتزیها یا داستانهای علمی و تخیلی منتشر میشوند.