وضعیت زنان در سال 1395

با این که پیش‌بینی می‌شد پس از رویداد سلاخی فرخنده و سنگسار رخشانه در سال‌های گذشته، سال 1395 نهادهای حامی حقوق زنان بیشتر از پیش برای کاهش خشونت تلاش کنند، اما برعکس آمار خشونت امسال (1395) نسبت به سال گذشته 8.6 درصد افزایش را نشان می‌دهد.

گزارش سالانۀ کمیسیون حقوق بشر افغانستان می‌گوید که آمار خشونت سال گذشته به 5132 مورد می‌رسید، اما این رقم ام‌سال به 5575 مورد رسیده است.

بر بنیاد مدارک این کمیسیون، از این شمار موارد خشونت 1500 مورد خشونت فیزیکی، 360 مورد خشونت جنسی، 1800 مورد خشونت لفظی و روانی و بیش از 1100 مورد آن خشونت اقتصادی است.

ثریا صبحرنگ، عضو کمیسیون حقوق بشر با نگرانی از افزایش خشونت‌ در برابر زنان می‌گوید که این رقم دقیق نبوده و بیشتر موارد خشونت به خاطر عرف و ناامنی از دید کمیسیون و رسانه‌ها پنهان مانده است. خانم صبحرنگ می‌افزاید که 95 سالی خشونت‌آمیز برای زنان افغانستان بود و سال آینده باید حکومت برنامه‌هایی برای کاهش این پدیده روی دست گیرد.

به گفتۀ این عضو کمیسیون حقوق بشر، از رقم خشونت‌ فیزیکی 1200 مورد لت‌وکوب، 10 مورد سوزاندن، 57 مورد جراحت، 45 مورد کار اجباری و 234 مورد قتل شامل است.

از این رقم هم‌چنان 43 مورد تجاوز جنسی، 90 مورد خیانت شوهر، 58 مورد آزار جنسی، 15 مورد اجبار به روسپی‌گری، 11 مورد اجبار به تماشای فیلم‌های پورن، 14 مورد سقط جنین و 5 مورد هم بارداری اجباری خشونت‌های سال 95 بر زنان را تشکیل می‌دهد.

گزارش حقوق بشر هم‌چنان نشان می‌دهد که بیش از ۱۹۰۰ مورد خشونت سبب بی‌سرنوشتی، ۵۰۰ مورد سبب جدایی زن و شوهر و بیش از 550 مورد به ترک و فرار از منزل انجامیده است.

زرغونه مستغفر، رییس تمیز دادستانی اختصاصی منع خشونت در برابر زنان می‌گوید، تلاش‌ها برای بهبود زنده‌گی زنان جریان دارد و در سال 95، 2442 قضیۀ خشونت از سوی دادستانی بررسی شده است.

عوامل

فعالان حقوق زن بی‌سوادی، اعتیاد، نبود امنیت، فرهنگ معافیت از مجازات، فساد اداری، بی‌اعتمادی به نهادهای عدلی و قضایی و سنت‌های ناپسند را از دلایل خشونت علیه زنان در کشور عنوان می‌کنند.

فوزیه کوفی، رییس کمیسیون امور زنان مجلس نماینده‌گان می‌گوید، حکومت به تعهداتش در رابطه به بهبود وضعیت زنان عمل نکرده است. به گفتۀ او، بسیاری از پرونده‌های خشونت در برابر زنان بی‌نتیجه بسته شده و همین بی‌توجهی سبب افزایش درصدی خشونت علیه زنان در سال 1395 شده است.

به گفتۀ خانم کوفی، حکومت قضیه‌های بزرگی چون فرخنده و رخشانه را به ساده‌گی گرفت و سرنوشت عاملان این قضیه‌ها روشن نشد.

کبرا رضایی، سخنگوی وزارت زنان از نهادهای عدلی و قضایی می‌خواهد که جداً به پرونده‌های خشونت در برابر زنان رسیده‎گی کنند.

باید امیدوار بود!

اما سال 1395 را نباید کاملاً سالی خشونت‌بار برای زنان افغانستان خواند. حضور چهار زن در کابینۀ افغانستان، 9 معین زن در وزارت‌ها، 3 سخنگو زن و گزینش شماری از زنان به عنوان مشاور در ریاست جمهوری از پیشرفت و بهبود وضعیت به نفع زنان خبر می‌دهد.

ضمناً افزایش حضور زنان در نهادهای دولتی، ایجاد دادستانی اختصاصی منع خشونت در برابر زنان و تصویب طرح اتاق‌های تجارت صنایع زنان نیز از دستاورده‌های ام‌سال برای زنان افغانستان خوانده می‌شوند.