د قطر په پلازمېنې دوحه کې د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو په کوربهتوب دوهورځنۍ غونډه پیل شوه. دا غونډه د ملګرو ملتونو د سرمنشي انټونیو ګوټرېش په مشري پیل شوې چې د ۲۵ هېوادونو استازو او د افغانستان ځینو سیاستوالو او د بشري حقونو فعالانو پهکې ګډون کړی دی.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ځانګړې استازولۍ یا یوناما نن د بشري حقونو نړیوالې ورځې په مناسبت یوه خبرپاڼه کې لیکلي چې پر دې ورځ او د بشري حقونو په اړه د نړیوالې اعلامیې په ۷۵یمه کلیزه کې یو ځل بیا د افغانستان له واکمنو چارواکو غواړو چې د افغانستان د باثباته، سولهيیزې او پرمختللې راتلونکې په موخه بشري حقونه ومني او ملاتړ یې وکړي.
د امریکا مالیې وزارت د یوه نوملړ په خپرولو سره ویلي چې دغه هېواد د بشري حقونو د نقض له کبله د افغانستان، چین، ایران او هایتي پر ۲۰ سیاسي او پوځي چارواکو بندیزونه لګولي دي.
د امریکا د نویو بندیزونو په نوملړ کې د ا.ا د امر بالمعروف او نهې عنالمنکر وزارت سرپرست خالد حنفي او د افغانستان د علومو اکاډمۍ د رییس فریدالدین محمود نومونه هم شامل دي.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا مذهبي مقدساتو ته د سپکاوي د مخنیوي په موخه یو پرېکړهلیک تصویب کړی دی. په دغه پرېکړهلیک کې چې د ۲۸ تایید، ۱۲ مخالفو او اوو ممتنع رایو سره تصویر شوی، د ملګرو ملتونو له سرمنشي څخه غوښتل شوي چې په نړۍ کې مذهبي مقدساتو ته د سپکاوي پېښو په اړه راپور وړاندې کړي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ځانګړې استازولۍ یا یوناما نن پر خپلې فېسبوکپاڼې لیکلي چې ټاکل شوې د ملګرو ملتونو امنیت شورا نن د افغانستان په اړه د تړلیو دروازو شا ته له سلا مشورو وروسته یوه غونډه جوړه کړي.
ټاکل شوې د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا د روانې اوونۍ د دوشنبې په ورځ د سویس په پلازمېنه جینوا کې په افغانستان کې د بشري حقونو د وضعیت په اړه غونډه جوړه کړي. د ملګرو ملتونو ځانګړی استازی ریچارډ بنېټ به دې غونډې ته په افغانستان کې د بشري حقونو د وضعیت په اړه خپل راپور وړاندې کړي.
د افغانستان لپاره په بشري چارو کې د ملګروملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بنټ او یاد سازمان کې د نجونو او ښځو پر وړاندې د تبعیض کاري ډلې رییسې دو روټي استراداتانک افغانستان ته د بشري حقونو وضعیت په اړه د خپل وروستي سفر موندنې جېنوا کې د دې ټولنې دفتر ته وړاندې کړې دي.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو عالي کمېشنر فولکر تورک د بشري حقونو نړیوالې ورځې له را رسېدو سره هممهاله د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې د حد او قصاص جاري کولو پر وړاندې غبرګون ښودلی او له اسلامي امارت څخه یې غوښتي چې قصاص او د خلکو په دُرو وهلو سزاوې دې ودروي.
افغانستان کې د ملګرو ملتونو سیاسي استازولي یا «یوناما» د بشري حقونو د نړیوالې ورځې د نمانځنې په درشل کې ویلي چې افغانستان باید د بشري حقونو بشرحقونو د نړیوالې اعلامیې ټولو مادو ته درناوی وکړي. یوناما پرون جمعه د لیندۍ یووولسمه ویلي چې افغانستان د بشري حقونو نړیواله اعلامیه لاسلیک کړې او هرې مادې ته یې باید درناوی ولري.
د هرات دوهورځنۍ امنیتي غونډه چې د تاجکستان په پلازمېنې دوشنبه کې جوړه شوې وه، نن پای ته ورسېده. په دې غونډه کې د افغانستان د جیوپولیټیک او سیمهييزې اجماع، اپارټاید او د افغان ښځو وضعیت، ترهګرۍ او تاوتریخوالي، کلتوري میراثونو، ګډ ژوند او سیمهييزه همکاري، د افغانستان د راتلونکې په اړه د نړیوالې ټولنې مسوولیت او تګلارې په اړه خبرې اترې شوې دي.
پرون جمعه د نومبر ۲۵مه «د ښځو پر وړاندې د تاوتریخوالي د لهمنځه وړلو نړیواله ورځ» وه. له دې ورځې سره هممهاله، یوشمېر نړیوالو بنسټونو افغانستان کې له بشري حقونو څخه د سرغړونې په تړاو سختې نیوکې کړې دي. د نړیوالو بنسټونو نیوکو ته د اسلامي امارت حکومت هم توند غبرګون ښودلی دی.
د المان دولت اعلان کړی چې افغانستان کې ناسم بشردوستانه وضعیت ته په پام له افغانانو سره ۹۰ میلیونه یورو نوره مرسته هم کوي.
د پنجشېر یوشمېر اوسېدونکي دغه ولایت کې د اسلامي امارت له لوري د بشري حقونو د نقض په اړه شکایت کوي.
د درې ولسوالي اوسېدونکی محمدکریم-مستعار نوم- وايي: «زما د کورنۍ غړی له خپل کارځای او هټۍ نه بیول شوی، وژل شوی او ناڅرګند ځای کې اچول شوی. ۲۰ کاله کېدل چې هټۍوال و او له هېڅ لوري سره یې هېڅ ډول اړیکه نه لرله.»
نن د اکټوبر ۱۵مه چې د تلې میاشتې له ۲۳مې سره برابره ده، په ټوله نړۍ کې د سپينې لکړې یا د ړندو نړیوالې ورځې په نوم نمانځل کېږي.
افغانستان کې دا ورځ داسې مهال نمانځل کېږي چې د نارسمي شمېرو له مخې، اوس نږدې نیم میلیون معلولان د ژوند له سخت کړاو سره مخامخ دي.
ارګ پر خپلې ټویټرپاڼې لیکلي چې ریچارډ بنټ افغانستان کې د سېکانو او هندوانو په ګډون، د لږکیو د امنیت ټینګښت، د نجونو زدهکړو، د ښځو حقونو او د رسنیو فعالیت په اړه له عبدالسلامي حنفي سره خبرې کړي او ویلي یې دي چې غواړي افغانستان کې د بشري حقونو وضعیت وارزوي.
د کاناډا حکومت وايي چې دغه هېواد ته یې د سپاهپاسداران د غړیو په ګډون، د څه باندې ۱۰زرو ایراني چارواکو پر ورتګ بندیز لګولی او په وینا یې، تر دې وروسته به یادو کسانو ته اجازه ور نه کړي چې کاناډا ته دننه شي.
د سلاموطندار په اړه
نشراتي سیاست او مسلکي اصول
د خصوصي حریم سیاست
له موږ سره اړیکه
کارموندنه
د معلوماتو او سندونو لېږل
له موږ سره د همکارۍ شرایط
شکایت
راډیويي خپرونې
فلم او تصویر
آر اس اس
په خبرپاڼه کې ګډون
