نظرسنجی تازه: اکثریت مردم به آیندۀ افغانستان بدبین اند

نتایج نظرسنجی سالانۀ بنیاد آسیایی در افغانستان نشان می‌دهد که بدبینی شهروندان نسبت به آیندۀ کشور به بالاترین سطحش در ده سال اخیر رسیده است.

بنیاد آسیایی (The Asia Foundation) از سال 2004 میلادی تاکنون سالانه یک نظرسنجی از شهروندان افغانستان در بخش‌های گوناگون انجام می‌دهد. 9586 شهروند افغانستان در نظرسنجی 2015 این بنیاد شرکت کرده که 50.6 درصد آن‌ها مردان و 49.4 درصدشان زنان بوده اند.

گزارش این نظرسنجی امروز (سه‌شنبه) از سوی مسؤولان این نهاد ارایه شد.

بر بنیاد این گزارش، 54.7 درصد مردم افغانستان در سال 2014 باور داشتند که افغانستان در مسیر درستی حرکت می‌کند؛ اما امسال این آمار به 36.7 درصد کاهش یافته است. شهروندان مناطق مرکزی و کابل با 27.8 درصد و مناطق جنوب‌غربی با 30.5 درصد، بدبین‌ترین و شهروندان هلمند با 62.1 درصد، خوش‌بین‌ترین مردم افغانستان اند.

شهروندانی که نسبت به آیندۀ افغانستان خوش‌بین هستند، بازسازی (31.8 درصد)، امنیت (28.5 درصد) و حکومت‌داری خوب (10.5 درصد) را دلیل خوش‌بینی‌شان خوانده اند.

57.5 درصد شهروندان بی‌باور نسبت به آیندۀ کشور، ناامنی (44.6 درصد)، بیکاری (25.4 درصد)، فساد (13 درصد)، مشکلات اقتصادی (12.4 درصد) و حکومت‌داری خراب (11.4 درصد) را دلیل بی‌باوری‌شان خوانده اند.

نتایج این نظرسنجی هم‌چنان نشان می‌دهد که بزرگ‌ترین مشکل افغانستان در سطح کلی امنیت (42.7 درصد) و در سطح محلی بیکاری (31.2 درصد) است.

بر بنیاد این نظرسنجی، پاسخ‌دهنده‌گان عمده‌ترین مشکلات زنان افغانستان را بی‌سوادی، نبود فرصت‌های کاری و خشونت‌های خانواده‌گی در برابر آن‌ها عنوان کرده اند. البته بیشتر پاسخ‌دهنده‌گان زن به خشونت‌های خانواده‌گی در پاسخ‌های‌شان اشاره کرده اند.

71.4 درصد شهروندانی که در این نظرسنجی شرکت کرده اند، بیکاری را بزرگ‌ترین چالش فراراه جوانان افغانستان دانسته اند. هم‌چنان بی‌سوادی (26.5 درصد)، مشکلات اقتصادی (15.9 درصد)، نبود فرصت‌های آموزشی (15.3 درصد) و اعتیاد به مواد مخدر (14.2 درصد) چالش‌های دیگر جوانان عنوان شده اند.

این گزارش هم‌چنان نشان می‌دهد که خوشحالی عمومی میان مردم افغانستان نسبت به سال گذشته فرق زیادی نکرده است؛ 74.9 درصد شهروندان گفته اند که بسیار و 28.6 درصد مردم نیز گفته اند «تا حدی» خوشحالند. بر بنیاد این آمار، آمار خوش‌بینی در میان مردان بیشتر از زنان است و هم‌چنان باشنده‌گان شهرها در مقایسه با روستانشینان خوشحال‌ترند.

امنیت

بیش از دوسوم یا 67.4 درصد کسانی که در این نظرسنجی شرکت کرده اند، گفته اند که نگران مصونیت فردی‌شان هستند که بلندترین آمار را در یک دهۀ اخیر نشان می‌دهد. باشنده‌گان مناطق جنوب‌غربی و جنوب‌شرقی با 84.6 و 81.1 درصد، بالاترین میزان نگرانی از مصونیت فردی را دارند.

حدود 18.2 درصد شهروندان به مصاحبه‌کننده‌گان گفته اند که در یک سال گذشته خود یا یکی از اعضای خانواده‌های‌شان شاهد جرم بوده اند، که حدود سه درصد افزایش را نسبت به سال گذشته نشان می‌دهد. حمله‌های فیزیکی، دزدی حیوانات، حمله‌های انتحاری، اخاذی و قتل عمده‌ترین نوع‌های جرم یا خشونت عنوان شده اند.

این نظرسنجی نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی هم‌چنان از اعتماد بالایی میان مردم افغانستان برخوردارند؛ 80.8 درصد مردم به ارتش و 70 درصد به پولیس اعتماد دارند. این آمار یک درصد کاهش را در میزان اعتماد بر ارتش و بیش از سه درصد بر پولیس را نشان می‌دهد.

هم‌چنان 62.6 درصد مردم افغانستان نسبت به تلاش‌های حکومت برای صلح با طالبان ابراز خوش‌بینی کرده اند که در مقایسه با آمار سال پار (72.5 درصد)، حدود ده درصد کاهش داشته است.

بر بنیاد آمارهای این نظرسنجی، درصدی شهروندانی که با گروه‌های تروریستی ابزار همدردی می‌کردند، از 55.7 درصد در سال 2009، به 27.5 درصد در 2015 کاهش یافته است.

گزارش تازۀ بیناد آسیایی نشان می‌دهد که 92 درصد مردم افغانستان از رویارویی با طالبان، 79.5 درصد نیروهای خارجی، 45.3 درصد پولیس و 42.2 درصد از ارتش هراس دارند.

74.3 درصد شهروندان افغانستان گفته اند که دربارۀ گروه دولت اسلامی (داعش) چیزهایی شنیده اند و 54.2 درصد آن‌ها داعش را تهدیدی برای امنیت محلات‌شان خوانده اند.

اقتصاد و فرصت‌های کاری

29.7 درصد شهروندان در پاسخ به مصاحبه‌کننده‌گان این نظرسنجی گفته اند که وضعیت مالی خانواده‌ها در یک سال گذشته رو به وخامت بوده، به نظر 21 درصد بهتر شده و به باور 49.3 درصد، بدون تغییر باقی مانده است.

هم‌چنان به باور 55.4 درصد شهروندان، فرصت‌های کاری برای خانواده‌های افغانستان بدتر شده، 36.5 درصد گفته اند که وضعیت کاری تغییری نکرده و 7.6 درصد نیز باور دارند که فرصت‌های شغلی نسبت به گذشته بهتر شده اند.

بر بنیاد یافته‌های این نظرسنجی، در یک سال گذشته میزان ساخت‌وساز جاده و پل 30.3 درصد، دسترسی به آب آشامیدنی 23.2 درصد و مسجد 21.9 درصد بوده است.

آموزش و پرورش

این گزارش نشان می‌دهد که 54.5 درصد مردم افغانستان هیچ نوع آموزش رسمی یا غیررسمی ندیده اند که  69.3 درصد آن زنان و 37.8 درصد دیگر مردان هستند.

بر بنیاد این گزارش، در حالی که آمار رضایت مردم نسبت به سیستم آموزش و پرورش کاهش یافته؛ با آن هم 67.8 درصد گفت‌وگوشونده‌گان نسبت به کیفیت آموزش و پرورش برای کودکان ابراز رضایت کرده اند. هم‌چنان این نظرسنجی میزان رضایت شهرنشینان را 80.1 درصد و روستانشینان را 63.7 درصد نشان می‌دهد.

بهداشت

بر بنیاد گزارش بنیاد آسیایی، 49.1 شهروندان از دسترسی‌شان به مرکزهای درمانی و 42.4 درصد از دسترسی به دارو به «گونۀ نسبی» ابراز رضایت کرده اند. از میان روستانشینان، تنها 44.3 درصد از مرکزهای درمانی محلات‌ و 38.3 درصد از دسترسی به دارو راضی اند؛ اما در برابر آن، 63.5 درصد شهرنشینان از مرکزهای درمانی و 64.6 درصد از داروها ابراز رضایت کرده اند.

از سوی دیگر، 26.7 درصد شهروندان گفته اند که وضعیت بهداشتی اعضای خانواده‌های‌شان نسبت به سال گذشته بدتر شده است.

مهاجرت

بر بنیاد این گزارش، 39.9 درصد شهروندان گفته اند که اگر فرصتی به دست بیاورند، افغانستان را ترک می‌کنند. این آمار از سال 2011 که 33.8 درصد بود، تاکنون بیش از شش درصد افزایش یافته است. باشنده‌گان کابل (47.4 درصد) و مناطق غربی (44.2 درصد) بیشترین آمار تمایل به ترک افغانستان را دارند.

رضایت از کارکرد حکومت

این گزارش نشان می‌دهد که میزان رضایت مردم افغانستان نسبت به تمام نهادهای حکومتی در مرکز و ولایت‌ها کاهش یافته است. شمار شهروندانی که از کار حکومت رضایت دارند، از 75.3 درصد در 2014، به 57.8 درصد در سال روان کاهش یافته است.

هم‌چنان در آمارِ رضایت شهروندان نسبت به نهادهای حکومتی شهری، از 61 به 47.2 درصد کاهش آمده است.

بر بنیاد این گزارش، اعتماد مردم بر مجلس افغانستان از 51 به 42.4 درصد، اعضای مجلس از 51.5 به 42.9 درصد کاهش یافته؛ اما میزان اعتماد به رسانه‌ها و رهبران مذهبی به 66.6 و 64.3 درصد رسیده است.

آمارهای این نظرسنجی نشان می‌دهند که میزان رضایت از نهادهای انتخاباتی افغانستان از 66.4 درصد در زمان انتخابات 2014 به 34.7 درصد یا نصف رسیده است. پایین‌ترین حد بی‌اعتمادی مردم مربوط به کمیسیون شکایت‌های انتخاباتی است.

در گزارش آمده است، با وجود تلاش‌های حکومت افغانستان برای کاهش فساد، 89.9 درصد مردم افغانستان گفته اند، «فساد مشکل روزمرۀ‌شان است». از این میان، 61.1 درصد آن‌ها فساد را مشکل عمده و 28.8 درصد دیگر آن را مشکل جزئی دانسته اند. هلمند و کابل با 84.8 و 81.3 درصد در صدر و پنجشیر با 11 درصد در پایان این فهرست قرار دارند.

هم‎‌چنان امسال 66 درصد شهروندان به دفترهای شهری و ولسوالی‌ها، 63 درصد به نهادهای عدلی و قضایی، 61.2 درصد به گمرک‌ها، 60.9 درصد به دفترهای والی‌ها، 57.8 درصد در زمان درخواست وظیفه، 54.9 درصد برای استفاده از برق دولتی، 53.3 درصد به پولیس، 52.6 درصد برای دسترسی به خدمات بهداشتی، 43.2 درصد به ارتش و 43 درصد برای شامل شدن در مکتب‌ها و دانشگاه‌ها رشوه پرداخته اند.

حل منازعه‌ها

گزارش بنیاد آسیایی نشان می‌دهد که میزان استفادۀ مردم از دادگاه‌های دولتی از سال 2007 بدین‌سو به گونۀ «آهسته ولی باثبات» افزایش یافته است. اما تاکنون 47 درصد شهروندان برای حل منازعه‌ها بر سر زمین و 24.4 درصد بر سر آب به بزرگان محلی، 29.9 درصد شهروندان برای حل مشکلات خانواده‌گی به بسته‌گان، 30.3 درصد جهت حل مشکلات بهداشتی به مقام‌های رسمی و 10.5 درصد به مقام‌های ولسوالی مراجعه می‌کنند.

مشارکت سیاسی

این گزارش نشان می‌دهد که ترس مردم افغانستان نسبت به شرکت در انتخابات در مقایسه با سال گذشته (45.8 درصد) افزایش یافته و به 55.6 درصد رسیده است. پایین‌ترین میزان ترس از رأی دادن را شهروندان هزاره‌جات و بالاترین آن را شهروندان جنوب‌غربی ابراز کرده اند.

هم‌چنان ترس مردم از شرکت در تظاهرات، به 69.1 درصد و از راه رفتن به طرف دفترهای کاری، به 72.8 درصد رسیده است.

آمارهای این نظرسنجی نشان می‌دهند که میزان رضایت از نظام دموکراسی از 73.1 درصد در سال گذشته، به 52.2 درصد در سال جاری کاهش یافته است. این کاهش نیز در ده سال گذشته بی‌پیشینه خوانده شده است.

62.8 درصد مصاحبه‌شونده‌گان این نظرسنجی نیز خواهان مشارکت عالمان دین در سیاست شده که نسبت به سال گذشته (64.9 درصد) کاهش یافته است.

دسترسی به معلومات

در این گزارش آمده است که 75.7 درصد شهروندان از طریق رادیو، 61.6 درصد از تلویزیون، 50.3 درصد از گوشی‌های همراه، 48.3 درصد از مسجدها، 37.4 درصد از شوراهای اجتماعی و 9.6 درصد از انترنت برای دسترسی به معلومات و خبر استفاده می‌کنند.

هم‌چنان 82 درصد مصاحبه‌شونده‌ها گفته که حداقل به یک گوشی همراه در خانه و 62.1 درصد گفته اند که به تلویزیون دسترسی دارند.

بر بنیاد یافته‌های این نظرسنجی، 33.8 درصد شهروندان خبرهای ساعت شش شام، 25.8 درصد سریال‌ها، 4 درصدهای برنامه‌های دینی و 3.1 درصد برنامه‌های ورزشی را می‌پسندند.

از سوی دیگر، حدود یک‌پنجم (21 درصد) شهروندان گفته اند که حداقل یک نفر در خانه‌های‌شان به انترنت دسترسی دارند. گزارش افزوده است که استفاده از انترنت از 3.2 درصد در 2013، به 9.6 درصد در سال روان افزایش یافته است.

زنان

50.1 درصد مصاحبه‌شونده‌گان این نظرسنجی (کمتر از 56 درصد در 2014) گفته اند که زنان باید حق رأی دادن به شخص مورد نظرشان را داشته باشند؛ اما به باور 27.4 درصد زنان باید پیش از رأی دادن با مردان مشورت کنند و 21.9 درصد دیگر به این نظرند که مردان باید تصمیم بگیرند زنان به چه‌کسی رأی می‌دهند. این آمار از جنوب‌غرب با 29.8 درصد به 68.4 درصد در هزاره‌جات، سیر صعودی دارد.

هم‌چنان 47 درصد شهروندان گفته اند که برخورد نهادهای حکومتی با زنان و مردان برابر است و بیشتر زنان مصاحبه‌شونده (51.1 درصد) این موضوع را تأیید کرده اند.

در این نظرسنجی، 80.5 درصد شهروندان با بددادن و 64.7 درصد با بدل دادن دختران مخالفت کرده اند.

35.1 درصد شهروندان برقع و 27.7 درصد نقاب را مناسب‌ترین پوشش زنان در مکان‌های عمومی عنوان کرده و تنها 1.2 درصد بدین باورند که زنان می‌توانند بدون چادر در مکان‌های عمومی حضور یابند.

از سوی دیگر، 74 درصد مردم به احتمال با عضویت زنان در شوراهای توسعۀ اجتماعی، 52.9 درصد به کمترین احتمال با نامزدی زنان در ریاست جمهوری، 58.5 درصد با عضویت زنان در کابینه، 57.6 درصد والی و 56.3 درصد با ادارۀ شرکت‌های بزرگ از سوی زنان موافقت دارند.

بر بنیاد این گزارش، 78.2 درصد شهروندان افغانستان «شدیداً یا تا حدی» موافق اند که زنان باید همانند مردان به امکانات آموزشی دسترسی داشته باشند، دوسوم (64 درصد) طرفدار کار زنان در خارج از خانه بوده و 85.7 درصد آن‌ها مکتب‌های دخترانه، 83.7 درصد مرکزهای درمانی، 70.7 درصد دفترهای دولتی، 66.5 درصد مکتب‌های مختلط، 44.2 درصد سازمان‌های غیردولتی، 41.4 درصد ارتش و پولیس و 34.8 درصد شرکت‌های خصوصی مختلط را برای کار زنان مناسب دانسته اند.