شب گذشته پس از پیروزی بازمحمد مبارز و احمدولی هوتک دو ورزشکار مسابقات آزاد افغانستان در مقابل حریفانشان در کشور امارات متحدهی عرب، شماری از شهروندان پایتخت با شلیکهای شادیانه از این پیروزی تجلیل کردند، هرچند با شلیکهای هوایی از پیروزی استقبالکردن در افغانستان، چیز تازهیی نیست.
در این گزارش خواستیم ابعاد جامعهشناختی و روانشناختی این پدیده را بررسی کنیم و بدین مناسبت، با دو روانشناس و جامعهشناس گفتوگو کردهایم.
شفیق بهروزیان، روانشناس، بدین باور است که بروز احساسات با شلیکهای شادیانه قبل از همه برمیگردد به آموزش رفتار عاملان آن در دوران کودکی. بر این اساس، عناصر خشونتپروری و اعمال قدرت مهمترین نقش را در شکلگیری این فرهنگ دارد.
آقای بهروزیان میافزاید، این یکی از مسؤولیتهای حکومت است که عجالتن جلو مردم را بگیرد و در ضمن، تلاشهایی باید برای تغییر فرهنگ در درازمدت روی دست گرفته شود.
راضیه دانش، جامعهشناس، میگوید مهاجرت مردم از روستا به شهر باعث شده که خردهفرهنگهای خشونتپرور و روستایی نیز بار دیگر در شهر خودش را آشکار کند.
گذشته از این، به باور خانم دانش، حس فراگیر ناامیدی و تلاش برای رفع آن یکی دیگر از دلایل دستبردن به اسلحه در موقعیتهای شاد است: چرا که افغانستان پس از عراق و زیمبابوی، از غمگینترین کشورهای جهان است و انباشت غم و اندوه در ذهن شهروندان سبب گسترش خشونت و تندخویی میشود. اگرچه خانم دانش تأثیر سوء رسانههایی را که اغلب برنامهها و نشرات مرتبط با جنگ دارد در تقویت این فرهنگ نیز انکار نمیکند.
شلیکهای شادیانهی شب گذشته در کنار ایجاد نگرانی و تشویش در میان شهروندان، تلفات جانی نیز در قبال داشته است، اما مسؤولان امنیتی مثل همیشه، از دستگیری و مجازات عاملان این رویداد صحبت میکنند.