رویارویی طالبان و چهره‌های مطرح سیاسی؛ آن‌چه در مسکو گذشت

نشست صلح مسکو امروز آغاز شد. شیرمحمدعباس استانکزی، رئیس هیأت اعزامی طالبان در این نشست می‌گوید که بزرگترین مانع در برابر صلح افغانستان حضور نیروهای خارجی در افغانستان است. آقای استانکزی می‌گوید که دفتر سیاسی این گروه در قطر ساخته شد تا آمریکا بهانۀ این را نداشته باشد که طالبان خواستار حل معضل افغانستان به گونۀ مسالمت‌آمیز نیستند.

رئیس هیأت اعزامی طالبان در نشست مسکو می‌گوید که این گروه در فکر انحصار قدرت نیست و می‌خواهند نظامی همه‌شمول و اسلامی در افغانستان روی پا شود. شیرمحمدعباس استانکزی تأکید می‌کند که صلح صرفاً در گفتار و شعار به میان نمی‌آید. او در صحبت‌هایش حکومت افغانستان را «دست‌نشانده» می‌خواند و افغانستان را کشوری که از سوی آمریکا اشغال شده است.

آقای استانکزی خواهان از بین‌بردن فهرست سیاه است و می‌خواهد که زندانیان این گروه هرچه زودتر آزاد شوند. او می‌گوید که این گام‌ها برای اعتمادسازی نیازی مبرم است.

استانکزی می‌خواهد که تبلیغات علیه این گروه ختم شود. به گفتۀ او، شماری از سازمان‌های استخباراتی با استفاده از فضای به وجود آمده، علیه آنان تبلیغات می‌کنند و رسانه‌ها نیز بدون تفکیک به شدت این تبلیغات می‌افزایند. به گفتۀ او، بستن مکتب‌ها، پاشیدن تیزاب به صورت دانش‌جویان، دزدی‌ها و باج‌گیری کار اعضای این گروه نیست و شماری می‌خواهند طالبان را منفی جلوه دهند.

نمایندۀ طالبان در نشست مسکو می‌گوید که صلح با خروج نیروهای آمریکا از افغانستان رابطۀ مستقیم دارد. او تأکید می‌کند که قانون اساسی «ادارۀ کابل» برای آنان قابل قبول نیست؛ زیرا از سوی غرب دیکته شده است. به گفتۀ او، مواد قانون اساسی کشور متضاد و مبهم است و حتا خود ادارۀ کابل در تناقض با این قانون عملکرد دارد. بر همین اساس آنان متعهد به یک قانون اساسی اسلامی و مطابق به کرامت انسانی و بشری‌اند که از سوی علما ترتیب و تصویب شود.

آقای استانکزی می‌گوید که پس از خروج نیروهای خارجی از افغانستان و تأمین صلح، آنان خواهان رابطه‌یی مثبت و تعاملی با جهان‌اند. حقوق زنان از دیگر مواردی بود که نمایندۀ طالبان از آن یاد می‌کند. شیرمحمدعباس استانکزی می‌گوید که در یک‌ونیم دهۀ گذشته به بهانۀ رشد زنان «بی‌حیایی و بی‌اخلاقی» ترویج شده است. او می‌افزاید که طالبان به تمام حقوق اسلامی و انسانی زنان متعهد هستند.

نمایندۀ طالبان در این نشست می‌گوید که آنان فعالیت‌های غیرقابل انکاری در قسمت صحت داشته‌اند، اما نیروهای آمریکایی از هیچ تلاشی برای نابودی این فعالیت‌ها دریغ نکرده‌ است.

یونس قانونی، معاون پیشین رئیس جمهور نیز در این نشست می‌گوید که جنگ راه حل رسیدن به صلح نیست. او می‌گوید که حکومت افغانستان باید نماینده‌یی برای اشتراک در این نشست می‌فرستاد تا با تحریک طالبان گفت‌وگو می‌کرد. آقای قانونی تأکید می‌کند که زمان استبداد و انحصار به پایان رسیده است.

او از نشست بُن به عنوان آغاز یک فصل جدید و ختم دو دهه جنگ یاد می‌کند و از قانون اساسی به عنوان بهترین و اسلامی‌ترین قانون نام می‌برد. با این حال او تأکید می‌کند که این قانون اساسی «بدون شک تعدیل‌پذیر و اصلاح‌ شدنی‌ست.»

یونس قانونی می‌گوید که به باور همه، افغانستان تحت اشغال نیست و «این جفاست مجاهدینی که سال‌ها در نبرد با شوروی سابق عمر خود را گذراندند دوباره به اشغال سر نهاده باشند.» او می‌گوید که دلیل حضور نیروهای خارجی در افغانستان جنگ تحمیلی است و اگر جنگ پایان بیابد، هیچ دلیلی برای حضور این نیروها در افغانستان وجود ندارد.

یونس قانونی تأکید می‌کند که باید نقاط مشترک دیدگاه‌ها تشخیص شود و نقاط اختلافی حل و «این راه حل قضیۀ افغانستان است.» او از ایجاد نهادهای دولتی و قضایی، و تشکیل نیروهای امنیتی به عنوان دستاوردهای قابل دفاع یاد می‌کند، اما می‌گوید که بدون شک در صورت چراغ سبز طالبان به صلح، مطمئناً اصلاحات امر اجتناب‌ناپذیر خواهد بود.

محمد محقق، معاون دوم رئیس اجرایی و رهبر حزب وحدت نیز در این نشست می‌گوید که حضور هیأتی از افغانستان در کنار تحریک طالبان به معنای صف‌آرایی علیه کسی نیست. او از حکومت افغانستان می‌خواهد که به این پروسه بپیوندد و طالبان نیز با حضور نمایندگان حکومت انعطاف نشان دهند.

آقای محقق تأکید می‌کند که جنگ افغانستان مجوز شرعی و قانونی ندارد و از نگاه «وطنداری هم گوشت زاغ بر زاغ روا نیست.» او خطاب به نمایندگان طالبان می‌گوید که بهانه را کنار بگذارند و به فریاد صلح لبیک بگویند.

عطامحمد نور، رئیس اجرایی حزب جمعیت اسلامی نیز در این نشست می‌گوید که صلح در افغانستان عامل امنیت جهان و منطقه است. او می‌گوید که آتش‌بس، حفظ منافع ملی و جدول خروج نیروهای خارجی از افغانستان موضوعات عمده‌یی‌اند که باید روی‌شان گفت‎وگو شود. نور از تحریک طالبان می‌خواهد که به روند صلح بپیوندند و از این طریق با استفاده از روش‌های مردم‌سالاری وارد قدرت شوند.

او از دستاوردهای یک‌ونیم دهۀ گذشته به عنوان خط درشت یاد می‌کند و می‎گوید که صلح به عنوان یک ارزش انسانی نیاز به قربانی دارد. آقای نور خواهان برقراری حکوت موقت با حفظ ساختار کنونی در کشور است تا طالبان بتوانند از طریق برگزاری انتخابات وارد قدرت شوند.

حامد کرزی و فوزیه کوفی نیز از جمله سخنرانان این نشست بودند.

نشست صلح مسکو برای دو روز برگزار شده است.

حکومت افغانستان در این نشست اشتراک نکرده و ضمناً تأکید کرده است که چنین نشست‌هایی روی تأمین صلح در افغانستان تأثیری ندارد. این نشست پس از نشست شش روزۀ نمایندۀ ویژۀ ایالات متحدۀ آمریکا برای گفت‌وگوهای صلح افغانستان در دوحۀ قطر برگزار می‌شود.

در همین زمینه

عبدالله: بزرگترین مانع صلح خود طالبان‌اند

لاوروف: گفت‌وگوی بین‌الافغانی راه‌حل صلح است