سربازان پیشین شوروی که در جنگ افغانستان حضور داشتند، میگویند، حضور در این کشور برایشان افتخار است و آنها به خواست رهبران وقت افغانستان و برای همکاری در پیشرفت و توسعه به این کشور اعزام شده بودند.
دگروال بای مولدینوف سریکبای کینسبایی ویچ، رییس اتحادیۀ حمایت از جانبازان و معلولان قزاقستانی جنگ افغانستان در کنفرانسی با عنوان «افغانستان و قزاقستان؛ دیروز، امروز و فردا» گفت که لشکرکشی اتحاد جماهیر شوروی پیشین برای همکاری با افغانستان بوده است.
این کنفرانس در دانشگاه ملی قزاقستان ـ فارابی برگزار شد و در آن شماری از افسران و سربازان شوروی که در جنگ افغانستان حضور داشتند اشتراک کرده بودند.
بایدل دینوف دولت لایکویچ ، رییس دانشکده حقوق دانشگاه ملی قزاقستان – الفارابی نیز در این مراسم گفت، برگزاری چنین کنفرانسها برای نسل جدید به ویژه دانشجویان مهم و ضروری است و نسل امروز باید بداند که پدرانشان در گذشته چی کرده اند.
آقای دولت لاکویچ از سخنرانان این کنفرانس خواست تا هر آن چه اتفاق افتاده برای دانشجویان بگویند، حتی مواردی که آن زمان جز اسرار دولتی به شمار میرفته است.
دگرمن انور، یکی دیگر از سربازان پیشین شوروی که سالهای زیادی در افغانستان حضور داشت در این کنفرانس از انجام وظیفه در افغانستان به عنوان بزرگترین تجربۀ زندهگیاش یاد کرد و گفت که باشندهگان این کشور مهماننواز و خوشبرخورد اند.
این سرباز شوروی از سفرش به بامیان یاد کرد و گفت که برای نخستین بار مجسمۀ بودا با این بزرگی که ساخت دست بشر بوده باشد را دیده است. او افزود، «برایم جالب بود و از خود میپرسیدم که آیا واقعاً انسانهای چند صد سال پیش قادر بودند با دست چنین اثر زیبا و باارزشی را خلق کنند».
دگرمن انور افزود که باشندهگان افغانستان متعلق به اقوام مختلفی هستند و باشندهگان بامیان از میان این اقوام بیشتر به قزاقها شباهت دارند. او میگوید که به همین دلیل در مدت بودنش در این ولایت احساس بیگانهگی نمیکرده است.
این افسر سابق ارتش سرخ در سخنان خود افزود که به افغانستان به عنوان کشوری جنگزده نباید دیده شود، افغانستان دارای زیباییهای زیاد طبیعی و تاریخی است.
انور گفت که نیروهای مخالف دولت افغانستان که به «مجاهدین» مشهور بودند به آنها به عنوان متجاوز میدیدند، در حالی که واقعیت این نبود و لشکر سرخ برای همکاری با آنها رفته بود. انور از شهروندان افغانستان به عنوان مردمی دوستداشتنی یاد کرد.
آقای انور از اولین برخورد نظامیشان با نیروهای مجاهدین در کندز یاد کرد و گفت که از آن روز به بعد نیروهای ارتش اتحاد جماهیر شوروی در بسیاری نقاط افغانستان مورد حملات چریکی قرار گرفتند.
این سرباز پیشین شوروی میگوید که بیش از 2238 روز جنگ را در افغانستان تجربه کرده است. او از نسل امروز قزاقستان خواست، با شهروندان افغانستان دوست باشند و برای تأمین صلح و امنیت از هیچ کاری برای این کشور دریغ نکنند.
یکی از افسران پیشین سازمان استخبارات شوروی (KGB) نیز که در این کنفرانس سخنرانی کرد گفت، هرگز به قصد اشغال افغانستان اعزام نشده بود و به منظور حمایت از جمهوری دموکراتیک افغانستان و همکاری در بخشهای بازسازی و امنیت از سوی رهبران وقت به این کشور فرستاده شده بود.
نیروهای اتحاد جماهیر شوروی پیشین برای پشتیبانی از دولت کمونیست جمهوری دموکراتیک افغانستان در برابر نیروهای مجاهدین در 1358 / 1979 به فرمان لئوئید برژنف رهبر شوروی وارد افغانستان شدند و پس از نه سال در 1367/ 1988 به فرمان میخائیل گورباچف افغانستان را ترک کردند.
این جنگ نه ساله بیش از یک میلیون کشته و نزدیک به پنج میلیون مهاجر و آواره بر جای گذاشت.
.