حکومت محلی بدخشان برای قرنطینه و تداوی بیماران و افراد مشکوک به ویروس کرونا، یک تجریدگاه صدوبیست بستر را در ساختمانهای مربوط به دانشکدههای حقوق و شرعیات دانشگاه این ولایت ایجاد و برای آن 48 میلیون افغانی را تجهیزات طبی خریداری کرده است.
خریداری تجهیزات و ارایۀ خدمات صحی به بیماران در این مرکز همواره مورد انتقاد بوده و از فساد گسترده نیز سخن زده شده است. به تازهگی یک تیم مشترک جامعۀ مدنی و انجمن پزشکان ولایت بدخشان از این تجریدگاه و تجهیزات آن نظارت کردهاند. اعضای این تیم از وجود فساد در خریداری تجهیزات طبی برای این تجریدگاه میگویند. از سوی دیگر، یافتههای این تیم نشان میدهد که خدمات قابل قبول به بیماران ارایه نشده است. این تیم همچنان گفته که کارمندان خیالی نیز در این مرکز استخدام شدهاند.
اجمل درویش، یکی از اعضای تیم نظارتکننده میگوید که اداره صحت بدخشان در آغاز حاضر نبود تا برگههای خریداری را در اختیار این تیم بگذارد و آنان سرانجام به این برگهها دسترسی پیدا کردهاند. این عضو تیم نظارتکننده با نشر تصاویری از اتاقهایی که پشت دروازه آنها نوشته شده است «خدمات ویژه یا ICU»، میگوید که این اتاقها با یک پایه تختی که با خشت و چوب استوار است، از بیماران کرونایی پذیرایی میکند. در سندی که در اختیار سلاموطندار قرار گرفته، قیمت تختهای ویژۀ بیماران، ۴۸ هزار افغانی درج شده است.
در سند خریداری این تختها که به تاریخ ۲۶ حمل از شرکت «محسن مسعود» خریداری شده است، قیمت یک تخت چینایی ۴۸ هزار افغانی درج شده است. این سند نشان میدهد که مسئولان صحی بدخشان برای این تجریدگاه ۵۵ پایه تخت با همین قیمت خریداری کردهاند.
اجمل درویش میگوید که بلندرفتن قیمت کالاها با شیوع ویروس کرونا یک امر عادی است و اما خریداری یک تخت به ارزش 48 هزار افغانی جفای بزرگی در حق مردم و دولت است. او میگوید که قیمت این تختها پس از شیوع ویروس کرونا ۲۰ هزار افغانی بوده است.
تصاویر این تختهای گرانقیمت در شبکههای اجتماعی به شکل گسترده دستبهدست میشود و کاربران به گونۀ تمسخرآمیز به آن «تخت جادویی» نام گذاشتهاند.
در سندی دیگر که به تاریخ ۴/۳/۱۳۹۹ از شرکت مذکور مقداری از تجهیزات طبی خریداری شده است، نشان میدهد که پانزده قلم جنس از این شرکت خریداری شده و قیمت هر PPE کیت ۸۵۰ افغانی درج شده است. اما ستوری یزدانپرست، عضو تیم جامعۀ مدنی بدخشان مدعی است که این کیتها در بازار بیشتر از سه صد افغانی قیمت ندارند. او میگوید که با وجود بلندرفتن شمار مبتلایان به بیماری کرونا، ریاست صحت بدخشان تا هنوز برای تجریدگاه بخش زنانه هیچ کاری نکرده است.
سند دیگر نشان میدهد که یک دانه آب مقطر ۳۰۳ افغانی از کابل خریداری شده است، در حالی که یک دانه مقطر در بدخشان دو افغانی به فروش میرسد.
نور خاوری، رئیس صحت بدخشان یافتههای این تیم را بیبنیاد میخواند و میگوید که آنها برای مطرحکردن خود به این کار متوسل شدهاند و کارشان نمایشی بیش نیست. رئیس صحت بدخشان میگوید که حاضر است از شفافیت کار و ارایۀ خدمات منظم به بیماران به مراجع بیطرف حساب بدهد.
از سوی دیگر، او گفته که خریداری تجهیزات طبی از سوی هیأتی متشکل از ادارات محلی بدخشان صورت گرفته و هیچ ربطی به این اداره ندارد.
خاوری میگوید که عرضه خدمات این مرکز به تازهگی به دفتر AKHS یا (خدمات صحی آغاخان) سپرده شده و صحت عامه تنها نقش نظارتکننده را داشته است.
نیکمحمد نظری، سخنگوی والی بدخشان نیز میگوید که در زمان خریداری تجهزات طبی نرخ تمامی کالاها بلند رفته بود و فسادی در این زمینه نشده است.
کاستیهای عمده در این تجریدگاه را سیفالدین سایس، رئیس مجتمع جامعه مدنی بدخشان اینگونه برشمرده است:
بیماران مشکوک و مثبت به ویروس کرونا زیر یک سقف تداوی میشوند؛
بیماران داخل بستر لباس مخصوص ندارند و با لباسهای عادی داخل بستر هستند؛
بیماران مشکوک و مثبت از وسایل مشترک استفاده میکنند که خطر گسترش ویروس را بالا میبرد؛
واقعات مثبت و مشکوک کرونا در این بیمارستان با پزشکان یکجا گشتوگذار میکنند؛
در بخش مراقبتهای جدی (ICU) به جز یک تخت دیگر چیزی وجود ندارد؛
زبالهدانیهای غیرمعیاری و فاقد خریطه پلاستیکی اند؛
این تیم نظارتی مدعی است که در این تجریدگاه کارمندان خیالی استخدام شدهاند. استوری یزدانپرست میگوید، در سندی که در اختیار آنان قرار دارد، 195 تن در این تجریدگاه استخدام شدهاند، اما تنها 45 تن همهروزه حاضر میشوند.
رئیس صحت عامه بدخشان ادعای وجود کارمندان خیالی در این مرکز را رد میکند و میگوید که در این مرکز تنها صد و ده نفر خدمات صحی ارایه میکنند.
چند روزی پیش یک نوار تصویری از سوی جامعه مدنی بدخشان نشر شد که در آن بیماران کرونایی از غذای بیکیفیت، نبود ماسک و مایع ضد عفونیکننده شکایت میکردند. اما رئیس صحت عامه بدخشان میگوید که ادعای بیمارانش بیاساس است و خدمات صحی به گونه کامل ارایه میشود.
احمد جاوید راغی، منشی شورای ولایتی بدخشان میگوید که آنان ادعای این هیأت را بررسی میکنند. او به به صورت مشخص در باره فساد در این مرکز چیزی نمیگوید، اما میگوید که تجهیزات طبی با قیمت بسیار بلند خریداری شده است.