«بشر در آستانۀ کشف‌کردن موجودهای بیگانۀ کیهانی قرار دارد».
این یک پیش‌گویی ساده نیست، بل‌که ادعای پژوهشگر ارشد ناسا، آقا الین استوفان است که بر بنیاد اطلاعات به‌دست‌آمده از تلسکوپ‌ها و روبوت‌های فضایی جمع‌آوری شده است.
آقای استوفان در یک نشست علمی که به خاطر تلاش‌های فضایی ناسا برای جست‌وجوی دنیاهای قابل زیست و بیگانه‌گان فضایی برگزار شده بود، گفت: «فکر می‌کنم تا ده سال دیگر نشانه‌های محکمی دربارۀ حیات در بیرون از زمین در دست خواهیم داشت و تا 20 یا 30 سال دیگر حتماً شواهدی از حیات را در فضا خواهیم یافت. ما می‌دانیم که در کدام جهت و چه‌گونه جست‌وجو کنیم. در اکثر موارد ما تکنولوژی لازم را داریم و توانایی استفاده از آن را نیز. پس بدون شک ما در راه یافتن موجودات فضایی قرار گرفته ایم». جان گرنس فیل، فضا نورد پیشین و مدیر همکار با ادارۀ مأموریت علمی ناسا با این خوش‌بینی آقای استوفان موافق است و شکی ندارد که به زودی در منظومۀ شمسی و یا بیرون از آن نشانه‌های حیات را خواهیم یافت. او در ادامه می‌گوید: «به نظر من، ما یک نسل در منظومۀ شمسی خویش، از موجودات زنده، چه در یکی از اقمار یخی یا سیارۀ مریخ باشد و یک نسل هم از موجودات زنده، در سطح یک سیاره به دور یک ستارۀ نزدیک فاصله داریم».
دنیاهای قابل زیست بی‌شمار
کشف‌های اخیر کیهانی نشان می‌دهد که منظومۀ شمسی و حتا سراسر کهکشان راه شیری، پر از دنیاهایی‌ست که شکل‌گیری نوع حیاتی‌یی را که می‌شناسیم، حمایت می‌کند.
به گونۀ مثال اقیانوس‌های آب مایع در زیر سطح یخی اروپا و گانیمد (دو قمر مشتری) و هم‌چنان انسلادوس (قمر یخی سیارۀ زحل) وجود دارد. اقیانوس‌های آب مایع، بخشی عظیمی از مریخ را در گذشته پوشانده بود و رگه‌های تاریکی که امروزه در سطح سیاره سرخ دیده می‌شود، احتمالاً به علت جریان آب‌نمکی به وجود آمده باشد. در ضمن مریخ‌نورد "کنجکاوی" ناسا به تازه‌گی مولکول‌های ارگانیک آبی کاربن و هم‌چنان نایتروجن (ثابت)– ترکیبات بنیادی لازم برای حیات در زمین- را در سطح مریخ یافته است. با این استدلال که منظومۀ شمسی غوطه‌ور در آب است، چنین امکان در سراسر کهکشان راه شیری هم وجود دارد.
پاول هیرتز، رییس بخش اختر فیزیک ناسا می‌گوید که کهکشان راه شیری «مکان خیسی» است. ما میتوانیم آب را درون ابرهای بین ستاره‌یی که منظومه‌های سیاره‌یی را می‌سازد، ببینیم. ما در درون صفحات گردوغبار میتوانیم آب را ببینیم و حتا میتوانیم آب را در درون دنباله‌دارها و سیارک‌های دیگر منظومه‌های سیاره‌یی ببینیم.
جست‌وجو برای حیات
شکار نشانه‌های موجودات بیگانه نسبت به یافتن دنیاهای قابل زیست، کاری به مراتب دشوار است، اما پژوهشگران با پایداری و حوصلۀ لازم و داشتن اهداف بزرگ در این راستا، شب و روز کار می‌کنند. به گونۀ مثال، مریخ نورد بعدی ناسا که قرار است در سال 2020 راهی سیارۀ سرخ شود، به جست‌وجوی نشانه‌های حیات گذشته خواهد پرداخت و نمونه‌هایی را برای ارزیابی بیشتر با خود به زمین باز خواهد آورد. ناسا حتا در نظر دارد برای جست‌وجوی بیشتر حیات مریخی، فضانوردان را در دهۀ 2030 به سطح مریخ فرود آورد.
الین ستوفان، یک زمین‌شناس است و حتا حاضر است برای آوردن سنگ‌های مریخی و جست‌وجوی فسیل‌ها تن به این سفر ماجراجویانه بدهد. از آن جایی که یافتن شواهد در سطح مریخ کار دشواری‌ست، بنابراین در یک مأموریت فضایی وجود یک زمین‌شناس، یک اختر زیست‌شناس و یک کیمیادان لازم است، تا با همکاری هم شواهد مهمی را دربارۀ حیات گذشتۀ مریخ، با خود به زمین بیاورند.
ناسا حتا در نظر دارد طی مأموریتی، یک کاوشگر فضایی را در سال 2022 به سمت (اروپا) یکی از اقمار یخی سیارۀ مشتری بفرستد. این ماموریت که 2.1 میلیارد دالر هزینه دارد، می‌تواند شرایط مناسب برای حیات در درون اقیانوس‌های این قمر یخی مشتری را بررسی کرده و نشانه‌هایی از حیات بیگانه را بیابد. ناسا در نظر دارد بخار آبفشانهایی را که از قطب جنوب (اروپا) فواره می‌کند، نیز مطالعه و بررسی کند.
اما برای جست‌وجوی حیات در خارج از منظومۀ شمسی، ناسا تلسکوپ فضایی (جیمز وب) 8.8 میلیار دالری خود را در سال 2018 به فضا پرتاب می‌کند. این تلسکوپ چنان یک ابزار قوی است که می‌تواند اتمسفیر (ابرزمین‌ها – سیارات بزرگ‌تر از زمین) را به هدف یافتن گازهایی که توسط موجودات زنده تولید می‌شوند، مطالعه کند.
تلسکوپ فضایی جیمز وب، برای یافتن گازهای تولید شده توسط موجودات زنده، نور ستاره‌هایی را تحلیل و تجزیه می‌کند که از درون اتمسفیر این ابر زمین‌ها عبور کرده باشد. سیارات ابرزمین به مراتب بزرگ‌تر از زمین اما اندکی کوچک‌تر از سیارات گازی اورانوس و نیپتون می‌باشد. این روش مطالعه برای تحلیل گازهای اتمسفیر یک سیارۀدور که به نام طیف سنجی ترانزیتی نامیده می‌شود، برای مطالعه شرایط حیات در سطح سیارات کوچک به اندازه زمین کاربرد ندارد. جست‌وجوی نشانه‌های بیولوژیکی در گازهای یک سیارۀ سنگی، کوچک مانند زمین، نیازمند تصویربرداری مستقیم از این دنیاها می‌باشد. در این روش از یک صفحۀ تاریک به نام ( تاج‌نگار) استفاده می‌شود، تا سطح ستاره‌مادر سیارات کوچک به اندازۀ زمین را بپوشاند و آن‌گاه در نبود نور درخشان ستاره‌مادر، می‌توان سیارات کوچک سنگی اطراف آن را تصویربرداری کرد.
با این هدف ناسا در نیمۀ دهه 2020 تلسکوپ خویش را به فضا پرتاب می‌کند تا با استفاده از یک (تاج‌نگار) سیارات سنگی به اندازۀ زمین را کشف کند.
