سحر ساپۍ چې د اقتصاد پوهنځي د څلورم کال زدهکړیاله او اولنومره وه، وايي چې غوښتل یې سوداګره او د پوهنتون استاده شي، خو اوس یې قابلګي ته مخه کړې ده.
سحر وايي چې په سختۍ سره یې درې کاله پوهنتون ولوست او کورنۍ به یې د زدهکړو لپاره پیسې پور کولې، خو په وینا یې، اوس اړ ده چې د خپلو پورونو پرې کولو لپاره قابلګي ولولي.
یوشمېر کابل ښاریان په دوحه کې د افغانستان په اړه د غونډې پیلېدو سره سم وايي، تمه لري چې په دې غونډه کې به د افغانستان روان کړکېچ ته د پای ټکی کېښودل شي او د دوی ژوند به ورسره مثبت بدلون ومومي. د دولسم ټولګي زدهکوونکې نجمه نبيزاده وايي، افغان نجونې او ښځې تمه لري چې د دوحې غونډه کې به یې د زدهکړو او کار لپاره اسانتیاوې برابرې شي.
د ا.ا مشر هبتالله اخوندزاده پرون د خپل اختریز پیغام په یوه برخه کې د ښوونې او روزنې پر پراختیا ټینګار کړی او ویلي یې دي چې د زدهکړو او پوهې د پرمختګ لپاره پر ګټورو پلانونو کار کوي. خو افغان نجونې وايي، تمه یې لرله چې د ا.ا مشر به په خپل پیغام کې د دوی د زدهکړو برخلیک روښانه کړي.
سره له دې چې افغان نجونو د ا.ا له لوري د دوی پر زدهکړو د بندیز په لګولو سره هیلې له لاسه ورکړي، خو اوس یې پر لیکه/انلاین زدهکړو ته مخه کړې ده. د دغو نجونو شمېر چې په تېرو ۱۹ میاشتو کې یې د ښوونځي دروازې پر مخ تړل شوي، د پر لیکه زدهکړو ته ډېر شوی دی.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ځانګړې استازولۍ یا یوناما د مارچ اتمې په مناسبت یوه پیغام کې له ا.ا څخه غوښتي چې ژرترژره پر افغان نجونو او ښځو لګېدلي محدودیتونه لرې کړي.
د هېواد په ختیځو او سوېل ختیځو ولایتونو کې نجونې زدهکوونکې وایي، د نجونو له زدهکړو پرته ټولنه هېڅ ډول پرمختګ نهشي کولای او اسلامي امارت دې د دوی دا شرعي حق په زوره نه ترې اخلي.
دا نجونې زدهکوونکې وایي، د ښوونځيو او پوهنتونو له تړل کېدو وروسته نه یوازې خپل راتلونکي ناڅرګند برخلیک ته اندېښمنې دي، بلکې له اروايي ستونزو سره یې هم مخ کړې دي.
نوی تحصیلي کال نن، د کب میاشتې په ۱۵مه د هېواد په سړو «سردسیرو» ولایتونو کې پیل شو. په تېرو شاوخوا دوو لسیزو کې دا لومړی ځل دی چې له افغان نجونو پرته د هېواد په پوهنتونونو کې تحصیلي کال پیلېږي. د کابل پوهنتون زدهکړیاله سمیرا عباسي وايي، خواشینې ده چې سږنی تحصیلي کال له دوی پرته پیلېږي.
د کابل ښار په لوېدیځ کې د «پرتو» په نوم یوه کتابپلورنځي د نجونو ترمنځ د کتاب لوستلو سیالي پیل کړې ده. د کتاب لوستلو دا سیالي د نجونو په منځ کې د کتاب لوستلو انګېزې د پیاوړتیا لپاره پیل شوې ده.
د دې سیالي ګډونوال وايي، د ورته پروګرامونو په مرسته کولای شي چې په ټولنه کې کتاب لوستل دود کړي.
نن د سلواغې څلورمه او د جنوري ۲۴مه، د زدهکړو له نړیوالې ورځې سره برابره ده. یونسکو سږ کال داسې مهال دا ورځ افغان نجونو ته ځانګړې کړې چې اسلامي امارت د افغان نجونو پر مخ د ښوونځي او پوهنتون دروازې تړلې دي. افغان نجونې وايي، واک ته د ا.ا له رسېدو سره سم له زدهکړو بېبرخې شوي او اوس یې بېخي هیلې له لاسه ورکړې دي.
د ملګرو ملتونو د یونسکو برخې سږ کال د «ښوونې او روزنې» نړیواله ورځ چې د جنوري ۲۴مه ورځ ده، هغو افغان نجونو او ښځو ته ځانګړې کوي چې له زدهکړو بېبرخې شوې دي.
یونسکو نن د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره له اسلامي امارت څخه غوښتي چې ژرترژره د افغان نجونو او ښځو پر زدهکړو بندیزونه لرې کړي.
وروسته له هغې چې اسلامي امارت د نجونو پر زدهکړو او د مېرمنو پر کار بندیز ولګاوه، یوشمېر بنسټونو په انلاین بڼه د افغان نجونو او ښځو لپاره د ښوونیزو پروګرامونو جوړولو ته مخه کړه. دغه نړیوال ښوونیز بنسټ په انلاین بڼه فعالیت کوي او د نړۍ په کچه نږدې ۲۰۰ پوهنتونونو او علمي موسسو سره همکاري لري.
د ملګرو ملتونو د بشري حقونو شورا نن د افغان ښځو او نجونو د بشري حقونو په اړه د بحث لپاره بېړنۍ غونډه رابللې ده.
