به تازهگی سیارکی کشف شده که در روزهای آینده از کنار زمین عبور میکند. این سیارک (2015 TB145) از بزرگترین سیارکهای شناخته شدهیی است که تا سال 2027 از کنار زمین رد میشود. در روز 31 اکتوبر، این سیارک از فاصلۀ حدود 1.3 برابری فاصلۀ زمین و ماه عبور میکند و به راحتی در صورت فلکی زیبا و مشهور جبار با تلسکوپ، قابل رؤیت میباشد. این سیارک در ساعت یکوچهارده دقیقۀ بعدازچاشت به وقت جهانی و هفتوچهل دقیقۀ شام به وقت کابل به نزدیکترین فاصلهاش به زمین میرسد.
سیارکها سنگهای بزرگ و کوچک فضایی اند که بیشترشان در مداری منظم، در فاصلهیی میان سیارۀ مریخ و مشتری خورشید را دور میزنند. اما تعدادی از این سیارکها به نام «اجرام نزدیک زمین یا NEO» گاهی برای ما زمینیها تهدید جدی به حساب میآیند و تا کنون تعداد زیادی از آنها با زمین برخورد کرده اند. در فبروری 2013 یک سیارک از این گروه، بر فراز آسمان شهر چلیابینسک روسیه چنان انفجاری را به بار آورد که باعث زخمی شدن بیش از یک هزار انسان شد. در گذشتهها زمین ما پیوسته زیر بمباردمان سیارکها و دنبالهدارها بوده و در 65 میلیون سال پیش، برخورد این سنگهای آسمانی باعث ازبینرفتن موجودات عظیمالجثه یعنی دایناسورها شد و راه را برای تکامل پستانداران باز کرد. ولی همۀ سیارکها با برخورد به زمین، نهتنها چنین شانس و خوشبختییی برای موجودات نداشته، بلکه گاهی فاجعهبار نیز بوده است. امروزه به علت تراکم جمعیت در شهرها و وجود ساختمانهای شیشهیی و آسمانخراشها، برخورد حتا یک سیارک کوچک میتواند بسیار خطرناک و فاجعهبار باشد.
ناسا میگوید، این سیارک که تا ده روز دیگر از کنار زمین رد میشود، بزرگترین سیارکی است که تا سال 2027 از کنار زمین عبور میکند. در آن زمان یک سیارک دیگر به نام 1999 AN10 نیز از کنار زمین عبور خواهد کرد. باز به علت اینکه سیارکها نور را در حد بسیار کمی بازتاب میدهند، سیارک 2015 TB145 درست چند هفته پیش، توسط تلسکوپ پن- استار یا تلسکوپ سروی کنندۀ افقی و سیستم واکنش سریع، کشف شده بود. این تلسکوپ بر فراز قلهیی در جزایر هاوایی قرار گرفته و توانایی کشف و ردگیری بسیاری از سیارکهای نزدیک به زمین را دارد. جالبتر اینکه این سیارک در شب هالووین، جشن ارواح یا یکی از مناسبتهای سنتی ـ تاریخی آمریکاییها از کنار زمین رد میشود. اگر این سیارک در سدههای پیشین در چنین شبی دیده میشد، بدون شک انسانها آن را نشانۀ شوم و یک بلای آسمانی تصور میکردند و در انتظار یک اتفاق بد در زمین مینشستند. این سیارک بزرگ از فاصله 499 هزار کیلومتری زمین یا 1.3 برابر فاصله زمین ـ ماه عبور میکند و هیچ خطری برای ما زمینیها ندارد. اگر در سطح ماه باشید، میتوانید از فاصلۀ 280 هزار کیلومتری به راحتی این سیارک را مانند یک ستارۀ تیزپا ببینید.
در زمان عبور میزان بازتاب نور این سیارک به حدی کم است که شما نمیتوانید با چشم غیرمسلح آن را ببینید؛ ولی در محیط بیرون از شهر و با دانستن مسیر عبور آن در آسمان، میتوانید به راحتی به صورت یک ستارۀ کمفروغ تیزپا ببینید. هرچند این سیارک در نگاه یک ناظر زمینی کند و آهسته از آسمان رد میشود، ولی در زمان عبور 126 هزار کیلومتر در ساعت سرعت دارد.
محاسبههای اولیه نشان میدهد که سیارک 2015 TB145 حدود 470 متر قطر دارد و به خاطر اندازۀ بزرگش هر علاقمند و هر اخترشناس، میتواند با یک تلسکوپ 8 اینچی آن را مشاهده کند. این سیارک 28 مرتبه بزرگتر از سیارکی است که در سال 2013 در شهر چلیابینسک روسیه سقوط کرد.
یکبار دیگر ما زمینیها شانس آوردیم؛ زیرا این سیارک از کنار زمین رد میشود. اما اگر در مسیر برخورد قرار میداشت و به علت اینکه فقط دو سه هفته پیش متوجه وجود آن شدیم، فرصت کافی برای دفع آن را نداشتیم. در بدترین حالت شاید مجبور میبودیم یک موشک پر از مواد انفجاری را به سوی آن پرتاب کنیم، ولی این هم راه حل درستی نبود. زیرا اگر روزی با چنین مشکلی روبهرو شویم و به هر دلیلی مجبور باشیم یک سیارک خطرناک را قبل از برخورد با زمین توسط موشک نابود کنیم، تودههای متلاشی شده سیارک هرکدام در مدار جدیدی قرار میگیرند و احتمال دارد همۀ تودهها باز در مسیر برخورد با زمین قرار گیرند.
ناسا و دیگر آژانسهای فضایی، خطر تهدید بعضی از سیارکهای نزدیک زمین (NEO) را به خوبی درک کرده اند و به همین خاطر اکثر این سیارکها شناسایی و مسیر حرکتشان به دور خورشید محاسبه میشوند. اما گاهی اوقات یکی از سیارکهای بسیار تاریک ناگهان در فاصله بسیار نزدیک به زمین کشف میشود و ما فرصت کافی برای نابودی آن را نداریم. حادثۀ چلیابینسک یکبار دیگر به ما هشدار داد که باید تمامی سیارکهای نزدیک زمین به درستی شناسایی شوند و برای این کار به ابزار و تلسکوپهای بسیار قوی نیاز داریم که بتوانیم در اعماق تاریک فضا چنین سنگهای آسمانی تاریک و سیاهی را قبل از نزدیک شدنشان به خانه شناسایی و نابود کنیم. در یک کلام بسیاری از سیارکهای تاریک هنوز دیده نشده و ما نمیدانیم که آیا در مسیر برخورد با زمین قرار دارند یا خیر. پس زندهگی کردن در سیارۀ زمین دل شیر میخواهد.