ازدواج در افغانستان، یکی از دغدغههای اساسی و همیشه پیوست در مرحلۀ جوانی است که بیشتر جوانان به هدف پیروز شدن بر این دغدغه، رخت سفر بسته و فرسنگها مایل دور از زادگاه شان میروند.
شماری از این جوانان با دست پُر و شماری هم بدون هیچ توشهیی پس از سالها به کشور برمیگردند. اخیرأ شماری از بزرگان ولسوالیهای سیدکرم، احمدخیل، زرمت و مناطق زاهو و تیره در یک گردهمایی در شهر گردیز مرکز این ولایت، در یک اقدام بیپیشینه بر نگرانی و رفتن پسران به بیرون از کشور نقطۀ پایان گذاشتند.
این بزرگان قوم با مشورۀ عالمان دین به هدف جلوگیری از رسمورواجهای ناپسند و کمر شکن، طویانۀ دختران را بین 300 تا 400 هزار افغانی تعیین کردند. آنان هشدار میدهند که هیچکس حق درخواست بیشتر از این پول را ندارد.
نسرین اوریاخیل، رییس امور زنان پکتیا با خوشبینی از این اقدام بزرگان قومی میگوید که در این پیمان از مصارف هنگفت شیرینیخوری نیز جلوگیری شده است. به گفتۀ بانو اوریاخیل، این پیمان در بارۀ بددادن دختران نیز محدودیتهایی را وضع کرده و هر کسی که از این پیمان سر باز زند، جریمۀ نقدی میشود.
عبدالله حسرت، نویسنده و فعال مدنی در این ولایت، امضای اینگونه پیمانها را در امر از بین بردن رسمورواجهای ناپسند مؤثر خوانده میگوید که این اقدام سبب کاهش خشونت در خانوادهها نیز میگردد.
شماری از جوانان نیز در این ولایت، با پشتیبانی از این اقدام بزرگان میگویند، دیگر نیازی نیست به خاطر تهیۀ مصارف عروسی به خارج از کشور بروند.
فریدالله، باشندۀ ولسوالی سمکنی میگوید، هنوزهم باشندهگان بخشهای از ولایت پکتیا 500 هزار تا 2 میلیون افغانی از دخترانشان طویانه میگیرند که این کار برای جوانان کمرشکن است. او میگوید، حدود 3 سال را در عربستان سعودی سپری کرده، اما پس از نامزدی دیگر توان تأمین مصارف عروسی را ندارد و به این هدف دوباره به عربستان میرود.
پس از این اقدام بزرگان قومی در این ولایت، انتظارها برای کاهش رسم ناپسند طویانۀ گزاف بیشتر شده است.
اما آگاهان، افزایش سطح سواد در کانون خانوادهها و تقویت نهادهای مدنی را به هدف کاهش و ازمیان بردن رسمورواجهای ناپسند سودمند میدانند.