کمیسیون شکایات انتخاباتی تصمیم دارد تا اعضا و فرماندهان گروههای مسلح غیرمسئول را از فهرست نهایی نامزدان انتخابات حذف کند. کمیسیون شکایات انتخاباتی، این تصمیم را بر اساس فقرۀ شماره 2 مادۀ 44 قانون انتخابات گرفته است.
براساس این قانون کمیسیونی متشکل از نمایندگان وزارتهای دفاع، داخله و ریاست عمومی امنیت ملی زیر ریاست، رئیس کمیسیون شکایات انتخاباتی مسئول بررسی اسناد متقاضایان نامزدی انتخابات است. این کمیسیون افرادی که عضویت یا فرماندهی گروههای مسلح غیرمسئول را به عهده دارند از فهرست نهایی نامزدان انتخابات حذف میکند.
عبدالعزیز آریایی رئیس «کمیسیون شکایات انتخاباتی» و «کمیسیون بررسی عضویت و فرماندهی افراد در گروههای مسلح غیرمسئول» میگوید، این کمیسیون کارشیوۀ بررسی عضویت افراد در گروههای مسلح را تهیه کرده و بر اساس آن، افرادی را که در گسترش ناامنی، جرایم سازمان یافته، قاچاق مواد مخدر، غصب املاک و داراییهای عامه و نقض حقوق بشر با استفاده از سلاح دست داشته باشند، از فهرست نهایی کاندیدان حذف خواهند شد.
به گفتۀ آریایی کسانی که به دلیل فعالیتهای مسلحانۀ غیرقانونی از فهرست حذف میشوند، میتوانند شکایت کنند و در صورت تبرئه در مورد آنها تجدید نظر میشود.
هرچند او از کسی نام نمیبرد؛ اما ظاهراً اشارۀ او به برخی از اعضای کنونی مجلس نمایندگان است.
اما یوسف رشید رئیس اجرایی موسسۀ انتخابات آزاد و عادلانۀ افغانستان (فیفا) میگوید، جعل مدرک در افغانستان کار دشواری نیست و تجربه نشان داده، کسانی که آشکارا در فعالیتهای مسلحانه دست داشتهاند، اسناد «عدم فعالیت مسلحانه» را از سوی نهادهای حکومتی دریافت کردهاند.
به باور رشید، نبود مدارک دستهبندی شده علیه افراد، سنجش عضویت در گروههای مسلح را دشوار خواهد ساخت.
به گفتۀ یوسف رشید، تصمیمگیری در مورد افراد، به دور از چشم نهادهای ناظر انتخاباتی، خود یک چالش بزرگ است.
دریافت و رسیدگی به شکایات
بر اساس تقویم انتخابات، درج اعتراضها در مورد فهرست ابتدایی نامزدان انتخابات، از تاریخ 7 تا 9 سرطان و رسیدگی به اعتراضها از تاریخ 9 تا 11 سرطان مشخص شده است؛ اما تاخیر در اعلان فهرست انتخاباتی این تاریخها را نیز به تاخیر انداخته است.
با این حال، عبدالعزیز آریایی رئیس کمیسیون شکایات انتخاباتی میگوید، دفاتر ولایتی این نهاد در 34 ولایت کشور برای درج شکایتها فعال است و افرادی که نسبت به فهرست ابتدایی نامزدان انتخابات مجلس اعتراض دارند، میتوانند به دفاتر این کمیسیون مراجعه و اعتراض خود را ثبت کنند.
رئیس کمیسیون شکایات انتخاباتی میافزاید، عدم معرفی و تقرر کمیشنران ولایتی و رئیس دبیرخانۀ این کمیسیون، سبب شده است که این کمیسیون مسئولیت کمیسیونهای ولایتی را نیز بر عهده داشته و به شکایتهای کاندیدان رسیدگی کند.