گفت‌وگو با میرویس آریا؛ «اترا کجاست؟» به کجا انجامید؟

حدود شش ماه پیش کارزاری با عنوان «اترا کجاست؟» شکل گرفت. هدف این کارزار شفافیت در خدمات شبکه‌های مخابراتی است. این کارزار سبب شد تا شمار بسیار صدا برآورند و علیه فساد در خدمات مخابراتی اعتراض کنند. اما عقب این اعتراض اسم شخصی بیشتر از همه به گوش می‌رسد؛ معترضی که برای نخستین بار علیه پدیدۀ خوردوبرد شرکت‌های مخابراتی استاتوس گذاشت و قضیه را پیگیری کرد میرویس آریاست. او پیشنۀ خبرنگاری دارد و اکنون مصروف تجارت می‌باشد.

انگیزۀ اصلی کارزار «اترا کجاست؟» چه بود و چه کسانی در آغاز ضمیمه و همکار آن بودند؟

مشکلات در مورد کیفیت کم انترنت و شبکه‌های مخابراتی همواره از سوی کاربران شبکه‌های مجازی مطرح می‌شد، و روزبه‌روز بر این مشکلات افزوده می‌شد؛ به طور اتفاقی چند استاتوس در مورد این مشکلات با هشتگ «#اترا_کجاست؟» نوشتم. این استاتوس‌ها از سوی دوستان و کاربران شبکه‌های اجتماعی مورد استقبال قرار گرفت و گروه هماهنگی این اعتراض شکل گرفت.

هدف این کارزار چه بود و آیا به هدفش رسید؟

هدف ما بهبود کیفیت خدمات مخابراتی و آوردن شفافیت در این خدمات بود/است. ما می‌خواهیم خدمات مخابراتی با درنظرداشت درآمد و وضعیت اقتصادی مردم افغانستان تنظیم شود. این یک هدف بسیار بزرگ است و نیاز به زمان بیشتری دارد. برخی پیشرفت‌ها و برخی نکات منفی هم پس از این کارزار در مورد فعالیت شبکه‌های مخابراتی صورت گرفت، اما در قسمت کیفیت، تغییرات چندانی دیده نشد. برخی مشکلات نه‌تنها حل نشد، بلکه در جریان کارزار بیشتر هم شد و این برای هنوز ما پرسش‌برانگیز است.

پیشرفت‌هایی که در جریان کارزار در فعالیت شبکه‌های مخابراتی رونما شد، کدام‌ها اند؟

در گذشته زمانی که مشتریان با مشکلاتی روبه‌و می‌شدند، با بخش خدمات مشتریان شبکه‌های مخابراتی تماس می‌گرفتند. در یک هفته فقط دو بار حق تماس رایگان وجود داشت و پس از آن برای هر دقیقه دونیم افغانی اخذ می‌شد. پس از این کارزار، شبکه‌های مخابراتی گفتند که دو تماس رایگان در هفته را به پنج تماس افزایش می‌دهند و پس از آن برای هر دقیقه یک افغانی اخذ می‌شود. برخورد بخش مشتریان شرکت‌های مخابراتی نسبت به گذشته بسیار خوب شد و برقراری تماس نیز آسان‌تر گشت.

وقتی مشکل مشتریان از سوی شبکه‌های مخابراتی حل نمی‌شد، به ادارۀ اترا تماس گرفته می‌شد که این تماس‌ها نیز در بدل پول صورت می‌گرفت. اکنون از تمام شبکه‌های مخابراتی می‌توان به شماره‌های تماس مخصوص شکایت ادارۀ اترا به صورت رایگان تماس گرفت.

پیش‌کش‌ها قبلاً بدون خواست مشتریان فعال می‌شد. حالا این پیش‌کش‌ها بدون خواست مشتریان فعال نمی‌شود. شماری از شرکت‌ها پیش‌کش‌های‌شان را متوقف کردند، اما شرکت‌هایی نیز وجود دارد که کار قابل ملاحظه‌یی در این بخش انجام نداده‌اند. مجموعاً باید گفت که پاسخ‌گویی شرکت‌ها و اداره‌ها بیشتر شده، اما در بخش کیفیت تغییرات جدی‌یی تاکنون رونما نشده است.

کارزار در نخست با سرعت شروع شد، اما حالا بطی شده است، چرا؟

کارزار کم‌رنگ نشده، اما فعالیت‌های ما روی پرده کم شده است. دلیلش هم داغ‌بودن موضوعات مختلف اجتماعی و سیاسی روز است که هرازگاهی تغییر می‌کند. در این‌گونه شرایط ما تصمیم گرفتیم، فعالیت‌های‌مان روی پرده را کاهش دهیم. در چند ماه گذشته مردم از مشکلات گوناگون در بخش مخابرات اعتراض کردند و برای ما واضح شد، مردم با چه مشکلاتی روبرواند، بنابراین تکرار این روند غیرضروری است. ما کارهای عملی‌تر را آغاز کرده‌ایم. بر روی دیوارها نقاشی کشیدیم. به خاطر نظارت عملی به شرکت‌های مخابراتی می‌رویم و به زودی بررسی کیفیت را آغاز خواهیم کرد.

گفته می‌شود که راه‌اندازان «اترا کجاست؟» با حکومت هم‌سو شده‌اند؟!

ما به خاطر صدمه‌زدن به نظام این کارزار را آغاز نکرده‌ایم. کاری که ما می‌کنیم به نفع همه است. در این جمع حکومت و مردم، نهادهای دولتی و شبکه‌های مخابراتی همه شامل‌اند. برداشت ما از این کارزار، این نیست که بر علیه حکومت فعالیت کنیم. ما نه در تبانی با حکومت یا مخالف با حکومت نیستم. تنها خواست ما کم‌شدن قیمت‌های شبکه‌های مخابراتی و بیشترشدن کیفیت است. برداشت مردم بسته‌گی به نوع دیدگاه خودشان دارد.

استقبال مردم از «اترا کجاست» چگونه بود؟

گذشته از موقعیت اجتماعی، سطح سواد و هر گونه طبقه‌بندی دیگر، تمام شهروندان افغانستان از مشکلات شبکه‌های مخابراتی شکایت دارند و رنج می‌برند. همه می‌گفتند وقتی به شبکه زنگ می‌زنیم به بهانه‌های مختلف کارشان را توجیه می‌کنند. کم‌کیفیتی انترنت و شبکه‌های اجتماعی درد یک‌سان همه است و همۀ شهروندان به شمول کسانی که کمتر از انترنت استفاده می‌کنند از کارزار استقبال کردند.

به نظر شما چرا بیشتر کارزارهای اجتماعی بی‌نتیجه می‌ماند؟

در کارزار‌ها چیزی که از همه مهم‌تر است، نوع انتخاب هدف است. وقتی برای یک موضوع اجتماعی کارزار راه می‌اندازید، چه می‌خواهید؟ می‌خواهید رئیس آن شرکت برطرف شود یا به یک شرکت صدمه بزنید؟ اگر اهداف این‌چنینی انتخاب شود، کارزارها یا به دشمنی تبدیل می‌شود یا بی‌نتیجه می‌ماند. اما اگر هدف بزرگ‌تری در نظر گرفته شود، بدون شک نتیجه خواهد داد.

اگر چند تن در اعتراضی هدف مشخص و بزرگ داشته باشند، مورد استقبال شهروندان قرار می‌گیرند. این افراد باید تحمل شنیدن حرف‌های زشت، تمسخر و تهدید را داشته باشند. در آن صورت جمعیت مردم به دنبال این‌ها کشانده می‌شوند. اما در صورتی که افراد مرکزی یک حرکت تعهدی نداشته باشند، چنین حرکتی به هیچ‌وجه نتیجۀ مورد نظر را نخواهد داشت.

حرف‌تان به آنانی که می‌خواهند کارزارهای این‌چنینی راه بیاندازند چه است؟

مشکلاتی که از سال‌ها خلق شده، ریشه دوانیده و مستحکم شده به زمان زیادی نیاز دارد تا حل شود. برای حل مشکلات اجتماعی نیاز به زمان و حوصله‌مندی است. چند روزی که در شبکه‌های اجتماعی جنجال و سروصدا راه بیاندازیم و کسی از وظیفه‌اش استعفا دهد، به این معنی نیست که کار ما نتیجه داده است. تمرکز ما باید روی حل مشکلات باشد، نباید کوتاه‌مدت فکر کنیم و صبر کم داشته باشیم. اگر صبر و حوصله داشته باشیم و به تلاش‌مان ادامه دهیم، بدون‌شک به نتیجه می‌رسیم.

برای دیدن این مصاحبه این‌جا را کلیک کنید.