آیا به زعم غنی، کرزی «احمق» و عبدالله «نمایندۀ دزدان» است؟

کنایه‌های تلخ و دشنام‌های آبدار سیاستمداران پس از این در پیکاری‌های انتخاباتی، در برابر رقبای‌شان شدت خواهد یافت. یارگیری‌های پیش از نام‌نویسی انتخابات ریاست جمهوری، بار دیگر نشان داد که بازیگران درجۀ یک افغانستان به چه پیمانه اهل ریا و پیمان‌شکنی‌اند.

آن‌گونه که انتظار می‌رفت، آغاز پیکارهای غیررسمی، توأم با کنایه‌های تلخ و لاف‌های گزاف بود، اما در این پیکارها بیش از دیگران محمداشرف غنی راه اغراق پیمود و حتا در تاختن بر رقبایش، ظرافت خرج نکرد؛ رئیس جمهور بی‌پرده سخن گفت ولی به صورت شگفت‌انگیز رسانه‌های افغانستان سخن رئیس جمهور را درک نکردند، به عبارت دیگر از شکافتن پهلوهای آن عاجز مانند. این بهت‌زدگی تنها شامل حال رسانه‌ها نبود، بلکه اردوگاه‌های رقیب و به صورت مشخص افرادی که مخاطب محمداشرف غنی بودند، واکنشی به اظهارت او نشان ندادند.

در واپسین روز نام‌نویسی نامزدان ریاست جمهوری، اشرف غنی نیز نام خود را نوشت و در پی‌ آن، سخنرانیِ بلیغی ایراد داشت. در باب شهکارهای غنی در چهار سال‌واندی از حکومتش همین نکته کافی است که روز گذشته 126 تن از نیروهای زبدۀ امنیت ملی در میدان‌وردک کشته شدند؛ رویترز این آمار را منتشر کرده است، در حالی که رسانه‌های افغانستان آمار ناچیز و حتا ضدونقیضی را در این زمینه منتشر کرده‌اند، اما دستگاه غنی، در واکنش به این فاجعه خم به ابرو نیاورد.

برگردیم به داستان نخست؛ در هنگام گفت‌وگو با رسانه‌ها، غنی در واکنش به پرسشی در مورد تشکیل ادارۀ موقت، بر آشفت و گفت که این طرح را جماعت احمق از بقایای حکومت قبلی مطرح کرده‌اند که او حتا حاضر نیست این جماعت را به شاگردی بپذیرد.

غنی ثابت کرده است که در زدنِ لاف‌ بی‌رقیب است و به حق در این زمینه اعتماد به نفس قابل تحسینی دارد؛ اما مراد غنی از «جماعت احمق» تنها شماری از حواریون کرزی نیست؛ بلکه نوک زوبین غنی بیش از دیگران کرزی را نشانه رفته است. همانند آفتاب روشن است که پیش از همه و بیش از همه شخص کرزی برای جبران اشتباه خود، در پی کنارزدن حکومت وحدت ملی و تشکیل حکومت موقت بود، حتا او در پی فراخوان جرگۀ عنعنوی برآمد که غنی در واکنش، برنامۀ کرزی را سبوتاژ کرد. کرزی تاکنون دست از این آرزو برنداشته است، ولی در میانۀ راه، جماعت زیادی از جمله گروه فقید ائتلاف بزرگ ملی به این برنامه پیوست و اخیراً آمریکایی‌ها با پخش اخبار از طریق رسانه‌های غربی به این شایعات دامن زده‌اند.

با توجه به این مقدمه، غنی بیش از دیگران به صورت تلویحی کرزی را «احمق» خطاب کرد. یعنی بی‌مغز که توانایی آموختن از غنی را ندارد. بخش دیگر و یکی از لاف‌های قابل توجه غنی این بود که در مدت حکومتش توانسته 50 درصد از دزدان را از بدنۀ حکومت براند؛ زیرا او مسئولیت نیمی از حکومت را به دوش داشته است. در این صورت مابقی از دزان در سایۀ عبدالله در نظام حضور دارند و به گفته غنی در صورتی که این بار مردم صلاحیت کامل را به او بدهند، این 50 درصد باقی‌مانده نیز پاک‌کاری خواهد شد. این که غنی در مبارزه با فساد و دزدان در بیش از 4 سال حکومتش چه کرد، به هیچ‌کس پوشیده نیست. اما غنی گفت که اگر در زمینه کوتاهی ملاحظه می‌شود، دلیل‌اش آن است که نماینده‌یی از دزدان در حکومتش شریک بوده است.

بر علاوه این دو مورد؛ غنی و معاونین‌اش با تأکید مضاعف بر لزوم رعایت قانون آغاز کردند و همزمان حواریون غنی و دستگاه حکومت به صورت گسترده به نفع غنی به تبلیغات انتخاباتی پرداختند. تلویزیون ملی روند نام‌نویسی غنی و عبدالله را به صورت زنده نشر کرد، در حالی که این رسانه به اصطلاح ملی نام‌نویسی هیچ کدام از نامزدان ریاست جمهوری به جز این دو را منتشر نکرد. سخنگویان و حلقۀ نزدیک به رئیس جمهور به صورت گسترده و بدون اندکترین تأمل، تبلیغات را به نفع غنی آغاز کردند و این روند هنوز هم با وجود انتقادهای مطرح‌شده ادامه دارد.

به صورت مجموعی فضای سیاسی افغانستان تهی از هر گونه فضائل اخلاقی‌ست. سیاستمداران مجازند هر گونه دروغ را در جهت منافع‌شان بگویند. اما دیده‌درایی بیش از حد، به نظر اندگی شگفتی‌آور و نو محسوب می‌شود. دیگران نیز از این فن استفاده خواهند کرد، هرچند بر اساس قانون کپی‌رایت و یا حق تکثیر، این نوآوری بیش از همه حق مسلم غنی‌ست!