پس از پنج سال رژیم طالبان در افغانستان، زنان و دختران زیر چتری به نام دموکراسی به آزادی‌های نسبی و حقوق ابتدایی از جمله، حق آموزش و تحصیل و کار در محیط بیرون از خانه رسیدند.
داستان‌هایی که از تجربه‌های دورۀ طالبان در افغانستان روایت می‌شود، جوانه‌هایی از امید، آزادی و حق آموزش در زنان به ویژه دختران را خشک می‌کند. حالا آمدآمد طالبان و امیدواری‌ها برای رسیدن به صلح، یک بار دیگر زخم‌های پنج‌سالۀ زنان را تازه کرده و نگرانی جمعی را برانگیخته است.
اما میرویس بلخی، سرپرست وزارت معارف و عضو گروه گفت‌وگوکننده با طالبان در گفت‌وگوی ویژه‌یی با سلام‌وطندار می‌گوید، در گفت‌وگوهای صلح میان طالبان و حکومت وحدت ملی بحث آموزش و پرورش یک اولویت است. به گفتۀ آقای بلخی، در صورتی که خواست محرومیت دختران و زنان از آموزش و پرورش در این گفتوگوها مطرح شود، توافقی انجام نمی‌شود.
با این حال شماری از فعالان حقوق زنان از چگونگی پیوستن گروه طالبان به روند صلح و دورنمای نامعلوم جایگاه زنان پس از صلح نگران‌اند.
زرقا یفتلی، رئیس نهاد تحقیقاتی حقوق زنان و کودکان در افغانستان می‌گوید، زنان افغانستان رنج بی‌شماری دیده‌اند و مشخص‌نبودن جایگاه آنان در گفتوگوها بازی با سرنوشت این قشر است. به گفتۀ بانو یفتلی، زنان انتظار دارند تا دستاوردهای 17 ساله و حقوق اساسی‌شان قربانی صلح نشود.
شماری از زنانی که در دفاتر و نهادهای حکومتی و خصوصی نیز مصروف کارند می‌گویند، جایگاه زنان، چگونگی آموزش و پرورش دختران، حق حضورشان در جامعه و محل کار باید در گفت‌وگوهای صلح در نظر گرفته شود.
نبیله مصلح، معین وزارت امور زنان می‌گوید، هرچند صلح خواست همۀ مردم است، اما این صلح باید بر بنیاد عدالت، مساوات و رفع هر نوع تبعیض باشد، در غیر آن مردم شاهد صلح پایدار نخواهند بود.
شماری از دانش‌آموزان دختر با نگرانی از احتمال تکرار رژیم طالبان می‌گویند، دختران از آمدن طالبان و پیوستن این گروه به روند صلح بیم دارند.
فهیمه سلطانی و مقدسه گوهری، دانش‌آموزانی که دربارۀ دوران حکومت طالبان چیزهایی شنیده و از انفجار و انتحاری این گروه خاطرات تلخی به سر دارند می‌گویند، آرزو دارند تحصیلات خود را به پایان برسانند و در بهبود وضعیت اقتصادی خانواده سهم بگیرند، اما بیم دارند که در صورت صلح طالبان به آرزوهای‌شان نرسند.
هر چند حکومت وحدت ملی در ترکیب اعضای گروه گفت‌وگوکننده با طالبان دو بانو را هم گنجانده است، اما تاکنون طالبان برای گفت‌وگو با آنان حاضر نشده‌اند. با این وضعیت هنوز هم نگرانی مردم به ویژه زنان در پیوند به این که طالبان این بار با چه کارشیوه و تغییراتی به قدرت برمی‌گردند پابرجاست.
در آخرین نشست صلح که حکومت افغانستان در آن نماینده‌یی نداشت، اما طالبان از حقوق زنان حرف زدند و گفتند که آنان حامی حقوق زنان‌اند. این نشست برای دو روز در مسکو برگزار شده بود و این گروه با بسته‌یی از رویکردها در این نشست حضور یافتند.
