با وجود آن‌که افغانستان امروز را نمی‌شود با افغانستان 14 سال پیش در زمان رژیم طالبان مقایسه کرد، اما آگاهان سیاسی و نظامی بدین باورند که دولت پساطالبانی افغانستان فرصت‌های کلانی را در این سال‌ها هدر داده است.
پس از رویداد 11 سپتامبر 2001 در آمریکا، جامعۀ جهانی و در رأس آن ایالات متحدۀ آمریکا، امارت اسلامی طالبان را سرنگون و حکومت مؤقتی را به رهبری فرماندهان جهادی و شماری از تکنوکرات‌ها در بن ایجاد کردند.
با تشکیل نظام جدید، جهان به گونۀ بی‌پیشینه‌یی در همۀ زمینه‌ها افغانستان را کمک کرد و میلیاردها دالر به این کشور سرازیر شد.
با آن‌که افغانستان دستاوردهای کلانی در این سال‌ها داشته، اما شماری از آگاهان سیاسی و نظامی بدین باورند که دولت در مدیریت کمک‌های جامعۀ جهانی و استفادۀ بهینه از این کمک‌ها ناکام بوده است.
عتیق‌الله امرخیل، آگاه نظامی می‌گوید که دولت افغانستان پس از یازدهم سپتامبر 2001 برنامۀ مشخص و راهکاری که بر بنیاد آن از کمک‌های جهانی استفادۀ درست کند، نداشت و این باعث ایجاد چالش‌های کنونی؛ فقر، بیکاری و ناامنی در کشور گردید.
آقای امرخیل به این باور است که با وجود کمک‌های هنگفت به بخش نظامی، افغانستان نتوانست یک ارتش قدرتمند بسازد.
اما لطیف نظری، آگاه سیاسی و استاد دانشگاه، یکی از دلایل ناتوانی دولت افغانستان در استفاده از امکانات جهانی پس از یازدهم سپتامبر را گسترش روزافزون فساد مالی و اداری در اداره‌های دولتی می‌داند.
آقای نظری می‌افزاید که ایالات متحده و جامعۀ جهانی نیز در مبارزه با تروریسم در افغانستان موفقیت چندانی نداشته اند و چنان که دیده می‌شود، پس از 14 سال، گروه‌های جدید تروریستی در افغانستان ظهور کرده اند.
از سوی دیگر اسحاق اتمر، یکی دیگر از آگاهان سیاسی باور دیگری نسبت به فرصت‌های پیش آمده پس از رویداد یازدهم سپتامبر دارد. او می‌گوید که بیشتر این فرصت‌ها و امکانات در 14 سال گذشته، در اختیار دولت قرار نداشتند.
به باور اتمر، در بخش خصوصی، به ویژه فناوری و مخابرات، سرمایه‌گذاری زیادی شد، اما دولت نتوانست نظارت چندانی از این بخش داشته باشد که این مسأله باعث بی‌نظمی در بخش سرمایه‌گذاری‌های خصوصی شد.
آقای اتمر تأکید می‌کند که افغانستان در 14 سال گذشته در زمینه‌های حکومت‌داری خوب، مبارزه با مواد مخدر و فساد اداری موفقیت چندانی نداشته است.
بر بنیاد آمارها، حدود 110 میلیارد دالر در سال‌های گذشته از سوی جامعۀ جهانی به افغانستان کمک شده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که تنها حدود 20 درصد این کمک‌ها به گونۀ واقعی به مصرف رسیده است.
گفته می‌شود بیشتر این کمک‌ها از سوی مقام‌های پیشین دولت افغانستان حیف‌ومیل شده است.
با این حال، افغانستان در بخش‌های حقوق بشر، جامعۀ مدنی، آزادی بیان و آموزش و پرورش دستاوردهایی داشته، اما با افزایش ناامنی‌ها در دو سال اخیر، نگرانی‌هایی نسبت به از دست رفتن این دستاوردها نیز شکل گرفته اند.
هم‌چنان گفته می‌شود دستاوردهایی که دولت افغانستان در 14 سال گذشته داشته، پس از قطع کمک‌های خارجی، با چالش‌هایی جدی مواجه خواهند بود.
