له تاوتریخوالي زیانمنې مېرمنې: د میاشتو په تېرېدو مو لاهم قضیې نه‌دي حل شوي

عاقله چې له رنګه زېړه او د ناروغۍ نښې نښانې په‌کې له ورایه ښکاري، د افغانستان سرپرست حکومت سترې محکمه کې د خپلې قضیې د حل پر لټون راوتلې.

له درده ننوتې او له اوښکو وچې سترګې یې پر ما ولګېدې، پر هغې مې سلام‌ کړ، هغې په وېره او غلی راته علیک کړ. له روغ بړ وروسته په دې پوه شوه چې زه خبریاله یم.

له ښځې سره د ښځې تاوتریخوالی؛ د ۴۱۲ ښځو ۸۴ سلنه د ښځینه‌وو تاوتریخوالی تجربه کړی

د سلام‌وطندار موندنې چې په ۲۶ ولایتونو کې له ۴۱۲ ښځو او نجونو سره د مرکو له لارې ترلاسه شوي، ښيي چې د ګډونوالو ۸۴ سلنه د ښځینه‌وو له تاوتریخوالي سره مخامخ شوي او پاتې ۱۶ سلنه بیا ویلي چې ښځینه‌وو ورسره تراوسه هېڅ تاوتریخوالی نه‌دی کړی. په دې ډله کې ۹۱ سلنه له اروايي، څلور سلنه له فزیکي او څلور سلنه نورې یې هم‌مهاله له اروايي او فزیکي تاوتریخوالي سره مخامخ شوې دي.

د ښځو له‌خوا مېرمنو سره د تاوتریخوالي کچې ارزونه

د ښځو  پر وړاندې تاوتریخوالی تخصصي اصطلاح ده چې ډېری وخت یې لامل سړي بلل کېږي او د ملګروملتونو د تعریف له مخې، هره هغه کړنه چې د جنسیټ پر بنسټ له جسمي، جنسي او رواني اړخه، د ښځې امنیت او سلامت وګواښي، تاوتریخوالی دی؛ خو څنګه چې ښکاري د ښځو پر وړاندې تاوتریخوالی، یوازې د سړیو له‌خوا نه‌دی او بېلابېل اړخونه لري چې د ښځو له‌خوا د ښځو پر وړاندې تاوتریخوالی هم یو له دغو ډولونو دی.

د سلام‌وطندار سروې؛ له هرو څلورو ښځو درې یې تاوتریخوالي سره مخ دي

 د هېواد په ۲۷ ولایتونو کې د سلام‌وطندار د یوې سروې پایلې ښيي چې ۷۷سلنه ښځې د تاوتریخوالي له بېلابېلو ډولونو سره مخ شوي دي. په دغه سروې کې ۳۲۶ ښځو ګډون کړی چې پر بنسټ یې، له هرو څلورو ښځو، درې یې له تاوتریخوالي سره مخ دي.

د سلام‌وطندار موندنې؛ هېواد کې یوازې یو د «امن کور» فعال دی

د سلام‌وطندار د موندنو پر بنسټ هېواد کې د مخکیني حکومت پر مهال د ښځو لپاره د رامنځته شویو ۲۷ امن کورونو له ډلې یې اوس یوازې یو فعال دی او پاتې نور یې تړل شوي دي.

سلام‌وطندار دغه موندنې د مخکیني حکومت پر مهال د امن کورونو یا د ښځو ملاتړو مرکزونو د مخکینیو مسولانو سره د مرکو له لارې ترلاسه کړي دي.

کندوز او بادغېس کې دوو ښځو ځان‌وژنه کړې او فاریاب کې د دوو نورو مړي موندل شوي

په کندوز او بادغېس کې محلي سرچینو او مسوولانو سلام‌وطندار ته ویلي چې په دغو ولایتونو کې دوو ښځو ځانونه را ځړولي او ژوند ته یې د پای ټکی ايښی دی.
په کندوز کې محلي سرچینې وايي چې یوې ځوانې ښځې د پنجشنبې په شپه د کندوز ښار د درېیمې امنیتي حوزې اړوند په حمیدبای سیمه کې ځان را ځړولی او وژلی دی.

د خبریال ملي ورځ؛ افغان خبریالان له وزګارتیا او اروايي ستونزو شکایت کوي

نن د کب میاشتې ۲۷مه په افغانستان کې د خبریال ملي ورځې سره برابره ده. یوشمېر هغه خبریالان چې هېواد کې د ا.ا له واکمنېدو وروسته یې دندې له لاسه ورکړي، شکایت کوي چې له سختو اروايي او اقتصادي ستونزو سره لاس او ګرېوان دي.

د خبریال ملي ورځ؛ نی په یونیم کال کې د خبریالانو پروړاندې د تاوتریخوالي ۲۸۶ پېښې ثبت کړي

د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ ټولنه یا نی وايي، هېواد کې یې د ا.ا د واکمنېدو راهیسې د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي ۲۸۶ پېښې ثبت کړي چې ۳۰ هغه یې په وروستۍ نږدې یوه میاشت کې ثبت شوې دي. د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي ډېرې پېښې د هغوی د وهلو‌ ډبولو، سپکاوي او په خپل سره د نیولو او بندي کولو دي.

د خبریال ملي ورځ؛ نی: د خبریالانو پر وړاندې تاوتریخوالی ورځ په ورځ ډېرېږي

نن د کب اووه‌ویشتمه، د شنبې ورځ د خبریال ملي ورځ ده. د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ ټولنې یا نی د دې ورځې په مناسبت یوه خبرپاڼه کې لیکلي چې ورځ تر بلې د خبریالانو پر وړاندې تاوتریخوالی ډېرېږي. نی ویلي، سږ کال د خبریال ملي ورځ داسې مهال را ورسېده چې افغان خبریالانو له سختو ستونزو او ننګونو سره لاس او ګرېوان دي.

د تېرې یوې میاشتې پر مهال جنايي پېښو کې ۴۲ کسان وژل شوي

په رسنیو کې د خپرو شویو راپورونو پر بنسټ، د وروستۍ یوې میاشتې پر مهال په ټول هېواد کې ۳۱ جنايي پېښې شوي چې اته یې د تېرې میاشتې په لومړۍ نیمايي او ۲۳ یې په دویمه نیمايي کې ثبت شوي دي.

ورورستۍ ۲۳ پېښې د سلواغې له ۲۴مې د کب تر اوومې رامنځته شوي چې دوه برابره لوړوالی ښيي.

د بهرنیو چارو وزارت ویاند: له هرو درېوو امریکايي ښځو یوه یې جنسي تېری تجربه کوي

پرون جمعه د نومبر ۲۵مه «د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د له‌منځه وړلو نړیواله ورځ» وه. له دې ورځې سره هم‌مهاله، یو‌شمېر نړیوالو بنسټونو افغانستان کې له بشري حقونو څخه د سرغړونې په تړاو سختې نیوکې کړې دي. د نړیوالو بنسټونو نیوکو ته د اسلامي امارت حکومت هم توند غبرګون ښودلی دی.

د اروايي روغتیا نړیواله ورځ؛ هرو دوو افغانانو کې یو یې له سختو اروايي ستونزو کړېږي

افغانان له څه باندې څلورو لسیزو راهیسې له جګړو او تاوتریخوالي سره لاس او ګرېوان دي. که دغه وضعیت له یوې خوا خلکو ته بې‌ساري سیاسي او اقتصادي زیانونه اړولي، بله‌خوا یې له روحي او اروايي اړخه هم سخت ځپلي دي. د روغتیا وزارت د پلان او پالیسي مرستیال محمدحسن غیاثي وايي چې د هرو دوو افغانانو له ډلې یو یې له سختو اروايي ستونزو کړېږي.

پر ټولنیز ژوند د کورونا ویروس اغېزې

د کورونا ویروس چې د ۲۰۱۹ کال په ډېسمبر میاشت کې د چین په ووهان ښارکې راپیدا شو، په ډېره لږ موده کې یې لمن د نړۍ بېلابېلو هېوادونو ته وغځېده چې له اقتصادي  او نورو برخو سربېره یې، د خلکو پر ژوند هم ډېر اغېز وکړ.

ملګرو ملتونو ته د پرېس‌کلب لیک؛ د افغان خبریالانو خوندیتوب لپاره لاس په‌کار شئ

د افغان رسنیو او خبریالانو یوه ملاتړي بنسټ «کابل پرېس‌کلب» پکتیا کې له خبریالانو سره د ا.ا د پروني چلن او خبریالانو پروړاندې تاوتریخوالي غبرګون کې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو څانګې ته اعتراضیه لیک استولی دی.
د کابل پرېس‌کلب ادارې یوه خبرپاڼه کې لیکلي چې په تېره یوه میاشت کې د خبریالانو پر وړاندې د تاوتریخوالي ۱۹ قضیې ثبت کړې دي.

فاریاب کې یوې ۴۰ کلنې ښځې ځان را ځړولی

یوې ۴۰ کلنې ښځې نن سهار د فاریاب ولایت د اندخوی ولسوالي په کوپلک سیمه کې ځان را ځړولی او وژلی دی.
په اندخوی ولسوالي کې سرچینو سلام‌وطندار ته ویلي چې یادې ښځې د خپلې کوټې په پکه کې ځان را ځړولی او ژوند ته یې د پای ټکی ايښی دی.