بر بنیاد نتایج یک تحقیق تازه، 85 درصد مردم افغانستان ـ زن و مرد ـ به این باورند که زنان مسؤول رسیدهگی به امور خانواده و خانهداری هستند و مسؤولیت تأمین مخارج خانوادهها به دوش مردان است.
این تحقیق از سوی «واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان» (AREU) دربارۀ برداشتها و تعبیرهای گوناگون از «مردانهگی» در افغانستان و نقش آن در نابرابری جنسیتی انجام شده است.
دکتر سید مهدی موسوی، پژوهشگر ارشد واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان میگوید که این تحقیق در ولایتهای کابل، ننگرهار و تخار در جریان یک سال و به گونۀ کمی و کیفی صورت گرفته است.
نتایج این تحقیق نشان میدهد که «بیشترین درجۀ موافقت» با اینکه مردان باید نانآور اصلی خانواده باشند، از «ولایت محافظهکار ننگرهار» به دست آمده است و ولایتهای تخار، کابل و بامیان به ترتیب در درجههای پایینتر «محافظهکاری» در این زمینه قرار گرفته اند.
همچنان از نگاه سنّی پاسخدهندهگان جوان نسبت به بزرگسالان تمایل کمتری نسبت به این باور داشته اند. بر بنیاد نتایج این تحقیق، بالا رفتن سطح تحصیل در این زمینه بر شهروندان ولایتهای بامیان و تخار «تأثیر نسبی» داشته است؛ اما در دو ولایت کابل و ننگرهار گرایش نسبت به اینکه مرد نانآور اصلی خانواده است، با بالا رفتن سطح تحصیل شهروندان بیشتر میشود.
در بخش کیفی نتایج این تحقیق نیز آمده است که به باور بیشتر پاسخدهندهگان، «مرد عهدهدار مسؤولیت تولید مثل، حمایت و حفاظت از خانواده و کشور است» و همچنان مرد فردی است که دلیر و باغیرت باشد و اگر مردی دارای این ویژهگیها نباشد، وقار و ارزش خود را از دست میدهد.
دکتر چانا، رییس بخش تحقیق واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان میگوید که که ویژهگیهای مردانهگی با فرد به دنیا نمیآیند و ارثی نیستند، بلکه این ویژهگیها را جامعه برای مردان میدهد.
خانم چانا میگوید که در موارد بیشتر، ناتوانی مردان در اجرای مسؤولیتها و تأمین خواستهای زن و فرزندشان، منجر به خشونت میشود.
دکتر موسوی میگوید که بر پایۀ یافتههای این تحقیق، بیش از 60 درصد شهروندان نسبت به لتوکوب زنان در صورت «نافرمانی» دیدگاه مثبت دارند.
همچنان دربارۀ اینکه زنان حق دارند همانند مردان آموزش ببینند، بیشترین پاسخ مثبت را شهروندان بامیان داشته اند.
بر بنیاد یافتههای این تحقیق، بیشترین گرایش را نسبت به اینکه زنان حق تصمیمگیری دربارۀ ازدواجشان را ندارند، پاسخدهندهگان بزرگسالِ ولایت ننگرهار داشته اند.
راهاندازی برنامههای ساختارشکن و کارزارهای معلوماتی و آموزشی از سوی وزارتهای اطلاعات و فرهنگ و امور زنان، فرستادن پیامک برای جوانان از سوی وزارت مخابرات و فناوری معلوماتی، معرفی برنامههای مبتکرانه در زمینۀ «گسترش جنسیت» در کتابهای آموزشی و راهاندازی برنامههایی دربارۀ تأثیرات باور به مردانگی بر رفاه و صحت مردان از پیشنهادهای واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان برای کاهش این باور در میان مردم هستند.