د روانې اوونۍ د یکشنبې پر ورځ د ناروې په پلازمېنه اوسلو کې د افغانستان په تړاو درې ورځنۍ غونډه جوړه شوې وه چې د اسلامي امارت پلاوي هم پهکې ګډون کړی دی.
په یاده ناسته کې له افغانستان سره پر بشري مرستو، ښوونې او روزنې، بشري حقونو، روغتیا او د امریکا له لوري د افغانستان څه باندې ۹ میلیارده ډالرو په ارزښت د ګنګل شویو شتمنیو پر ازادېدو خبرې اترې شوي دي.
د ناروې په اوسلو غونډه کې د افغان ښځو په استازیتوب یوې افغان مېرمنې هدا خموش وینا وکړه او افغانستان کې یې د ښځو پر کار، زدهکړو او سیاسي ګډون ټينګار وکړ. فاطمي زیاتوي، د افغان معترضو مېرمنو د استازې وینا باید له شرط پرته د کار او زدهکړو حقونو ورکړه او په سیاسي برخه کې د ښځو پر ګډون راڅرخېدای.
د ملګرو ملتونو د بشر حقونو د کارپوهانو یوې ډلې ویلي چې د اسلامي امارت مشران د ښځو او نجونو پر وړاندې په پراخه توګه د تاوتریخوالي او جنسیتي تبعیض د بنسټیزهکېدو هڅې پیل کړي دي. دوی په ټولنه کې د ښځو د فعالیت او حضور په اړه د سختو محدودیتونو لګول«په ټولییزه توګه ښځو او نجونو ته د سزا» ورکولو په معني بولي.
د افغان ښځو د پیوستون بنسټ نن کابل کې د یوې غونډې پرمهال، یو ځل بیا د حکومت جوړښت کې د ګډون غوښتنه وکړه.
د افغانستان بیارغونې لپاره د امریکا ځانګړې پلټونکې ادارې یا سیګار هېواد کې د ښځو د وضعیت څرنګوالي څخه اندېښنه څرګنده کړې او ویلي یې دي چې روغتیايي مرکزونو ته د ښځو لاسرسی محدود شوی دی. خو د اسلامي امارت د ویاند مرستیال بلال کریمي پر ښځو د محدودیت لګول او روغتیايي مرکزونو ته د هغوی د لاسرسي محدودېدل ردوي.
کابل ښاروالۍ اعلان کړی چې د ښار په کچه یې له بلبورډونو او د سوداګریزو اعلانونو له لوحو څخه د «غیرشرعي انځورونو» د پاکولو بهیر پیل کړی دی. دغه بنسټ نن پر خپل ټویټرپاڼه لیکلي: «د کابل په بېلابېلو سیمو کې له بلبورډونو او لوحه څخه د غیرشرعي انځورونو او اعلاناتو د پاکولو بهیر روان دی.»
عایشه دُرانۍ نیمرزو کې یوه له هغو ښځو څخه ده چې کلونه یې دغه ولایت کې د لاسي صنایعو د تولید په برخه کې کار کړی. نوموړې وايي، څه باندې څلور میاشتې کېږي چې د سیاسي بدلونونو او د ښځو لاسي صنایعو څخه د نه ملاتړ له امله وزګاره او په کور شوې ده.
د سمنګان امنیه قومندان مولوي حبیبالله حماس په دغه ولایت کې د «نامشروع کړنو» په تور د درېوو ښځو او یوه سړي د نیولو خبر ورکوي. حماس ویلي، یاد کسان یې پنجشنبه شپه د یاد ولایت مرکز د ایبک ښار په زړه سیمه کې هغه مهال ونیول چې په یوه کور کې پر نڅا او د شرابو په څښلو بوخت وو.
د درخشان ټولنې مسئول بشیر فروغ وايي، دا نندارتون د کلیوالو میرمنو د ظرفیت لوړولو په موخه جوړ شوی، څو د دغو مېرمنو لاسي صنایو لپاره بازار موندنه وشي.
افغانستان کې د اسلامي امارت په راتګ سره ښځې د کار او زدهکړو له حق څخه محرومې شوي او د ټولنې دغه ټبر د خپلو حقونو ترلاسه کولو لپاره تل اعتراض کړی.
د اسلامي امارت مشر هبتالله اخوندزاده نن د ښځو د حقونو په اړه په یوه تازه ځانګړي فرمان کې ویلي چې د نکاح پر مهال د بالغو ښځو رضایت ضرور دی او هېڅوک ښځې په زور سره په نکاح کولو نه شي مجبورولای. په افغانستان کې په کم عمر کې د نجونو ورکول او په زور سره ښځې نکاح ته اړ اېستل لویه ستونزه بلل کېږي چې په کراتو یې د مخنیوي غوښتنه شوې.
د اسلامي امارت مسوولان له تېرو څه باندې ۳ میاشتو راهیسې له کله چې واک یې ترلاسه کړی د خپل حکومت په رسمیت پېژندلو غوښتنه کوي او په دې برخه کې یې د سیمې او د نړۍ له یوشمېر هېوادونو سره هم ناستې کړي، خو لاهم دا چاره نه ده عملي شوې. دوی وايي، د حکومت د رسمیت پېژندنې ټول شرایط یې پوره کړې دي.
د افغانستان د ژورنالستانو ټولنې د رسنیو مسوول مسرور لطفي د امر بالمعرف او نهې عن المنکر وزارت له لوري د رسنیو پر وړاندې د نوې کړنلارې د خپرېدو په غبرګون کې ویلي، اسلامي امارت غواړي رسنۍ محدودې کړي.
په جوزجان کې د اسلامي امارت امنیتي مسوولان وايي چې د دغه ولایت د مرکز اړوند د دویمې امنیتي حوزې د امنیتي ځواکونو له لوري د « ۱۳۰ واده شویو مېرمنو» د خرڅلاو او غلا په تور پنځه کسان نیول شوې دي. د جوزجان ولایت یوشمېر اوسېدونکي د اسلامي امارت دغه کار ستايي او هغه د جنايي جرمونو په راکمولو کې ګټور بولي.
فاطمه محمدي چې د فراه ولایت اړوند په یوه ښوونځي کې ښوونکې ده. ۱۶ کاله کېږي چې د یاد ولایت په ښوونځیو کې د ښوونکې په توګه دنده ترسره کوي. فاطمه د اسلامي امارت تر راتګ وروسته او د څو میاشتو معاشونو د نه ترلاسه کولو له امله اړ شوه چې د خیاطۍ یوه کارخونه جوړه او په فعالیت پیل وکړي.
د سمنګان والي عبدالرحمان کندوزي پرون ماښام د مرستندویه ادارو له مسوولانو سره په ناسته کې ویلي چې دغه ادارې دې ژرترژره کور په کور سروې پیل او اړمنو کورنیو ته ژمنۍ مرستې ورسوي.
هغه په ناسته کې د ښځو د فعالیت اجازه هم ورکړې او ویلي یې دي چې پر اړمنو د عادلانه وېش لپاره د ښځو ګډون مهم دی، خو باید اسلامي حجاب په پام کې ونیسي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
