شمارش معکوس تا تظاهرات ثبات‌وهم‌گرایی؛ دولت‌ساز: هرج‌ومرج در راه است

نزدیک دو ماه از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری می‌گذرد و کمیسیون تاکنون موفق نشده است گره کور انتخابات جنجالی شش میزان را بگشاید. دستۀ انتخاباتی دولت‌ساز و دستۀ انتخاباتی ثبات‌وهم‌گرایی که به عنوان دسته‌های پیشتاز انتخابات ریاست جمهوری شمرده می‌شوند، یکدیگر را به تقلب و سنگ‌اندازی در امور انتخابات متهم می‌کنند و در عین حال هر دو ادعای پیروزی دارند.

دستۀ انتخاباتی دولت‌ساز به این نظر است که کمیسیون مستقل انتخابات در مسیر درستی قرار دارد و جانب رقیب باید منتظر اعلام نتیجه از سوی کمیسیون انتخابات بماند. اما دستۀ ثبات‌و‌هم‌گرایی که در واکنش به آغاز بازشماری آرا، ناظرین خود را فراخوانده است، به این نظر است که اقدامات کمیسیون مستقل انتخابات خلاف قانون و به سود دستۀ انتخاباتی دولت‌ساز است.

اکنون یک منبع از تکت انتخاباتی ثباتی‌و‌هم‌گرایی می‌‌گوید که ثبات‌وهم‌گرایی اتمام حجت کرده و کمیسیون قصد ندارد به خواست «قانونی» آنان تمکین کند. منبع می‌افزاید که اکنون ثبات‌وهم‌گرایی در حال تدارک یک تظاهرات بزرگ در کابل و شماری از ولایت‌های کشور است. منبع زمان آغاز و مقیاس آن را مشخص نکرد.

فضل‌احمد معنوی، از اعضای ارشد دستۀ انتخاباتی ثبات‌وهم‌گرایی تلاش برای راه‌اندازی تظاهرات را تلویحاً تأیید می‌کند. آقای معنوی می‌گوید که رای‌زنی در تیم ثبات‌وهم‌گرایی و هم‌چنان دیگر نامزدان انتخاباتی به هدف رسیدن به توافق نظر ادامه دارد. معنوی آخرین دیدار دکتر عبدالله عبدالله با گلب‌الدین حکمتیار را ادامۀ رای‌زنی برای اقدامات مشترک توصیف می‌کند.

به گفتۀ این عضو ثبات‌وهم‌گرایی، اقدامات آینده در مطابقت به قانون انجام خواهد شد و آنان سعی خواهند کرد تا اسباب اذیت و آزار مردم فراهم نشود.

در حال حاضر افراد وفادار به ثبات‌وهم‌گرایی مانع روند بازشماری در ولایت‌های تخار، بدخشان، بغلان، جوزجان، سرپل، فاریاب و پنجشیر شده‌اند. خبرنگاران سلام‌وطندار از ولایت‌های یادشده گزارش داده‌اند که فرماندهان محلی و بزرگان اقوام در بستن دفاتر ولایتی کمیسیون در هفت ولایت کشور نقش برجسته دارند. به روایت خبرنگاران سلام‌وطندار در شماری از ولایت‌ها، افراد وابسته به گلب‌الدین حکمتیار با دستۀ ثبات‌وهم‌گرایی همکاری مشترک دارند.

هستۀ بحران

امرالله صالح، معاون دستۀ انتخاباتی دولت‌ساز، در برگۀ فیس‌بوک خود زیر عنوان «اطلاعات استوار به ثبوت» مدعی شده است که ثبات‌وهم‌گرایی قصد دارد با جابه‌جایی افراد «عقده‌مند و بی‌بندوبار که سلاح دارند» تظاهرات کند. به نوشتۀ صالح «حلقه‌های جرمی» به خاطر حفظ منافع خود در پی ایجاد هرج‌ومرج‌اند. در بخشی از یادداشت آقای صالح با حواله به منابع از درون تیم ثبات‌وهم‌گرایی چنین آمده است: « فقط دکتر عبدالله یک صدا بکشد و بس. بی‌بندوبار و عقده‌مند در این شهر کم نیست. مردم حتماً حرکت می‌کنند. هوا سرد است مگر همین که بدانند تظاهرات کلان است، نان خود را خودشان پیدا خواهد کرد.» آقای صالح در استاتوس دیگری گروهی از تیم ثبات‌وهم‌گرایی را «هستۀ بحران» معرفی کرده و آنان را به تعصب و قوم‌گرایی متهم کرده است.

در بخشی از استاتوس آقای صالح می‌خوانیم: «یکی از اعضای هستۀ بحران می‌پرسد که شاید قوم‌های هزاره در تظاهرات کمتر اشتراک کنند. سرهسته جواب می‌دهد که اشتراک کنند یا نکنند حرف جداست، اما حق هزاره به اندازۀ بینی‌اش است. وقتی خدا بینی تقسیم می‌کرد نوبت هزاره که رسید برایش بینی کوچک داد و گفت دلت می‌گیری یا که بی‌بینی می‌باشی؛ همه می‌خندند.» صالح افزوده در صورتی که نهادهای عدلی درخواست کنند او «مکالمات نژادپراستانه» را در اختیار آنان قرار خواهد داد.

داوود سلطان‌زوی، عضو ارشد دستۀ انتخاباتی دولت‌ساز با آن که تأکید می‌کند تظاهرات مدنی حق مردم است، می‌افزاید که اقدامات ثبات‌وهم‌گرایی در امتداد خلق بحران است. به گفتۀ او، مردم در کنار نیروهای امنیتی جلو بحران و هرج‌ومرج را خواهند گرفت.

فضل‌احمد معنوی، عضو دستۀ انتخاباتی ثبات‌وهم‌گرایی در واکنش به اظهارات آقای صالح می‌گوید که یادداشت‌های معاون نخست دولت‌ساز به سود آنان تمام شده است. اما محمد محقق، معاون دوم ریاست اجرایی و از اعضای ارشد ثبات‌وهم‌گرایی در واکنش تندی خطاب به امرالله صالح نوشته است که دولت‌ساز، صالح را با «دو تایی پشته» هم‌سان می‌شمارد. محقق در ادامه خطاب به معاون دولت‌ساز افزوده است: «بعضى از بزرگان تيم تابوت‌ساز چسپيده به بينى هزاره‌، به او آدم تازه به دوران رسيده بايد گفت شرف به بينى نيست، شرف به اخلاق و انسانيت است.»

چرا اختلاف؟

ثبات‌وهم‌گرایی مدعی است که کمیسیون مستقل انتخابات در مورد 10212 رأی خارج از زمان دلایل تخنیکی ارائه کرده، اما دلایل حقوقی ندارد و باید باطل شود. هم‌چنان جزئیات تخنیکی کمیسیون در مورد 137630 رأی مبتنی بر حدس و گمان است و قبل از آغاز روند بازشماری باید این دو رقم از دور خارج می‌شد، که نشد.

کمیسیون مستقل انتخابات به تاریخ 16 عقرب فیصله کرد که بازشماری آرا در بیش از 8 هزار محل رأی‌دهی آغاز شود، اما به دلیل اعتراض شماری از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری و شماری از احزاب سیاسی، کمیسیون روند بازشماری را به تاریخ 22 عقرب متوقف کرد. تلاش‌های کمیسیون برای رسیدن به تفاهم با طرف‌های معترض بی‌نتیجه ماند و این نهاد پس از چهار روز تأخیر روند بازشماری را از سر گرفت.

حوا علم نورستانی، رئیس کمیسیون مستقل انتخابات در کانفرانس «صلح و امنیت» نظامیان زن که در وزارت دفاع برگزار شده بود، از حکومت خواست کمیسیون را هم‌کاری کند تا بازشماری در هفت ولایت دیگر نیز تکمیل شود. خانم نورستانی از احتمال بروز خشونت هنگام آغاز بازشماری در هفت ولایت شمالی کشور ابراز نگرانی کرد. به گفتۀ او، در هر صورت باید حکومت، کمیسیون را هم‌کاری کند.

یوسف رشید، رئیس اجرائی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانۀ افغانستان، یا فیفا می‌گوید که انتخابات افغانستان تاکنون وارد مرحلۀ بحران نشده و نباید روند از کنترل خارج شود. به گفتۀ رشید، کمیسیون مستقل انتخابات خواست‌های معترضان را درک نمی‌کند و از جانب دیگر، معترضان راه‌حلی برای بیرون‌شدن از وضعیت ندارند. به گفتۀ او، برای رفع بن‌بست باید فرصتی برای بررسی تخنیکی و حقوقی دعوا فراهم شود و کمیسیون در حضور ناظران به کار خود ادامه دهد.

در همین زمینه:

مسایل انتخاباتی باید از مجراهای قانونی حل شود

نقض طرزالعمل؛ وقتی نمک بگندد