ملي یووالي حکومت د سیاسي هوکړه لیک په اساس د دوو ډلو ترمنځ او د امریکا په منځګړیتوب ایجاد شو.
په سیاسي هوکړه لیک کې د ذکر شویو موادو له جملې یو هم د افغانستان په ټاکنیز نظام کې د سمون راوستل و، چې د اوسني حکومت په دوه کلن کېدو سره سره لا هم په ټاکنیز نظام د سمون کمېسیون غوښتنې نه دي پوره شوي.
په دې اړه ځینې سیاسي کارپوهان، د ټاکنو بنسټونه او د سیاسي هوکړه لیک د پلي کولو د کمېسیون غړي په دې اند دي، چې د ملي یووالي حکومت مشرانو په دغو دوو کلونو کې د سیاسي هوکړه لیک د پلي کولو له پاره پوره وخت درلود؛ خو د دوی په منځ کې نه همغږي د دې لامل شوه، چې د هوکړه لیک مواد عملي نه شي.
د افغانستان د ازادو ټاکنو ( فیفا) غړی حسیب معترف سلام وطندار سره په مرکه کې وویل، چې د ملي یووالي حکومت مشران د ټاکنو د سمون په اړه همغږي نه وو او دواړو مشرانو د سیاسي هوکړه لیک په پلي کولو کې بې غوري کړې.
د معترف پر وینا، که د ټاکنو په نظام کې اصلاحات رانه شي افغانستان کې به سیاسي ثبات، د حکومت مشروعیت او ولسواکي په ټکر کې وي.
سیاسي کارپوه عزیز رفیعي هم وایي، چې د ملي یووالي حکومت په منځ کې د ټاکنو د نظام د سمون له پاره هېڅ جدي هوډ موجود نه دی او د حکومت مشران په دې اړه خپل وخت تېروي.
رفیعي وایي، چې د ساسي هوکړه لیک په اړه د حکومت بې غوري، د سیاسي نظام مشروعیت تر سوال لاندې راولي.
په همدې حال کې د سیاسي هوکړه لیک د عملي کولو کمېسیون غړی محمد ناطقي سلام وطندار ته وویل، چې د دوو کلونو په موده کې د ملي یووالي حکومت مشرانو د سیاسي هوکړه لیک په پلي کولو کې له یو بل سره همغږي نه وو او د عملي کولو له پاره یې جدي ګامونه نه دي پورته شوي.
ناطقي زیاتوي، چې حکومت د ټاکنو د سمون د ځانګړي کمېسیون په وړاندې هم بې غوري کړې او د دغه کمېسیون پرېکړې یې په نظر کې نه دي نیولي.
ناطقي وايي، ځینې کسان تېروتنه کوي او وایي، چې سیاسي هوکړه باید د حکومت له عمر سره سم پلی شي، په داسې حال کې چې دغه هوکړه لیک د ملي یووالي حکومت له دندو څخه دی او د حکومت مشران باید ورته درناوی ولري او هغه پلی کړي.
خو د ولسمشر د ویاند مرستیال شاه حسین مرتضوي وایي، د حکومت د مشرانو په منځ کې هېڅ اختلاف موجود نه دی او زیاتوي، چې د ټاکنو قانون د ولسمشر له خوا توشیح شوی او ډېر ژر به د دغه کمېسیون غړي معرفي شي.
مرتضوي وايي، چې له تېرو ټاکنو په تجربې ټاکنې به په سمه فضا کې رڼې ترسره شي.
د ولسمشر د ویاند مرستیال وایي، چې د ولسمشر په حکم به د ټاکنو کمېټه په خپل کار پیل وکړي او تمه ده، چې دغه کمېټه د نویو غړو له څېړلو ورسته ټاکل شوي کسان معرفي کړي
د سیاسي کارپوهانو د نظر په خلاف، د ملي یووالي حکومت مشران پر دې باور دي، چې د اوسني نظام مشروعیت د سیاسي هوکړه لیک په پلي کولو پورې اړه نه لري او حکومت کولی شي، بیا هم همداسې پرمخ ولاړ شي.
